Beş Vakit: en yeniler yorumlar

Reha Erdem Beş Vakit filmiyle, Türk sinemasının köy temalı anlatılarında alışılmışın dışına çıkar. Film, dramatik çatışmalara yaslanmadan, bir Ege köyünün sıradan yaşamını mercek altına alarak izleyiciyi gündelik hayatın derin anlamlarını sorgulamaya yönlendirir. Çocuklar, yetişkinler ve doğa arasında kurulan bu ilişkiler, hem yerel hem de evrensel bir hikâye sunar. Reha Erdem’in şiirsel anlatımı, Türk sinemasında köyü ele alış biçimine yeni bir boyut kazandırır.

Türk Sinemasında Köy Temalı Anlatılar ve Beş Vakit
Türk sinemasında köy yaşamı genellikle toplumsal çatışmaların veya ahlaki ikilemlerin bir arka planı olarak sunulur. Yılmaz Güney’in Umut ve Sürü gibi filmleri, sınıf mücadelesi ve ekonomik sıkıntılar gibi konuları işlerken, Metin Erksan’ın Susuz Yazı, köydeki çıkar çatışmalarını ve insanın doğayla olan mücadelesini öne çıkarır. Bu filmler, köyü bir sorunlar alanı olarak ele alır ve izleyiciyi toplumsal gerçekliklerle yüzleştirir.

Reha Erdem ise bu geleneğin dışında bir yol izler. Beş Vakitte köy, sosyal çatışmaların ya da politik mesajların arka planı değildir. Film, köy yaşamını, insanın doğayla ve zamanla kurduğu kadim ilişki üzerinden ele alır. Erdem, karakterlerin içsel dünyasını doğanın döngüleriyle bütünleştirir ve bu bağlamda köyü bir mikrokozmos, bir varoluş sahnesi olarak sunar. Böylece film, Türk sinemasındaki köy temalı yapımlar arasında benzersiz bir yere oturur.

Zaman ve Döngü
Film, beş vakit namazın ritmi üzerinden kurulan bir zaman algısı yaratır. Sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı vakitleri, filmde yalnızca birer ibadet zamanı değildir; aynı zamanda hayatın döngüselliğini ve insanın bu döngüye uyum sağlama çabasını temsil eder. Reha Erdem, bu döngüyü filmin yapısına o kadar ustalıkla yerleştirir ki, izleyici yalnızca görsel bir deneyim değil, aynı zamanda ritmik bir zaman yolculuğu yaşar. Zamanın bu döngüsel yapısı, karakterlerin içsel dönüşümleriyle paralellik taşır. Örneğin, çocuklar her yeni vakitte biraz daha büyürken, yaşlılar zamanın kaçınılmaz akışına teslim olur.

Çocukluk ve Yetişkinlik Arasındaki Köprü
Filmde çocuklar, hayatın saf hali olarak resmedilirken, yetişkinler bu saflığı kaybetmiş bireyler olarak karşımıza çıkar. Çocuklar oynadıkları oyunlarla dünyayı anlamlandırmaya çalışırken, yetişkinler aynı dünyada sıkışmışlık hissiyle mücadele eder. Örneğin, çocuklardan birinin taş fırlatma oyunu, yüzeyde masum bir eğlence gibi görünür; fakat altında, doğayla insan arasındaki güç ilişkisine dair derin bir metafor barındırır. Bu bağlamda çocuklar, yetişkinlerin kaybettiği içsel özgürlüğü temsil ederken, yetişkinler zamanın etkisiyle kaybolan bu masumiyeti hatırlatan birer trajedi figürüne dönüşür.

Doğanın Sessiz Gücü
Doğa, Beş Vakit’te yalnızca bir arka plan değildir. Filmdeki kayalıklar, ağaçlar, hayvanlar ve rüzgâr, karakterlerin hikâyelerinin bir parçası haline gelir. Reha Erdem’in kamerası doğayı adeta bir karakter gibi işler; her sahne, doğanın gücünü ve sakinliğini yansıtan bir tablo gibi tasarlanmıştır. Örneğin, bir dağın tepesindeki yalnız bir keçi, insanın doğa karşısındaki yalnızlığını ve çaresizliğini sembolize eder. Bu anlamda doğa, yalnızca fiziksel bir mekân değil, aynı zamanda karakterlerin içsel dünyalarının yansımasıdır.

Diyalogların Azlığı ve Sessizliğin Gücü
Filmde diyaloglar oldukça sınırlıdır, ancak bu sessizlik, anlatının en güçlü unsurlarından biridir. Konuşmaların azlığı, izleyiciyi karakterlerin yüz ifadelerine, hareketlerine ve doğanın sesine odaklanmaya zorlar. Örneğin, yaşlı bir kadının boşluğa bakarken yüzünde beliren hüzün, sayfalarca diyalogdan daha etkileyici bir biçimde karakterin yalnızlığını aktarır. Sessizlik, filmde yalnızlığın ve zamansızlığın anahtar bir sembolü olarak öne çıkar.

Reha Erdem’in Sinematografik Dili
Reha Erdem, minimalist ve lirik bir anlatım dili benimser. Filmdeki her sahne, titizlikle tasarlanmış birer sanat eseri gibidir. Işık kullanımı, kadrajlar ve renk paleti, izleyiciyi hem estetik hem de duygusal bir yolculuğa çıkarır. Örneğin, gün batımında çekilmiş bir sahne, sadece görsel bir şölen değil, aynı zamanda karakterlerin içsel yolculuğunu yansıtan bir metafor haline gelir. Reha Erdem’in bu estetik yaklaşımı, filmi geleneksel sinemadan uzaklaştırarak bir sanat eseri kimliğine büründürür.

Filmin Alt Metinleri
Beş Vakit sadece bir köyde geçen günlük yaşamın öyküsünü anlatmaz; aynı zamanda insanın doğa, toplum ve kendi varoluşu ile ilişkisini derin semboller ve metaforlarla işler. Bu alt metinler, izleyiciyi gündelik hayatın yüzeysel görünen sahnelerinin ardındaki daha geniş anlamları keşfetmeye teşvik eder.

Doğa ve İnsan İlişkisi
Film, doğayı sadece bir çevre unsuru olarak değil, bir karakter olarak ele alır. Rüzgârın sesi, kuşların uçuşu, dağların ihtişamı ve hayvanların varlığı, insanın doğa karşısındaki kırılganlığını ve çaresizliğini sürekli hatırlatır. Çocukların doğayla kurduğu oyunbaz ve masumane ilişki, insanın doğayla olan organik bağını yansıtır. Buna karşılık, yetişkinlerin bu bağdan kopmuş, doğanın sessizliğine yabancılaşmış halleri dikkat çeker.

Örneğin, taş fırlatma sahnesi, insanın doğayla olan ilişkisindeki güç arayışını ve bu güç arayışının doğayı nasıl bir mücadele alanına dönüştürdüğünü simgeler. Doğanın suskun ama güçlü varlığı, film boyunca karakterlerin yalnızlığını, kaygılarını ve umutlarını yansıtır. Doğa, insanın duygusal durumlarına paralel bir şekilde betimlenir; filmdeki her sahne, insan ve doğa arasındaki bu simbiyotik ilişkinin bir parçasıdır.

Zamanın Döngüselliği ve Hayatın Ritmi
Film, beş vakit namazın ritmiyle yapılandırılmıştır. Bu ritim, insanın hayatındaki tekrarları, döngüleri ve bu döngülere uyum sağlama çabasını simgeler. Sabahın enerjisiyle başlayan gün, ikindinin dinginliği ve akşamın melankolisiyle sonlanır. Ancak bu döngü, monoton bir zaman algısı yaratmaz; aksine, yaşamın kutsallığını ve sürekli yeniden başlama gücünü hatırlatır.
Karakterlerin hayatları da bu döngüye uyum sağlar. Çocuklar, her vakitte biraz daha büyüyerek hayatın ilerleyişini yansıtırken, yaşlılar her geçen gün biraz daha geçmişlerine döner ve ölümle yüzleşir. Bu anlamda, zamanın döngüselliği, yaşam ve ölüm arasındaki kaçınılmaz geçişi vurgular. Reha Erdem, bu ritmi görsel ve işitsel unsurlarla güçlendirerek, izleyiciyi film boyunca bu doğal akışın bir parçası yapar.

Çocukluk ve Masumiyetin Kaybı
Çocuklar, filmdeki en önemli sembolik unsurlardan biridir. Onlar, hayatın saf ve keşfedilmemiş yönlerini temsil eder. Filmde çocukların birbirleriyle oynadıkları oyunlar, aslında hayata dair pek çok metaforu içinde barındırır. Örneğin, oyuncak bir tüfekle oynayan bir çocuk, hayatı öğrenirken aynı zamanda büyümenin ağırlığını omuzlamaya hazırlanmaktadır.
Bu masumiyetin karşısında, yetişkinlerin dünyası yer alır. Yetişkinler, zamanın ve yaşamın yükü altında ezilmiş, hayallerinden vazgeçmiş bir şekilde resmedilir. Özellikle bir kadının kocasına karşı duyduğu sessiz öfke ya da yaşlı bir adamın yitip giden gençliğini özlemle hatırlaması, bu kaybedilmiş masumiyetin en çarpıcı örnekleridir. Çocukluk ve yetişkinlik arasındaki bu tezat, hayatın her döneminde kaybedilen veya yeniden keşfedilen şeylerin bir dökümünü sunar.

Sessizlik ve Konuşmanın Eksikliği
Filmde konuşmaların azlığı, karakterlerin duygularını ve düşüncelerini anlamamızı zorlaştırmaz; aksine, onların dünyasına daha derinlemesine nüfuz etmemizi sağlar. Sessizlik, insanın içsel yalnızlığını ve iletişimsizlikten doğan boşluğu temsil eder. Ancak bu sessizlik aynı zamanda bir alan açar; izleyiciyi, doğanın sesini ve görselliğin gücünü algılamaya yönlendirir.
Bir çocuğun sessiz bir şekilde oturup ufka baktığı bir sahne, hem masumiyetin hem de varoluşsal sorgulamanın bir yansımasıdır. Konuşmamanın getirdiği bu metaforik yoğunluk, izleyiciyi karakterlerin yerine koyar ve onların ruhsal yolculuğunu daha derinden hissettirir.

Eleştiriler
Filmin gösterime girdiği dönemde hem yerel hem de uluslararası eleştirmenler, Beş Vakit’in minimalizmini ve sembolik anlatımını titizlikle değerlendirmiştir. Kimileri filmi yönetmen Reha Erdem’in özgün bir sinema dili yaratma çabasının zirvesi olarak görüp alkışlarken, kimileri ise filmin yavaş temposunu, durağan yapısını ve yoğun sembolizmini izleyiciyi duygusal olarak dışarıda bırakabilecek bir “soğukluk” unsuru olarak yorumlamıştır. Bu noktada eleştiriler, temelde filmin stilistik tercihleri ve seyirciden beklediği katılım düzeyi üzerinden şekillenir.

Erdem’in sinema diline övgüde bulunan eleştirmenler, Beş Vakit’i görsel bir şiir, resimsel bir sinema deneyimi olarak tanımlar. Onlara göre yönetmen, karakterlerin iç dünyalarını dışavurumcu diyaloglar yerine bakışlar, jestler ve doğanın ritmi üzerinden okuyucuya sunar. Bu yaklaşım, izleyicinin pasif bir alıcı değil, anlamı inşa eden aktif bir katılımcı olmasını zorunlu kılar. Bu eleştirmenler, filmin eksiltili anlatımının ve dialoğun azlığının seyirciyi daha derin bir düşünce sürecine davet ettiğini, bu nedenle Beş Vakit’in klasik sinema anlatılarını sevenleri değil, sanatsal arayışlara ve metaforik katmanlara açık olanları hedeflediğini belirtir.

Diğer yandan, bazı eleştiriler filmin bu “yoruma açık” ve yer yer kapalı yapısını bir handikap olarak görür. Bu bakış açısına göre Beş Vakit, izleyicinin empati kurma gücünü zaman zaman sekteye uğratır. Sessizlik, derinlikli görüntüler ve olaydan ziyade atmosferin ön planda oluşu, belirli bir izleyici kitlesi için bir tür “esrarlı yabancılaşma” yaratır. Bu izleyiciler, karakterlerin günlük rutinlerine, taş fırlatma, tarlada çalışma ya da oturan ve bakışan insanların hayatlarına bakarken, filmin onlara sunduğu sembolik okumalara karşı mesafeli kalabilir. Dolayısıyla film, bu gruptaki izleyiciler için anlam katmanlarını açığa çıkarmak yerine bir tür belirsizlik ve anlaşılmazlık duygusu yaratır. Eleştirmenler bu noktada, Beş Vakit’in popüler sinema izleyicisine hitap etmediğini, daha ziyade festival çevrelerinde ya da sinema sanatıyla entelektüel düzeyde ilgilenen izleyiciler nezdinde değer kazanacağını vurgular.

Filmin yavaş temposu ve aksiyonun neredeyse yok denecek kadar az olması da tartışma konusu olmuştur. Bazı eleştirmenler, Erdem’in zamansal döngü vurgusunu ve pastoral atmosferin öncelikli konumunu takdir ederek bu dinginliği filmin poetik özüne uygun bulur. Onlara göre yavaş tempo, yaşamın da aslında belirli bir ritmin parçası olduğunu hatırlatır ve seyircinin dikkati doğanın seslerine, ışık değişimlerine, nesnelerin ve bedenlerin konumuna yönelir. Bu sayede izleyici, filmdeki her sahneyi bir tablo gibi inceleme olanağı bulur. Ancak eleştiri oklarını bu noktaya yönelten karşı kesim, durağanlığın izleyiciyi sabır testine tabi tutan bir imtihana dönüştüğünü ve filmin izleyiciye “ödül” olarak sunacağı net bir dramatik doruk ya da anlatısal tatmin vaat etmediğini söyler. Bu grup, Beş Vakit’in disiplinli bir sinema izleyici profili gerektirdiğine, ortalama bir seyircinin filme girmesinin zor olduğuna, hatta bu yüzden filmin kendisini elitist bir konuma yerleştirdiğine işaret eder.

Beş Vakit üzerine yapılan eleştirilerde sıkça değinilen bir başka nokta da filmin mekân, kültür ve zaman bağlamında evrensel nitelikler barındırıp barındırmadığıdır. Kimi eleştirmenler, filmin bir Ege köyünün somutluğuna rağmen insana dair varoluşsal meseleleri öne çıkararak evrensel bir dile ulaştığını iddia eder. Onlara göre film, coğrafi bir sınırdan ziyade insanın doğayla ve zamanla ilişkisini konu aldığı için her yerde anlaşılabilir. Ancak bazı yorumcular, filmin bu evrensel iddiasının belirsiz olduğunu, köyün kendine has dokusuna ve karakterlerin gündelik ayrıntılarına fazla yaslandığını, dolayısıyla kültürel bir bağlam olmaksızın tam anlamıyla anlaşılamayabileceğini savunur.

Müzik ve ses kullanımı da eleştirilerde öne çıkan bir boyuttur. Pozitif açıdan bakıldığında, filmin müzik ve doğal sesleri ustaca kullanarak diyalog eksikliğini anlamsal bir avantaja dönüştürdüğü vurgulanır. İzleyici, şarkılar veya enstrümantal tınılar sayesinde karakterlerin iç dünyasına dair ipuçları edinir. Rüzgârın uğultusu, hayvanların uzaktaki sesleri, bir su birikintisine düşen taşın yankısı gibi unsurlar, filmin atmosferini dramatik öğeler olmaksızın inşa etme başarısı olarak görülür. Ancak daha eleştirel bir bakış açısı, müziğin bazen seyirciyi yönlendirmekte yetersiz kaldığını, sessizlik ve doğa sesleri arasında anlam dengesi arayanların bazen bu rehberlikten mahrum kalabileceğini ileri sürer.

Tüm bu eleştiriler, Beş Vakit’in sinema dünyasındaki konumunu aslında daha da özel kılar. Film, geleneksel anlatı beklentilerine cevap veren bir yapım değildir ve tam da bu nedenle tartışılır. Ortak bir kanı, Reha Erdem’in bu filmde anlatıyı basitleştirmekten kaçınarak, izleyiciyi kendi anlam arayışını gerçekleştirmeye çağırdığıdır. Bu çağrı, kimi için bir sinema şöleni ve entelektüel bir meydan okuma, kimi içinse anlaşılması güç, mesafeli bir deneyim anlamına gelir. Dolayısıyla Eleştiriler bölümü, Beş Vakit’in hem içerik hem de biçim açısından aşina olunanı reddeden, yerine şiirsel, sembolik ve derinlikli bir sinema dili koyan yapısının yarattığı farklı okuma biçimlerinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir.

Film Festivallerindeki Başarılar ve Övgüler
Beş Vakit, dünya çapında birçok film festivalinde gösterilmiş ve büyük beğeni toplamıştır. Berlin Film Festivali’nde gösterilen film, özellikle doğa ve insan ilişkisini poetik bir dille ele alması nedeniyle övgü almıştır. İstanbul Film Festivali’nde En İyi Yönetmen Ödülü’nü kazanmış, Reha Erdem’in sinematografik vizyonu ulusal basında da geniş bir yankı bulmuştur. Eleştirmenler, filmin geleneksel Türk sinemasındaki köy temalı anlatılara getirdiği yenilikçi yaklaşımı özellikle vurgulamışlardır.

Evrensel ve Yerel Anlatı Arasındaki Denge
Evrensel ve yerel anlatı arasındaki denge, Beş Vakit’i hem Türk sinemasında hem de uluslararası sinema sahnesinde özgün kılan belki de en belirgin özelliktir. Film, görünürde çok belirgin bir coğrafi konumu, Ege’nin kırsal bir köyünü merkezine alır; karakterlerin dili, gündelik uğraşları, mimarisi, yaşam tarzları ve hatta giyimleri, izleyiciyi açıkça Anadolu kültürünün içine davet eder. Bu yerel çerçeve, filmin hemen her karesinde hissedilen doğal ışık kullanımı, mimari yapı, törenler, kırsal iş bölümü, gündelik yaşamın ritüelleri ve beş vakit namazın sesleriyle daha da belirginleşir. Köydeki her ayrıntı, Türkiye’nin belirli bir bölgesine, kültürüne, tarihsel arka planına işaret ederek mekânın somutluğunu vurgular. Ağaçların gölgesinde toplanan çocuklar, avlu duvarlarının dibinde sessizce oturan yaşlılar, tarlada çalışan kadınlar, sabahın ilk ışıklarıyla birlikte hareketlenen köy, karakterleri evrensel bir bakışla izleyen bir yabancı için dahi tanınabilir bir “yerlilik” hissi yaratır. Bu, filmin anlatısına bir tür belgeleme niteliği kazandırır; sanki kamera bu köyü antropolojik bir merakla incelerken, yönetmen de Anadolu’nun geleneksel dokusunu estetik bir malzeme olarak işler.

Bu yerelliğin yanında, film aynı zamanda zamansız ve mekândan bağımsız bir insanlık haline odaklanır. Karakterlerin yaşadığı topluluk, sadece belli bir köyün değil, insanlığın kadim bir döngüsünü temsil eder. Çocukların büyüme süreçleri, yetişkinlerin hayal kırıklıkları, yaşlıların geçmişe dönük bakışları, doğanın kayıtsızlığı, zamanın asla durmayan akışı, tüm bunlar dünyanın her yerinde her toplumda karşılaşılabilecek evrensel temalar olarak öne çıkar. İzleyici, filmin merkezinde konumlanan köye yabancı olsa bile, karakterlerin yüzlerindeki ifade, bakışlarındaki umutsuzluk ya da merak, gündelik ritüellerin arasına sızan sessizlik veya rüzgârın uğultusu eşliğinde ilerleyen hayatın döngüselliğiyle bağ kurabilir. Böylece film, aynı anda hem bir Ege köyü hem de bir insanlık panoraması sunar. Belli bir kültürel bağlamdan beslenen bu anlatı, köklü bir geleneğin içinde biçimlenirken, özünde insanın varoluşsal kaygılarına evrensel bir kapı aralar.

Evrensel nitelik, özellikle filmin ele aldığı kavramların kültürlerarası anlaşılabilirliğinde belirginleşir. Çocukluk masumiyetinin kaybı, yetişkinliğin sorumluluklarla ağırlaşan yükü, doğa karşısında hissedilen küçük düşme duygusu, zamanın kaçınılmaz ilerleyişi ve ölümle yüzleşme korkusu dünyanın neresinde olunursa olunsun anlaşılabilir insani durumlar yaratır. Bir başka deyişle, film bu temaları ele alırken, belirli bir inanç sistemini veya etnik aidiyeti ön plana çıkarmaktan çok, insanın doğada ve zamanda konumlanışı üzerine düşünmemizi sağlar. Beş vakit namazın sesleri, yerel bir dinsel pratiğin sembolü olsa da, bu beş zaman dilimi aynı zamanda yaşamın evrelerini ve döngüselliğini imgeleyen evrensel birer durak haline gelir. Bir izleyici, ezanı anlamasa bile, günün farklı evrelerinin insan psikolojisi üzerindeki etkisini, sabahın yenilenme umudunu, akşamın içe dönüşünü, gece vakti derinleşen yalnızlığı sezebilir. Burada yerel bir pratik, evrensel bir metafora dönüşür; yerelin kendine has ayrıntıları, insani tecrübelerin tüm dünyada paylaşılan ortak noktasına işaret eder.

Bu denge, filmin uluslararası başarısının da anahtarıdır. Yabancı bir izleyici, filmdeki mekânı, dili, simgeleri tanımasa dahi oradaki insanlık haline yabancılaşmaz. Yerel kültürel kodlar, evrensel varoluşsal durumların taşıyıcısı haline gelir. İzleyici, tek bir sahne üzerinden dahi olsa, bir çocuğun gözlerindeki merakı, yaşlı bir adamın yüzündeki kırışıklıkta saklanan yaşam öyküsünü, sessizliğin ortasında çakan bir bakışın ifade ettiği duyguyu anlar. Bu sayede film, yerelliği egzotizm ya da folklorik bir gösteri malzemesi kılmaktan kaçınır; aksi halde, film yalnızca “öteki”nin ilginçliği üzerinden değer kazanabilirdi. Oysa Beş Vakit, yerel motifleri evrensel bir deneyim platformuna dönüştürür, böylece izleyici hangi kültürden gelirse gelsin, filmde kendi yaşamının izlerini bulabilir.

Elbette bu denge her zaman mükemmel değildir. Bazı izleyiciler, filmin yerel kültürün aşinalık gerektiren ayrıntılarına fazla bel bağladığını düşünebilir. Bu bakış açısına göre, karakterlerin inanç pratikleri, gündelik yaşam ritüelleri ve ilişkilenme biçimleri, belirli bir kültür kodlarını anlamayanlar için tam olarak kavranamayan bir “özel”lik sergiler. Ancak bu eleştiri, filmin esas niyetini göz ardı edebilir. Çünkü Beş Vakit izleyiciden sadece bakmayı değil, görmeyi ve anlamayı denemesini ister. Bu anlamda yerel unsurlar, izleyicinin anlamlı bir çaba göstererek içeri sızabileceği bir zar gibi işlev görür. Bu zar, delinmeye başladıkça izleyici, evrensel olana ulaşır. Sonuçta film, izleyiciye bir tür kültürel alışma süreci önerir: Önce o köyün seslerini, ritüellerini, yüzlerini, sessizliklerini kaydeden bir tanık haline gelmek, sonra bu tanıklık üzerinden insanlığın genel hallerine ulaşmak mümkündür.

Beş Vakit’in evrensel ile yerel arasında kurduğu bu denge, sinemayı bir kültürlerarası iletişim alanına dönüştürür. Yerel motifler filmin görsel ve işitsel dokusunu zenginleştirirken, evrensel temalar her bir izleyicinin kendi yaşam deneyimlerini hatırlamasını sağlar. Böylece film, yalnızca bir bölgeyi anlatan, yerel bir anlatı olmaktan çıkıp büyük insanlık hikâyesine katkıda bulunan bir evrensellik kazanır. Tam da bu nedenle, Beş Vakit’in başarısı, kültürel farklılıkların ötesine geçebilmesi, yerel bir kırsal yaşantıyı kavramsal olarak genişleterek, zaman, doğa, yaşam ve ölüm üzerine küresel bir diyalog başlatabilmesinden gelir. Bu diyaloğu sürdüren film, ne sadece Türkiye’ye ne de sadece belirli bir döneme aittir; o, her coğrafyada ve her dönemde insana dair söylenebilecek bir şeyler olduğunu hatırlatan, yerelden evrensele uzanan bir köprü işlevi görür.

Görselliğin ve Müzik Kullanımının Övgüsü
Filmin görsel ve işitsel unsurları da eleştirmenlerden büyük övgü almıştır. Reha Erdem’in doğal ışığı kullanımı ve pastoral manzaraları çerçeveleme şekli, filmi görsel bir şiir haline getirmiştir. Müzik kullanımı ise diyalogların eksikliğini dengelemiş ve filmdeki duygusal yoğunluğu artırmıştır. Özellikle doğanın seslerinin kullanımı, izleyiciyi filmin atmosferine derinlemesine çekmiştir.

Derinleşen Anlam ve İzleyiciye Yansıması
Reha Erdem, Beş Vakit ile Türk sinemasına hem içerik hem de biçim açısından derinlik kazandırmıştır. Bu film, sinemanın sadece anlatılan hikâyede değil, o hikâyenin ardında yatan anlamlarda da güçlü olduğunu bir kez daha hatırlatır.
Beş Vakit, Türk sinemasının köy temalı yapımları arasında özgün bir yere sahiptir. Film, dramatik çatışmalar yerine zamansız bir atmosfer yaratır ve izleyiciyi insanın doğayla, zamanla ve kendi varoluşuyla ilişkisini sorgulamaya davet eder. Reha Erdem’in yönetmenlik vizyonu, filmi yalnızca Türk sinemasında değil, dünya sineması bağlamında da benzersiz bir eser haline getirir. Beş Vakit, bir köy hikâyesi olmaktan öte, hayatın kendisine dair derin bir meditasyon sunar.

Belirgin bı konu yok. 5 vakit İslam'ın dünyamıza soktuğu mükemmel bir zaman kullanma kavramıdır. Burda ,5 vaktin derinliği adına bişey yok. Saçma diyalog ve olaylar, acaba sanatsal bişey var ben mı kaçırıyorum diye düşünüyor insan bı an. Sonra Picasso sergisinde gibi sanıyor kendini. Anlamsız şekiller boyalar fırça darbeleri, tâbi bunları sanat görüp bayılanlar var. İşte bakış açısı.

Konu butunlugu yok.cocuklara yanlis dusunceler empoze eden.yer yer hayvan pornosu iceren Sacma sapan bir film bosyere zamaninizi harcamayin.

Filmi sonuna kadar özledim ama inanın ki çok zor dayandım filmde bi kaç nü bütünlüğü yok izlemeyin n benim zamanın gitti sizinkilerde gitmesin

Arkadaşlar benim anlamadığım şey filmin belirli sahnelerinde at kişnemeleri ve eşşek anırmaları verilmiş. Bu sahneler kozmos ta da vardı ve bu filmden daha fazlaydı. Anlayan varsa merakla cevap bekliyorum :)

Görüntüler mükemmeldi. Sesler yine öyle.
3 çocuk, 3 aile, bir köy ve 5 vakit.
Anlatım, hikaye, kurgu çok güzeldi.
Gerçekçi, sıcak, tanıdık bir film olmuş.
Babalar ve oğulları, köy yerinde aile içi ilişkiler, sevgisizlik başarıyla anlatılmış.
Anlatırken göze sokmadan, naif bir dil kullanılmış.
Bu dile kamera, sesler, bakışlar eşlik ediyor.
Kamera hareketleri çok başarılı.
Ne kadar farklı hisler, tatlar bırakan bir film.
Filmi çok beğendim.
Mutlaka izlenmeli.9/10

izlediğim en güzel türk filmlerinden biri... 4 yıl önce sinemada izlemiştim ama hala bu filmin adı bir yerlerde geçtiğinde aynı etkiyi hissederim...

etkileyici ve gayet gerçekçi bir konu. bazı mesajlar çok ince verilmiş,ayrıntıları yakalamak gerek.. müzikler çok iyiydi bence,klasik müzik çok yakışmış konuya. tek kötü tarafı fazla yavaştı film..

sanat filmine yakışmamış ınanamıyorum ne kadar sığ yorumlar bir arkadaşın dediği gibi recep ıvedık fanları ızlemsınler sonuç ortada fılme gelınce son 10 yılın en ii türk fılmlerınden bır tanesı belkıde en iisi çekimler falan oyunculuklar hele ki yönetmenlık ayrıca muthiş çekildiği yıl amerika da çok saygın bı dergı yada kuruluşun dunyada ki yılın en ii ilk beş filminden biri seçildi oscar adaylıgı da var ayrıca degeri bilinmesi gerekn bir film reha erdem buyuk iş cıakrmış...

recep ivedik fan larının bu filmi beğenmemesi kadar doğal birşey yok...ben filmi çok beğendim olağanüstüydü çok ince ayrıntıları bile düşünülmüş dikkat edilirse tabisinemasever herkes izlemeli 10/9 veriyorum1 puanı her sahnede öten kuş sesi için kırıyorum:)

Filmin konusu başarısızca anlatılmış.Çok sıkıcı geçen bir filmdi.Dram bence hiç yoktu dram sadece müziklerde vardı.Çocukların aileleri yine bana göre iyi.Yani izlenmemesi gereken bir film.Geçirdiğim zamana üzülüyorum.Ama filmin müzikleri gayet hoş...

Benim bildiğim kadarıyla sanat güzel duyguları anlatır ve aşılar.Bu filmde ise çocuklar babalarına karşı kin ve nefret besliyorlar..Şöyle bir düşünün hangimiz babamızdan baskı görmedik,hangimiz büyüklerimizin yalnışlarına tanık olmadık.Bunlar insan ve toplum içinde olabilecek şeyler..Ama sanırım kimse büyüklerine ölsün diye dua etmez,daha da ilerisi ölmesi için teşebbüste bulunmaz..Şimdi bu filmi seyreden baskı altında ki çocuklar ne düşünür..öldür ve kurtul..Ne yazık ki son sahnede ki çocuğun ağlaması filmi kurtaramıyor..Ayrıca klasik hayvan ilişkisi sahneleride bildik şeyler..O da örtülü porno sayılır..Sanat filmine yakışmamış bence..

Sinemamızda kendine has bir üsluba sahip olan nadir yönetmenlerden biri olan Reha Erdem in yine diğer filmerinde olduğu gibi bol bol simgelere ve metaforlara yaslanan ve yine diğer filmlerindeki eşsiz görselliği yakalayıp en üst noktaya çıkaran son dönem türk sinemasının yüz akı filmlerinden.

İzlediğim en kötü Türk filmlerinden.

izlediğim en iyi reha erdem filmidir.film çocukların gözünden beş vakite sığmış hayatlarını yalın ve doğallıkla anlatıyor ayrıca çocuk oyuncular da gayet başarılı oynamışlar