Matrix: en yeniler yorumlar

1999 da yayinlanan ancak 2030larda izleyenlerin vay be adamlar 30 küsur yıl önce ne yazmışlar diycekleri bilim kurgu sevenleri için +1 bir film.

Matrix'i övmeye fazla gerek olduğunu düşünmüyorum, hali hazırda büyük bir hayran kitlesine sahip, tonlarca övgüye mazhar olmuş bir yapımdan bahsediyoruz. 1999 yılında, Hollywood'da sıradan aksiyon filmlerinin cirit attığı bir dönemde böylesi bir senaryo ile piyasaya çıkmak takdir edilesi bir hareket ki takdir edilmiş de.

2025 yılında, onlarca bilim kurgu filmi izledikten sonra Matrix'i izleyen biriyle; uzun boğazlı kazakların, Tarkan konserlerinin, SMS paketlerinin devri olan 1999 yılında bu filmi izleyen bir gencin filme dair yorumlarında da mutlaka belirgin farklar olacaktır. Matrix o dönemde belki bir milattır, birçok gence farklı bir perspektif sunmuştur ve internet alemine dair ciddi bir bakış açısı sunmuştur. Ancak bugün aslında Matrix tarzı filmlerin başlattığı bu furyanın meyveleri olan bilim kurgu filmlerinin aslında Matrix'ten çok da büyük farkları olmadığını görüyoruz. Dolayısıyla aynı türden film izledikçe beklentilerin yükselmesi durumu da benim Matrix'ten tam da hayal ettiğim kadar etkilenmememe sebebim olabilir.

İncelemelerin, filmlerden daha güzel olduğuna zaman zaman denk geliriz. Kuvvetle muhtemel üzerine en fazla inceleme izlediğim film oldu. Bu bir bakıma iyi, bir bakıma kötü bir durum. Senaryonun komplike olması ve üzerine saatlerce konuşulabilmesi, senaryonun harika bir zihin eseri olduğunu gösterir ancak en nihayetinde bir filmi hangi beklentiyle izlediğimiz de önemli değil midir? 99 yılında Youtube'dan inceleme videosu izleme şansım olmayacaktı ve sanırım birçok detayı kaçırıp filmi karmaşık bir aksiyon filmi olarak kavrayacaktım.

İnceleme videolarında da bol bol Animatrix animasyonuna atıf var, aslında filmi daha iyi anlamak için birkaç farklı kaynağa da ihtiyaç duyuluyor. Bu da film üzerine araştırma yapmayan ve koltuğuna yaslanıp sadece film izleme arzusunda olan birinin umduğunu bulamamasına sebep olabilir.

Senaryo açısından bakarsak bence film olarak yorumlanabilir. Her inceleme videosunda filme olan saygınız daha da artıyor, bu kadar detaylı bir zihin ürünü ister istemez insanı etkiliyor. Ancak dediğim gibi film özelinde bakınca birçok şeyi kaçırmış olmanız da ayrıca can sıkıyor. En önemli sorunlardan biri de bence filmin süreklilik sorunu. Zaman zaman sıkıldığımı hissettim ve koptum. Özellikle serinin devam filmlerinde bir yerden sonra aksiyon odaklı senaryo tat vermemeye başladı. Ki serinin ikinci ve üçüncü filminin IMDB puanına bakılırsa da belirgin bir düşüş görüyoruz.

99 yılı olduğunu da gözetmek lazım tabii, bu senaryo ile bugün Matrix bambaşka bir esere dönüşürdü diye düşünüyorum ancak 26 sene sonra ister istemez bazı çiğlikler göze batıyor. Filmin aynı senaryo ile çok daha iyi çekilebileceği kanaatindeyim.

Filme dair bir diğer eleştirim ise her bilim kurgu filminde mutlaka karşımıza çıkan mantık hataları. Tamam, bilim kurgu demek bambaşka bir ütopya ve kendi fizik kuralları bağlamında var olan bir dünya demek, kimse de Neo nasıl mermilerden kaçabiliyor diye sorgulamıyor zaten ama olaya bir de kendi içerisinde çelişki olarak bakalım. Mermiden kaçabilecek kadar hızlı bir karakterimiz var ancak yumruklardan kaçabilecek kadar hızlı değil ya da ikinci filmdeki hayalet adamlar arabaların veya duvarların içinden geçebiliyor ama kavga esnasında darbe yiyebiliyor. Böylesi bir karakterin sizce de katiyen hasar almaması gerekmez miydi? Ya da son filmde Neo'nun gözüne kablo bastırıldığında gözünün kör olduğunu görüyoruz. Ancak yara izi tam olarak bir gözlük şeklinde ancak kablonun yuvarlak olduğu gözetilirse, iki gözünün aynı anda kör olması için yüzünde dairesel olarak çok daha geniş bir alanın yanması gerekirdi vs.

Ancak şunu söylemek gerekir, 99 yılında böylesi bir senaryo ve böylesi bir oyunculukla Matrix bence de birilerinin efsanesi olmayı hak etmiş bir yapımdır, benim efsanem değildir çünkü bugünün dünyasında Matrix tarzı fikirler artık oyun hamuru kıvamında önümüze sürekli sunulmaktadır ayrıca insan algıları kuvvetli bir canlıdır, gördüğünden etkilenmek ister. 99 yılında mermilerden kaçan bir karakter ilgi çekebilir ancak günümüzdeki görsel efektler ister istemez bizdeki tatmini etkilemektedir.

Şunu kaçırmamak lazım ki Matrix filmi aslında tam da budur, en zekimizin bile zihinsel etkileşimi ruhsal ve fiziksel durumumuza doğrudan bağlı. Hayatı sorgulama döneminizde, gençliğinizin biraz daha zirve dönemlerinde veya eleştirimin başında da söylediğim gibi internet alemiyle yeni yeni tanışıp büyük merakla beklediğiniz bir dönemde Matrix filmini izlemekle bugün seyretmek arasında fark var. Ancak bu Matrix'in bir jenerasyonun çeyizindeki en değerli parça olduğu gerçeğini değiştirmiyor.

İnsan zekası uçsuz bir derya, öğrendikçe bir sonraki seviye açılıyor, bugün birçok seviyeyi açtık ama yeterli değil, biliyoruz. Nihai farkındalığa asla ulaşamayacağız ve bir ömür aslında Neo'nun sorgulamaları gibi birçok şeyi gecelerce düşünüp, bir sonuca ulaşamayacağımız sabahlara uyanacağız.

The Matrix filmi, efsanelerden bir tanesi olan dünya gözünde bir başyapıt, kült olmuş bir filmdir. Defalarca izlenip farklı detaylar yakalayabileceğiniz bir filmdir. Filmin konusu temelinde yapay zekanın-robot dünyasının insan neslini ele geçirmesi ve insanlığı simülasyon bir evrene hapsetmesidir .Neo karakterimizde Morpheus'un uzun araştırmaları sonucunda seçilmiş ve özel yetenekleri olan bir insandır. Neo'yu simülasyondan kurtarıp kendi gerçek dünyalarına çekerek bir başkaldırı başlatılır. Dönemine göre çok güzel efektler ve görsel ambiyans sunan bir çekim olmuştur. Yeşil renkler kodlamayı , simülasyon dolu bir evreni temsil eden bir görüntü akışıdır ki Neo inanmaya başladığı zaman her şeyi siyah fon üzerine yeşil renklerde görür. Filmin konusu simülasyon evren olduğu için, dönemi için orijinal bir filmdir. Neo'da simülasyon evrende tüm yasalara uyan ama bilgisayar dünyasında bir hacker olan ve her türlü hileyi yapan biri olması yönüyle hayatında bir çıkış arayan bir ruhani yönü de barındırır. Aksiyon ve dövüş sahnelerinin bol olması yönünden sıkıcılığın ve düz bir bilim-kurgu anlatımında önüne geçilmiştir. Tasarlanan bu distopik dünyada insanlar kapsül benzeri bir yapının içindedir ve insan tarlalarına hapsedilmiştir. Robot makineler insanları farklı amaçlar için kullanılmıştır. Neo'nun kimliğini kabullenmesi ve inanmasıyla birlikte olağanüstü değişimleri simülasyon evrendeki ajanları alt edebilmesini sağlamıştır. Wachowski kardeşler güzel bir yapım ortaya çıkarmışlardır. Film din (hurifizm ) ve felsefeden esinlenmiştir hatta ileriki dönemde bu alanlara esin kaynağı bile olmuştur. Dini yönden bir kurtarıcı mesih figürü gibi görebiliriz, simülasyonun yıkmaya çalışıp insanları uyandırmaya çalışan bir başkaldırır. Felsefe yönünden ise zaman zaman Cypher karakterinin simülasyon evrende gerçek olduğu bilmesem de etin tadını alabiliyorum diyerek Morpheus'a ihanet etmesi aslında filmde bir sorunsal olarak ön plana çıkmaktadır. Hatta Neo'da çoğu insanın bu evreni bilse de bu evrende yaşamaya devam edebileceğini düşünmektedir. Hatta kısmen başlarda kendi de doğru yolu seçip seçmediğini düşünmektedir. Yani gerçek olmadığı bilse bile simülasyonda yaşamak mı yoksa ölmüş bir dünyada yaşamak mı ? Bu sorunun karşılığını içsel serüvende, film ilerledikçe karşımıza çıkmaktadır. Canını verme pahasını Morpheus'un başkaldırısına katılmış ve gerçekliği arayan bir süper kahramana dönüşmüştür. Filmin müzikleri ve kurgusu da çok başarılıdır. İlk filmin handikabı belki de ikinci filme saklanan insanların yaşadığı Zion şehrindeki durumu da görmek isterdik. Film, 72. Akademi Ödülleri'nde En İyi Görsel Efektler, En İyi Film Kurgusu, En İyi Ses ve En İyi Ses Kurgusu dallarında aday gösterildi ve bu dört kategoride de ödül kazandı. Film her yönüyle kült olmuş bir yapımdır.

Bir başyapıt. Harikulade ötesi. Her sahnesi ayrı güzel, bilimkurgu severlerin mutlaka izlemesi gereken birinci film. Zaten gerçek bilimkurgucular çoktan izlemiş tekrar tekrar izlemiştir.

Bir filmin kusursuz olması için, her türlü ögeyi içinde barındırıyor.

Gerçekten tam bir başyapıt bir yapım imdb puanını sonuna kadar hakediyor bilim kurgu filmleri arasında belki en iyisi bence dejavu :D

Abi bu filmi anlamayan bir tek benmiyim. Yorumlarda herkes fazlasıyla methetmiş. Bende bi izleyeyim dedim ama çok az şey anladım. Beni pek sarmadı film. 1999 da izleseydim belki benim için başka şeyler ifade edebilirdi ama 2022 yılında izleyen ben bu filmden birşey anlamadı.

Çok konuşmaya gerek yok hakkında. İzlemeyen kalmamıştır. Eğer izlemeyen varsa da izlesin artık yeter. Film başyapıt. Fakat benim sevmediğim bir kısmı var : FİNALİ. Çok tahmin edilebilir o yüzden 1 puan kırdım. Ama başyapıt olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Kesinlikle izlenmeli. Nokta

Bu kadar övgüyü layıkıyla hak eden bir şaheser.

Benim için tam bir hayal kırıklığı. Keşke hiç izlemeseydim diğer Matrix filmlerinden bile soğutuyor insanı

Matrix ilk serisi bir baş yapıt. Onu takip eden diğer iki seride aynı şekilde harikulade filmlerdi. Fakat beklentimiz mi çok büyüktü bilemiyorum ama bu vizyonda olan son seri tamamen zaman kaybı.

#matrix4 ü Matrix in eski üçlemesiyle kıyaslamıyorum. Hayatımda izlediğim en boktan 5 film arasına rahat girer. Senaryodan tut görsel efektlere; ordan tut oyuncu kadrosundan kostümlere kadar leş ötesi.... İnanılmaz büyük zaman kaybı....

Çocukluğumun en iyi filmlerindendi,halada öyle. Bir sinema devrimi desem hiç abartmış olmam. Film tarihinde çağ açan film.
Zamanının ötesinde görsel efektler,harika işlenmiş senaryo, kurgu ve çekimler sinemada bir başyapıt. Yirmi yıl geçmiş hala bu kalitede bir film çekilmiş değil. Aksine teknolojik gelişmelerle (Metaverse) hala gündemde kalmaya devam eden, kalmayada devam edecek bir film. aksiyon ve felsefe ancak bu kadar güzel harmanlanıp verilebilirdi. Film o kadar derin ki her izleyişimde her araştırmamda farklı şeyler bulabiliyorum. İnanç, Teknoloji,Algoritmalar, metaforlar, mitolojiler, mistik yapılar ve daha niceleri. Keanu, Anna moss, Laurence, Hugo wieving gibi oyuncularıylada tam bir yıldızlar geçidi. Film gerçekten dört dörtlük. Başka söze gerek yok. Bu kadar iyi bir filmi izlemeyen kalmasın. Hayatımda Yüzüklerin efendisinden sonra izlediğim en iyi filmdir.

Bir sinema devrimi, sinema başyapıtı. Aksiyon sevmem diyen ben, bu filmin aksiyonuna hayran kaldım. Felsefi yönü de ağır basan film, bize gerçekliği sorgulatıyor. Bu ilk izleyişim belki şu anda tam olarak ne anlattığını anlayamıyor olabilirim ama kesinlikle sinema zevkinizi doruklara çıkaracak bir yapıt.