Aslen Muş’lu olan Ali Sürmeli 1959 yılında Bingöl'de dünyaya geldi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı Tiyatro bölümünden mezun olan sanatçı Sokak Tiyatrosu, Dostlar Tiyatrosu ve Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünde görevler üstlendi. Adana Devlet Tiyatrosunda Akvaryum, Deli İbrahim, Kurban ve Asena, Dostlar Tiyatrosunda Galileo Galilei, Asiye Nasıl Kurtulur?, Ankara Devlet Tiyatrosunda Akvaryum, İstanbul Devlet Tiyatrosunda Yedi Kocalı Hürmüz, Palyaçolar, 3 Kuruşluk Opera, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Abdulcanbaz, Yeşil Papağan, 4. Murat, Kadı, Ayak Takımı Arasında, Antigone gibi tiyatro oyunlarında çeşitli ve önemli roller üstlenmiştir. Ayrıca Kahvede Şenlik Var, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Resimli Osmanlı Tarihi oyunlarının da yönetmenliğini yürütmüştür.

1983 yılından itibaren Beyaz Ölüm filmiyle başlayan sinema yolculuğu ise 1990’lı yıllar boyunca Dönüş (1988), Gece Dansı Tutsakları (1988), Hoş Memo (1993), Mavi Sürgün (1993), Babam Askerde (1994), Düş, Gerçek, Bir de Sinema (1995), Sokaktaki Adam (1995), Hayat Bazen Tatlıdır (1996), Kaçıklık Diploması (1998), Karışık Pizza (1998) filmleriyle devam etmiştir. 2000’li yıllar boyunca da beyazperdede sıklıkla karşımıza çıkan oyuncu sırasıyla Filler ve Çimen (2000), Şellale (2001), Son (2001), Eve Giden Yol (2006), Sınav (2007), Umut Adası (2007), Beyaz Melek (2007), Fırtına (2007), Girdap (2008), Hoşçakal Güzin (2008), Güneşi Gördüm (2009), Kolpaçino (2009), New York'ta 5 Minare (2010), Takiye (2010), Açlığa Doymak (2012), Bir Ses Böler Geceyi (2012), Mucize (2014), Babaların Babası (2016), Vezir Parmağı (2017) filmlerinde rol alan deneyimli oyuncu yakın zamanda ise Hep Yek 3 (2019), Mucize 2 (2019), Sivaslıyız Gardaş (2022), Prestij Meselesi (2023) filmlerinde roller üstlenmiştir.

90'lı yılların başlarından itibaren birçok dizide roller alan sanatçı özellikle Olacak O Kadar, Deli Yürek Kurtlar Vadisi Pusu ve Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz gibi diziler ile öne çıkmıştır. 2023 yılında Benim Adim Farah adlı dizide rol alan Sürmeli 1996 yılında Sokaktaki Adam filmindeki rolüyle 8. Ankara Uluslararası Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne ve yine aynı yıl aynı rolle 18.Siyad Türk Sineması Ödülleri En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne, 2000 yılında Filler ve Çimen filmindeki rolü ile 37. Altın Portakal Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödülüne layık görülmüştür.