Avrupa ve Asya'nın en köklü, ülkemizin ise en uzun soluklu ve prestijli festivali olan Altın Portakal Film Festivali'ne bu yıl tutkulu bir sinema insanı olan Vecdi Sayar Yönetmenliğini yaptı. 3 ay gibi kısa bir sürede hazırlanmasına rağmen hem nitelik hem de nicelik olarak sinemaseverleri mutlu etmeyi başaran bir program ortaya çıkaran Vecdi Sayar, Türk sinemasının son 50 yılını kapsayacak, her dönemin yönetmenlerini, oyuncularını ve köşe taşı filmlerini içeren 5 yıllık bir festival programıyla hareket ettiğini bildirdi. Bu yıl, 1960'lı yılların zenginliğini yansıtan ?60'ların Türk Sineması? seçkisiyle başlayan proje, Seyyit Han, Vesikalı Yarim, Gurbet Kuşları, Karanlıkta Uyananlar gibi Türk Sinema tarihinin en başarılı yapımlarını seyirciyle tekrar buluşturdu. 60'lı yılların başarılı oyuncuları da festivalde ağırlanırken, yeni kuşak yönetmen ve oyuncuları onlarla tanışma ve ortak bir payda yakalama fırsatı buldu.
Ulusal ve Uluslararası Yarışmaların Görkemli Jürileri
46. Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal ve Uluslararası Jürileri sinema dünyasının hem Türkiye'de hem de dünyada tanınmış üyelerinden oluştu. Ulusal jüriye usta yönetmen Erden Kıral başkanlık ederken ona, Nurgül Yeşilçay, Yavuz Bingöl, Zeynep Oral, Mustafa Altıoklar, Sırrı Süreyya Önder, İzzet Günay, Mustafa Ziya Ülkenciler ve Ömür Gedik eşlik etti. Basın toplantısında genç ve yeni sinemacıları koruyacaklarını belirten Erden Kıral, en iyi kararı vermek için çok çaba harcadıklarını söyledi. Uluslararası Jüri'ye ise Polonya sinemasının yaşayan en önemli ustalarından Krzysztof Zanussi başkanlık etti. Yapımcı ve yönetmen Stephen Ashton, Macar sinemasının usta yönetmeni Károly Makk, oyuncu Pelin Batu ve yönetmen Canan Gerede Zanussi'ye eşlik etti.
Genç sinemacıların Altın Portakal heyecanı
46. Altın Portakal Film Festivali'nde bu yıl rekor düzeyde bir katılım yaşandı. Bunu hem festivalin prestiji hem de sinemaya destek olmak için verilen para ödülleri sağladı. Festivalin bu yıl genç sinemacılar için ilginç bir sürprizi oldu. 50.000 TL tutarındaki, bu yıl ilk defa verilecek ?En İyi İlk Film? ödülü genç sinemacılar için heyecanlı bir rekabetin tetikleyicisiydi. Kısa Metraj ve Belgesel yarışmaları da bu yıl büyük ilgi gördü. 234 kısa metraj filmin arasından seçilen 25 film ile 92 belgesel arasından seçilen 25 film Antalya'da gösterildi. Ulusal Uzun Metraj Film yarışında bulunan 16 filmden 8'i ilk filmleriyle festivale katılan genç yönetmenlere aitti. AKM Aspendos Salonu'nda yapılan film galalarına festival konukları ve halk büyük ilgi gösterdi. Bahadır Karataş'ın ?Usta? filmi hayallerine sahip çıkan tutkulu bir uçak ustasının hikâyesini izleyiciyle paylaştı. İlksen Başarır, ilk filmi ?Başka Dilde Aşk? ile aşkın engel tanımazlığını anlattı. Doğup büyüdüğü Bornova'ya vefa borcunu ödemek isteyen İnan Temelkuran ?Bornova Bornova'yla izleyiciyi sarstı. Ölüm kavramının insan hayatından uzaklaştırılamayacağına inanan Onur Ünlü izleyiciyle ?Beş Şehir'e doğru yol aldı. Meriç Demiray ?Babam Büfe'yle kara kara güldürdü. İzleyiciyi, camii minaresiyle ?Aya Seyahat? etmek için yola çıkan köylülerle Kutluğ Ataman tanıştırdı. Ümit Ünal bir köye yerleşen berberiyle ?Gölgesizler'in; Özgür Doğan ve Orhan Eskiköy ise kürtçe bilmeden Türkçe öğretmenin derin ızdırabını yaşayan öğretmenin hikâyesini anlattı. ?İki Dil Bir Bavul? izleyen herkesi Antalya'da uzaklaştırıp doğuda masum çocukların güzel dünyasına götürdü. Festivalin en çok tartışılan filmi Miraz Bezar'ın ?Min Dit? filmi oldu. Savaşa ve çocukların uğradığı şiddete karşı olduklarını anlatmaya çalıştıklarını söyleyen film ekibi düşüncelerini izleyiciyle paylaştı. Birbirinden habersiz üç insanın hayatını para dolu bir çanta ile kesiştiren ?40? filmi ile Emre Şahin; Tarık Akan ve Şerif Sezer'i ?Deli Deli Olma? filminde buluşturmayı başaran Murat Saraçoğlu galaları hareketli geçti. Mahmut Fazıl Çoşkun'un imkânsız ama naif bir aşkın peşinden sürüklenen kahramanı ?Uzak İhtimal'de; Yavuz Özkan'ın imkânsıza meydan okuyan kahramanları ise ? İlkbahar Sonbahar? da buluştu. ?Kara Köpekler Havlarken? filmiyle sokakları anlatan Mehmet Bahadır Er- Maryna Gorbach çifti ilk filmlerinde izleyiciyi tatmin etmeyi başardılar. Türkiye ve Dünya prömiyerlerini Antalya'da yapan, salonları tıklım tıklım dolduran, festivalin en çok merak edilen Reha Erdem'in ?Kosmos? filmi ile Zeki Demirkubuz'un ?Kıskanmak? filmleri sinemaseverleri usta anlatımlarıyla mutlu etmeyi başardı.
Balkanlar'dan Kafkaslar'a Uluslararası yarışma...
Altın Portakal'ın Uluslararası Yarışma bölümünde Avrupa ve Asya sinemalarından, 2008 ve 2009 yapımı 12 film yarıştı. Yarışmanın Bulgar yönetmeni Kamen Kalev, ?Eastern Plays / Şark Oyunları? ile iki kardeşin gözünden günümüz Bulgaristan'ını yorumladı. Bazı sahneleri İstanbul'da çekilen filmin oyuncuları arasında Saadet Işıl Aksoy ve Hatice Aslan da yer alıyor. Çekoslavakya'nın 1968'deki Sovyet işgalini konu alan iki film, Çek yapımı ?English Strawberries / İngiliz Çilekleri? ve Polonya-Çek Cumhuriyeti ortak yapımı ?Operation Danube / Tuna Operasyonu?,1960'lı yıllar Rusya'sında kozmonotların yetiştirildiği bir okulda geçen ?Paper Soldier / Kağıttan Asker? yarışmanın geçmişe ayna tutan filmleri arasında yer alıyor. Sırp yönetmen Goran Radovanović'in ?Ambulance / Ambulans'ı Montreal'den sonra Avrupa prömiyerini 46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yapacak. Mülteci sorununa değinen iki film, ?The Other Bank / Öteki Yaka? ve ?East Of Me / Benim Doğum? da ?En İyi Film? ödülü için yarıştı.
59. Berlin Film Festivali'nde Gümüş Ayı ödülü alan ?Katalin Varga? toplumsal baskılara direnen bir kadının öyküsünü anlatırken; Pelin Esmer'in San Sebastian Festivali'nde de yarışan ?11'e 10 Kala? adlı filmi tutkulu bir koleksiyoncu olan Mithat Bey'in yaşamını konu alıyor. Yarışmanın kurgu belgesel türündeki yapımı ?Border / Sınır? Ermeni yönetmen Harutyun Khachatryan'ın imzasını taşıyor. Uluslararası yarışmada yer alan bir diğer Türk filmi de geçtiğimiz günlerde Montreal Film Festivali'ne katılan Abdullah Oğuz'un yönettiği ?Sıcak?. Altın Portakal'a İtalya'dan katılan ?Freedom / Özgürlük? bu yıl Karlovy Vary Festivali programında da yer almıştı.
Usta yönetmenler, ünlü konuklar ağırlandı
Altın Portakal Fil Festivali bu yıl dünyaca ünlü konukları Antalyalılarla buluşturdu. Ünlü Yunan yönetmen Theo Angelopoulos yeni filmi Zamanın Tozu/ The Dust of Time ile İtalyan yönetmen Francesco Maselli ise yeni filmi Kızıl Gölge/ Red Shadows ile Antalya'daydı. Filmlerinin gösterimine katılan usta yönetmenler, film gösterimlerinden sonra yapılan söyleşilerde soruları yanıtladı. Bu yıl festivalin konukları arasında Amerika Bağımsız sinemasının tanınmış simaları da vardı. Sıra dışı rollerin bağımsız kadını, ünlü Amerikalı oyuncu Theresa Russell, 46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin konuğu oldu. Nicolas Roeg, Steven Soderbergh, Bob Rafelson gibi ünlü yönetmenlerle çalışan Theresa Russell, festival kapsamında düzenlenen Gala Yemeği'nde küçük bir dinleti sundu. Festivalin en çılgın konuğu, ?Postacı Kapıyı İki Kere Çalar? filmiyle hafızalara kazanan Bob Rafelson oldu. Rafelson katıldığı basın toplantısında esprileriyle herkesin sempatisini topladı.
Akdeniz Üniversitesi'nde sinema bölümü öğrencileriyle de bir workshop yapan Rafelson Antalya'da çok keyifli vakit geçirdiğini söyledi. Festivalin bir başka değerli konuğu sinemaseverlerin, ?Fatih Pelle?, 'Ruhlar Evi', 'Sefiller', 'Goodbye Bafana' gibi filmlerle tanıdığı iki Altın Palmiye ve en iyi yabancı film dalında bir Oscar sahibi yönetmen Bille August oldu.
Festivalin Onur ve Emek Ödülleri
46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali, çalışmalarıyla Türk ve Dünya sinemasına katkıda bulunmuş sanatçılara onur ödüllerini sundu. Festivalde Vedat Türkali, Ülkü Erakalın, Yalçın Tura, Sevda Ferdağ, yönetmen Bob Rafelson ve yönetmen Bille August ?Onur Ödülü'ne; Erol Günaydın ?Yıldırım Önal Anı Ödülü'ne değer görülürken; ?Emek Ödülü? set işçisi Halil Dede'ye verildi.
Kadir İnanır 40. Sanat Yılını Antalya'da kutladı
Rol aldığı filmlerle ve oyunculuğuyla Türk sinemasına damga vuran Kadir İnanır’ın 40. Sanat Yılı farklı etkinliklerle Antalya'da kutlandı. Vadullah Taş’ın hazırladığı ve İnanır’ın film afişlerinden oluşan 'Kırk Yılın Anısına 40 Kadir İnanır Filmi Afişi' sergisinin açılışı ve ardından Macit Koper’in senaryosunu yazdığı, Şahin Gök’ün yönettiği Kadir İnanır’ın son filmi 'Son Cellat'ın gösterimi yapıldı. Sanat yaşamının 40. yılı anısına İnanır’a, Büyükşehir Belediyesi ve AKSAV Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Akaydın tarafından plaket verildi.
Türk ve Dünya sinemasının sorunları tartışıldı
Festival sadece ünlü yönetmenlerin ve oyuncuların buluştuğu bir yer olmakla kalmadı; festival kapsamında düzenlenen söyleşi ve panellerde sinemanın sorunları tartışıldı, ortak çalışma stratejileri geliştirildi. ?Dünyada ve Türkiye'de Sinema Sektöründe Fikri Mülkiyet Hakları? panelinde yabancı ve Türk katılımcılar sanat üreticileri için hayati önem taşıyan telif sorununu tartıştı. Bağımsız ve yaratıcı sinemanın hangi koşullarda üretilebileceği sorunu üzerine geniş bir katılımla gerçekleştirilen ?Avrupa ve Türkiye'de Sinema Politikaları? paneli,
Dünya sinemasının ustalarını buluşturdu. İtalyan sinemasının usta yönetmeni Francesco Maselli'nin de konuşmacı olarak katıldığı panelde dünya çapında çalışan meslek birlikleri üyeleri, yapımcılar ve sinemacılar ticari bağımsız yapımların ticari sinemanın altında ezilmemesi konusunda hemfikirdiler. Festival'de genç yönetmenlerin ve sinema üreticilerinin buluştuğu bir diğer panel ise ?Avrupa'da ve Türkiye'de Ortak Yapım Stratejileri? oldu. Film üretiminin temel sorunu olan finansal destek ve kaynak yaratımının nasıl gerçekleştirileceği konusunda işin uzmanları bilgi verdi.
Antalya'nın dört bir yanı sinema!
Festival kapsamında Antalya'nın birçok yerinde yapılan film gösterimlerinin yanı sıra festival konukları ve Antalyalılar sergiler, konserler ve söyleşilerle dolu bir hafta geçirdiler. Bütün etkinliklere gösterilen yoğun ilginin festivali halkla buluşturmayı amaçlayan festival yönetiminin başarısı olarak kabul edildi. Alican Sekmeç'in hazırladığı ?Bir Şenliktir Yeşilçam?, Agah Özgüç'ün hazırladığı ?60'ların Kamera Arkası?, Banu Zeytinoğlu'nun hazırladığı ?4 Aktör Ressam Rolünde?, Vadullah Taş'ın hazırladı ?40 Yılın Anısına 40 Kadir İnanır Filmi? afiş sergileri sanatseverlerle buluştu. Antalya'nın bir diğer festival mekânı kent içinde yapılan söyleşilerin merkezi haline gelen ANSAN'dı. Atilla Dorsay'ın moderatörlüğünde gerçekleşen ?Sinema ve Siyaset? söyleşisine katılım yoğundu. Yine ANSAN? da arka arkaya gerçekleşen ?60'ların Kült Bestecisi Metin Bükey? ve ?Sinemamızın Müziği? söyleşileri hem katılımcılar hem de dinleyiciler açısından verimli ve keyifli geçti.
Atölye Çalışmaları, Seminerler ve Konserler
Bu yıl Akdeniz Üniversitesi Olbia Salonu festival etkinliklerine açıldı. Güliz Kucur ?TV Dizilerinde Dramatik Yapı?, usta senarist Safa Önal ?Sinema Edebiyat İlişkisi?, Levent Kazak ?Oyuncu Gözüyle Senaryo?, yönetmen Turgut Yasalar ?Yönetmen Gözüyle Senaryo? seminerlerinde genç sinemacılarla buluştular. Bu yılın ana temalarından biri olan ?Sinemanın Müziği, Müziğin Sineması? kapsamında şehrin birçok noktasında düzenlenen konserlerde ünlü sanatçılar ve müzik grupları film müziklerini Antalyalılara taşıdı. Moğollar, Kardeş Türküler, Yeni Türkü, Koçani, Mazlum Çimen, Erkan Oğur, Fuat Saka ve Aylin Aslım en güzel şarkılarını ve yaptıkları film müziklerinden örnekleri dinleyicilerle paylaştı.
Altın Portakal halka kucak açtı...
46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali bu yıl bir ilke imza attı. Festival çerçevesinde ?Halkın Portakalı? adıyla bir bölüm oluşturuldu. ?Festivali tekrar halkla bütünleştirmek? amacı ve ?Ekibini topla, bedava sinema eğitimi al; filmini çek, yarışmaya katıl!? sloganıyla yola çıkan ?Halkın Portakalı?, Antalyalıların yoğun ilgisi ve beğenisini topladı. Proje çerçevesinde, kentin her yerinden başvuran ve yaklaşık 80 kişiden oluşan 10 farklı ekibe hızlandırılmış sinema eğitimi verildi. Ekipler önce senaryo, filmografi, oyunculuk gibi konularda eğitim aldılar. Ardından yönetmenlik, görüntü yönetmenliği eğitimleri geldi.
Ekipler tamamen kendi seçtikleri konularda, yaratıcılıklarını diledikleri gibi serbest bırakarak senaryolarını ürettiler. Film çekimlerine ise 27 Eylül'de başlandı.
Ekiplerin hazırladıkları filmler düzenlenen gecede Gala'larını yaptılar. Ekipler gecelerinde, izleyici olarak gelen hemşerilerini sahnede selamlamanın gururunu yaşadılar. Halkın Portakalı'nın Ödül töreni yarın gece yapılacak Festival Kapanış gecesinde verilecek.