Yerli ve yabancı birçok festivalde gösterildikten sonra 19 Mayıs’ta Başka Sinema dağıtımıyla gösterime giren Ümit Köreken imzalı "Bir Umut" üzerine yönetmen ve başrol oyuncuları Baran Şükrü Babacan ve Eylem Yıldız ile kısa bir röportaj gerçekleştirdik.
Boğaziçi Film Festivali'nde SİYAD En İyi Film ödülü alan Bir Umut; dünya prömiyerini 44. Moskova Film Festivali Ana Yarışması'nda, Türkiye prömiyerini ise 59. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması'nda yaptı.
Bir Umut’un hikayesi sizin de deneyimlediğiniz aile dizimi eğitimlerinden doğmuş sanırım. O süreci biraz anlatır mısınız?
Ümit Köreken: Aile dizimi eğitimlerine 2013 yılında başladım. Bir Umut’un fikirlerinin oluşmaya başladığı zamanlar da o döneme denk geliyor. İki yıl boyunca aile dizimi atölyelerine devam ettim ve 2015-2017 yılları arasında "Aile Dizimi Uygulayıcısı” eğitimi aldım. Dört beş yıl boyunca katıldığım dizim çalışmalarında yüzlerce farklı insanla çalışma, hikayelerine ortak olma, hikayelerinde rol alma, kendi hikayelerimi onlara anlatma olanağı buldum. Çok fazla travmatik olaya tanıklık ettim. Ve pek çoğunun temelinde sevgisizlik hissinin yattığını, sevgisizliğin kapanmayan bir yara gibi bir ömür boyu insana acı çektirdiğini gözlemledim. İnsan ne kadar yaş alırsa alsın, sevgisizlik ve buna eşlik eden değersizlik duygularıyla baş etmesi çok zor oluyor. Acı çekiyorsunuz ve o acıyı nasıl bal eylemeniz gerektiğini öğrenmeniz gerekiyor. Bir Umut’u yazarken, çekerken (COVID döneminin en zor günleriydi) ve festival yolculuklarına çıkarken pek çok yeni şey öğrendim. Pek çok yeni şeyi dönüştürmeye gayret ettim. Ve daha önce başka bir yerde de söylediğim gibi: Bir Umut en çok beni büyüttü.
“Bir Umut”un senaryosu Anton Çehov’un “Martı” oyunundan esinlenerek yazılmış ve filmde Martı’nın provalarından sahneler de var. Bu oyun ve film nasıl bir araya geldi? Çehov’un hikâyedeki etkisinden bahseder misiniz?
Ümit Köreken: Bir Umut’un ilk fikirleri yaklaşık on yıl önce şekillenmeye başladı. Anne oğul ilişkilerine, sevgisizliğe ve bağlanma bozukluğuna vurgu yapan, bu durumların yetişkin bir insanda nelere yol açabileceğini anlatan bir film yapmak istiyorduk. Nursen (Çetin Köreken)’le birlikte bu konuda pek çok kaynak okuduk, izledik, araştırdık. Cehov çok sevdiğim ve her zaman yeniden yeniden okuduğum bir yazardır. Oyunları ve öyküleri başucu kaynaklarımdandır. Filmin ilk draftını yazmaya başladığımız zaman Cehov’un Martı oyununu hikayenin kalbine yerleştirmeye karar verdik. Cehov'un Martı oyunu da ana odağında sevgisizlik, anne oğul bağlanması ve ilişkileri üzerine yazılmış bir oyundur. Ve bu sevgisizlik baş karakter olan Treplev'i intihara kadar sürükler. Bir Umut’ta da ana karakterler Umut ve Asiye’nin bir tiyatroları var. Orada Cehov’un Martı oyununu sergiliyorlar. Umut, Treplev rolünü üstlenmiş. Bir yandan da sinema filmlerinde oyunculuk yapmak istiyor. Tam da bir film için deneme çekimine gittiği bir gün aniden yirmi yıldır görmediği annesi çıkıp geliyor. Tıpkı Martı’daki Treplev gibi Umut’un hayatı da bu sevgisizlik, bağlanma bozukluğu ve onun getirdiği hesaplaşma nedeniyle bir günde alt üst oluyor.
Film uzun bir festival maratonun ardından vizyona giriyor. Bu süreç nasıl geçti?
Ümit Köreken: Bir Umut’un tamamen bittiği tarihler tam COVID dönemine geldi ve pek çok film birikti. Festivallere normal yıllarda başvuru sayısının iki üç katı başvurular oldu. Bize iki önemli uluslararası A festivalin short list'ine seçildiğimiz bilgisi geldi fakat son anda resmi yarışmalı bölümlere alınmadı filmimiz. Daha sonra henüz filmi yazarken hedeflerimizden biri olan Moskova Film Festivali Ana Yarışma bölümüne seçildi ve dünya prömiyerini orada yaptık. Ardından Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde Türkiye prömiyerimizi yaptık. Boğaziçi Film Festivali'nde gösterildi ve uluslararası festivallerde gösterilmeye devam ediyor. Şimdi vizyona giriyoruz. İçimizdeki sinema aşkımızla öncelikle sinema seyircisiyle buluşmayı önemsiyoruz.
.