The Economist'in bildirdiğine göre, Türkiye, Amerika ve İngiltere'nin arkasından gelerek en büyük üçüncü senaryolu dizi ihracatçısı oldu.
Türk dizilerinin dünya çapında uyandırdığı yankının, 2011'deki "Muhteşem Yüzyıl" ile başladığını ve dizinin hayranları arasında Amerikalı rapçi Cardi B gibi ünlü isimlerin de bulunduğunu vurgulayan makalede, Türk dizilerinin sadece Orta Doğu'da değil, Avrupa ve Latin Amerika'da da popüler olduğu belirtiliyor.
Veri firması olan Parrot Analytics'in araştırmasına göre, 2020 ile 2023 yılları arasında Türk dizilerine olan küresel talep, Kore dizilerine olan %73'e kıyasla %184 arttı. Geçtiğimiz yıl yeni Türk dizilerinin en büyük üç ithalatçısı İspanya, Suudi Arabistan ve Mısır oldu. İstanbul Ticaret Odası, Türkiye'nin televizyon ihracatının 2022'de 600 milyon dolar gelir elde ettiğini tahmin ediyor; bazı analistler satışlarının yakında milyarlara ulaşacağını düşünüyor.
Televizyon veri firması Glance'e göre, 2023'ün ilk yarısında İspanya'da en popüler üç senaryolu program Türk dizileriydi. İspanyollar ve Latin Amerikalıların telenovela izleme geçmişi dolayısıyla Türk dizilerinin aşırı duygusallığına ve bağlılık gerektirmesine alışkınlar. Ayrıca prodüksiyon kalitesinin yüksek olması Türk dizilerini, Latin Amerika dizilerine göre daha tercih edilir kılıyor.
Dğer yandan, yayıncılar da Türk dizilerinin hayranı, çünkübir bölümü üç saati bulan diziler yurt dışına satıldığında kanallar bölümleri bölüyor ve böylece yüzlerce bölüm elde ederek genellikle günlük dizi olarak yayınlıyorlar.
Diziler genellikle dublajlanıyor, özellikle İspanyolca dublajlı bir dizi İspanya'nın her yerine ve Latin Amerika'nın büyük bir kısmına dağılabiliyor. Ancak Lehçe veya Yunanca gibi daha az konuşmacının bulunduğu diller için televizyon kanalları, altyazı gibi daha ucuz çözümlere başvuruyor. Katar'daki Northwestern Üniversitesi'nden Yasemin Çelikkol, bazı izleyicilerin dublajlı versiyonlarının çıkmasını beklemek zorunda kalmadan dizileri izleyebilmek için biraz Türkçe öğrenmeye çalıştıklarını bile söylüyor. Kendini adamış süper hayranlar, sosyal medyada birbirlerine dizilerin seslendirmesini yapıyor.
Türk dizilerindeki göz alıcı manzaraların, lüks kostümlerin, güzel ve yakışıklı oyunların, yorucu olmayan olay örgülerinin, bu dizilerin dünya çapında sevilmesinin nedenleri olduğu düşünülüyor. Makalede ayrıca, Arap izleyicilerin, Türk dizilerinin Hollywood'un sıklıkla yaptığı gibi Müslümanları terörist ya da taksi şoförü olarak değil, kahraman olarak tasvir etmesini takdir etiği vurgulanıyor.
Türk medya gözlemcilerinin alkol şişelerini bulanıklaştırmak, seks sahnelerini yasaklamak ve öpüşen karakterlere para cezası vermek gibi sansür girişimlerinin, yönetmenleri yaratıcı olmaya zorlaması ve "özlem dolu bakışlarla" karakterler arasındaki cinsel gerilimi arttırdığı da belirtiliyor. Görünüşe göre, zorunluluktan doğan bu taktikler, Amerikalı romantik roman yazarlarını da etkilemiş; NY Times çok satanlar listesine giren "Yours Truly" kitabının yazarı Abby Jimenez, romandaki erkek karakteri "Sen Çal Kapımı" dizisinden uyarladığını söylüyor.
Kaynak: The Economist