Pier Paolo Pasolini 40. Ölüm Yıldönümünde Pera Film'de!

Matta’ya göre İncil

Matta’ya göre İncil / The Gospel According to St. Matthew

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Enrique Irazoqui, Margherita Caruso, Susanna Pasolini

İtalya / 137’, 1964 , siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Filmde, İsa’nın doğumu, hayatı, öğretileri ve hacın üstünde ölümünün neredeyse bir sinema-gerçek belgeseli şeklinde sunuluyor. Pasolini’nin ikinci uzun metrajlı filmi böylesi devrimci bir yönetmen için tuhaf bir seçim gibi gözükse de film İsa’yı kilisenin gösterişinden çıkarıp, toplumun dışına itilmiş bir İtalyan köylüsü olarak sunmaya yönelik bir deneme. Yeni Gerçekçi yöntemlere başvuran yönetmen, Bakire Meryem rolündeki annesinin de dahil olduğu profesyonel olmayan oyuncuların ifade yüklü suratlarını kullandığı çekimleri Calabria’da yapmış. Matta’ya göre İncil, “anlatılmış en muhteşem hikayenin” beyazperdeye taşınmış en çarpıcı versiyonu olarak kabul görmekte; bu yeni, elden geçirilmiş haliyle film daha önce görülmemiş bir şekilde hayat buluyor. 1967 yılı Akademi Ödüllerinde En iyi Sanat Yönetimi, En İyi Kostüm Tasarımı ve En İyi Müzik dallarında aday gösterilmişti.

Dilenci

Dilenci / Accattone

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Franco Citti, Franca Pasut, Silvana Corsini

İtalya / 120’, 1961, siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Pier Paolo Pasolini’nin büyük takdirle karşılanan filmlerinden ilki ve çok sayıda film festivalinde ödül kazanmış Dilenci, Roma’nın varoşlarının yaşayan bir resmini sunmak için yetenekli oyunculardan faydalanıyor. Sinemacı/şairin romanlarından birini temel alan, bir kadın tüccarı, onun arkadaşları, düşmanları ve kadınlarını konu alan hikaye metanetli bir gerçekçilik örneği. Vahşi, gerçekçi, duygusuz ve hayat dolu. Hayat kadınları ve sokak dövüşçülerinin dünyasıyla ironik bir tezat yaratan film müziklerinde Johann Sebastian Bach’ın kullanımı özel bir etkiye sahip.

Pasolini’nin Öfkesi

Pasolini’nin Öfkesi

The Rage of Pasolini

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini, Giuseppe Bertolucci

Oyuncular / Giorgio Bassani, Renato Guttuso, Giuseppe Bertolucci

İtalya / 83’, 2008 , siyah-beyaz, renkli

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

1962 yılında Pasolini İtalyan bir haber film yapımcısı tarafından şirketin film arşivinden uzun metrajlı bir film yaratmaya davet edildi. Görüntülerin kapsamlı zenginliğinden ilham alan Pasolini, “burjuva dünyasının gerçek dışılığına karşı bir öfke gösterisi” olacak bir film yapmaya koyuldu. Sovyet bloku ve çeşitli sömürgecilik karşıtı hareketlerin görüntülerini haber filmlerinin tümleyicisi ve karşıtı olarak birleştirerek, Marilyn Monroe’nun ölümü üzerine dokunaklı bir düşünüşle zirve noktasına ulaşan, modern dünyanın politik açıdan keskin bir eleştirisini ortaya koydu. Tartışmalar ve gişe başarısızlığından korkan yapımcı Pasolini’den filmin özgün halini bir saatten kısa sürecek şekilde kesmesini istedi ve ardından da yanına filmin Giovanni Guareschi imzalı, sağcı bir benzerini ekleyerek iki bölümü tek bir film haline getirdi. Pasolini tarafından reddedilen bu versiyon gerçekten başarısız oldu. Her ne kadar Pasolini’nin özgün versiyonu hala kayıp olsa da Giuseppe Bertolucci’nin Cineteca di Bologna’da ilk versiyonda kullanılan plan listesi ve diyalog kopyalarının yanında Pasolini’nin film müziği üzerine notlarına da dayanarak yaptığı iddialı bir rekonstrüksiyon kısa süre önce tamamlandı.

Mamma Roma

Mamma Roma

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Anna Magnani, Ettore Garofolo, Franco Citti

İtalya / 110’, 1962, siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Mamma Roma rolündeki Anna Magnani, oğlunun iyiliği için kirli geçmişinden kurtulmaya çalışan orta yaşlı bir hayat kadınını canlandırıyor. Güçlü İtalyan Yeni Gerçekçilik geleneğine bağlı kalarak çekilmiş olan Mamma Roma, İkinci Dünya Savaşı sonrası İtalya’sında hayatta kalma mücadelesine korkusuz bir bakış sunuyor ve yönetmen Pier Paolo Pasolini’nin ötekileştirilmiş ve mülksüzleştirilmişlere karşı hayat boyu duyduğu ilginin altını çiziyor. Gösterildiği tarihte müstehcen olduğu gerekçesiyle İtalya’da yasaklanmış olsa da Mamma Roma bugün hala bir klasik olduğu gibi sinema tarihinin en büyük aktrislerinden birinin güçlü performansı ile ülkenin, üslubunu bulma sürecindeki en tartışmalı yönetmenine bir bakış sunuyor.

Korkunç Orakçı

Korkunç Orakçı

The Grim Reaper

Yönetmen / Bernardo Bertolucci

Oyuncular / Francesco Ruiu, Giancarlo De Rosa, Vincenzo Ciccora

İtalya / 88 ’, 1962 , siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Tiber Irmağı kıyısında vahşice öldürülmüş Romalı bir hayat kadının cesedi bulunur. Polis hemen bir avuç şüpheliyi toplayıp tek tek sorguya çeker; her tanıklıkla katile biraz daha yaklaşılır. Bernardo Betolucci’nin -Pier Paolo Pasolini’nin bir hikayesinden yola çıkan- bu çarpıcı ilk uzun metrajlı filminde anlatının güvenilirliğini ve gerçeğin doğasını keşfetmek için birbiriyle bağlantılı geri dönüşlerden bir dizi kullanıyor.

Kehanet: Pasolini’nin Afrikası

Kehanet: Pasolini’nin Afrikası

Prophecy: Pasolini's Africa

Yönetmen / Gianni Borgna, Enrico Menduni

İtalya, Fas / 77’, 2013 , siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Film, Pasolini’nin Afrika’ya olan aşkının yanı sıra memleketi Friuli ve Roma’nın civarındaki köylerde boşuna aradığı köy hayatının sahiciliği ile devrimci gücü burada bulma umudunu irdeliyor. Bu yıpranmış ve sonsuz sınırları olan, şairin kendi sözleriyle, ilk filmi Dilenci’de tasvir ettiği varoşların aynısında doğmuş bir Afrika’ydı. Kehanet buradan yola çıkıyor: Bir zamanlar Roma’nın lümpen proletaryasının yaşadığı yerler bugün Avrupa Birliği’nin dışından gelen binlerce mülteci ile dolu. Kral Oedipus, Afrikalı Orestiade için notlar ve Paris’te Matta’ya göre İncil üzerine Jean-Paul Sartre ile yaptığı sohbet, şairin Afrika sevgisini kanıtlıyor. Ancak hepsinden önemlisi Öfke’de, Afrika’yı taşıdığı tüm adaletsizlik izleri ve umut ışıklarıyla beraber resmediyordu. Yine de hayal kırıklığı kaçınılmazdı: Afrika, giderilmesi imkansız karşıtlıklarla dolu bir kutu gibiydi ve içinden yozlaşma, diktatörlükler, geçmişten ve günümüzden katliamlar patlak veriyordu. Vahşet dolu katliamların siyah beyaz görüntüleri, Pasolini’nin temiz ve sade görüntüleriyle zıtlık yaratıyordu. Pasolini’nin gözlemlerinin kehanete benzer niteliği bugün bizleri hala rahatsız ediyor, özellikle de -gerçekleşmeye başlamasından otuz yıl önce- Afrikalıların köhne teknelerle toplu göçü ve İtalya’yı “fethedişini” tarif ederken. Ancak kahinin kaderinde, Dilenci’de olduğu gibi, erken ölüm varmış; filmin başlangıcı ve trajik sonu da buna ithaf edilmiş.

Aşk Buluşması

Aşk Buluşması

Love Meetings

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Pier Paolo Pasolini, Lello Bersani, Io Apolloni

İtalya / 90’, 1964 , siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Aşk Buluşması, ünlü yazar Alberto Moravia ve tanınmış psikolog Cesare Musatti’nin etkileyici konuşmalarının yer aldığı, İtalya’da cinsellik üzerine sinema-gerçek üslubunda yapılmış bir araştırma. Şair kökenli sinemacı Pier Paolo Pasolini röportajcı olarak geniş bir yelpazedeki bireylere kendi aşk hikayelerini (fuhuş, eşcinsellik, evlilik içi ve dışı ilişkileri) soruyor. Zeka ve duygusallık yüklü bir film; aynı zamanda da bugünün haber başlıkları kadar güncel.

Aşk ve Nefret: Kağıttan Çiçek Bölümü

Aşk ve Nefret: Kağıttan Çiçek Bölümü

Love and Anger: The Sequence of the Paper Flower

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Ninetto Davoli, Rochelle Barbini, Aldo Puglisi

İtalya / 12’, 1969, siyah-beyaz

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Aşk ve Nefret antolojisinden Kağıttan Çiçek Bölümü İncil’deki Lanetlenen İncir Ağacı hikayesine bir gönderme. Hikayede İsa, Mart ayında meyve vermesi gerekirken, dallarında hiç meyve olmayan bir incir ağacını devirir. Filmin bu bölümünde Ninetto mutlu bir şekilde Roma’daki Via Nazionale’den aşağıya doğru yürürken gösterilir; yürüyen adamın aklının ucundan geçmese de aynı sırada dünyada gerçekleşen, Vietnam’ın bombalanması gibi olaylardan görüntüler akar.

Kral Oedipus

Kral Oedipus

Oedipus Rex

Yönetmen / Pier Paolo Pasolini

Oyuncular / Silvana Mangano, Franco Citti, Alida Valli

İtalya / 104’, 1967, renkli

İtalyanca; Türkçe altyazıyla

Klasik “Kral Oedipus” tragedyasının karanlık ve sürükleyici bir yeniden anlatımı. Oedipus bilmeden babasını öldürüp annesiyle evlenir. Gerçek ortaya çıktığında Oedipus kendi gözlerini çıkarır ve kızı Antigone tarafından bulunana kadar, kör bir dilenci olarak sokaklarda dolanır. Fas’ta geçen film çöl manzaraları ve güçlü mağribi mimarisinden oluşan görsel bir şölen. Oyuncu kadrosundaysa avangart film ve tiyatro yönetmeni Carmelo Bene, New York’taki Living Theater’dan Julian Beck ve başrahip rolünde Pasolini’nin kendisi bulunuyor.