Dolar İşaretsiz <b>Neşeli Ayaklar</b>
Yazar: Oktay Ege KozakNeşeli Ayaklar'ı izlemek için sinema salonuna girmeden önce pek de heyecanlı olmadığımı itiraf etmeliyim. Geçen sene boyunca düzinelerce renkli, parıltılı ama duygusal anlamda boş animasyonlar tarafından saldırıya uğradıktan sonra, beklentilerimin gayet düşük olması doğal karşılanmalı. Fragmanlardan gördüğüm kadarıyla Neşeli Ayaklar'ın görevi, filmin dağıtımcısı o sene hangi hazır yiyecek şirketi ile anlaşma yaptıysa, o şirketin ürünlerini çocuklarınıza satmayı ikna edene kadar dikkat dağıtmak olan, şeker kaplı diğer pop-kültür karmaşalarından pek farkı yoktu.
Filmin ilk beş dakikasında sinemadan çıkmak istedim. Çünkü bir kez daha kendimi "Şirin hayvancıklar 80'lerin pop şarkılarını söyler" senaryosunun ortasında bulmuştum. Fakat o ilk beş dakikadan sonra yavaş yavaş kendimi filmin canlılığı, şaşırtıcı zekası ve kıskandıran güzelliği tarafından cezbedilmiş buldum. Ve bittikten hemen sonra bir kez daha izlemeye çoktan hazırdım. Neşeli Ayaklar, ilk defa bana iki saat boyunca hoplayıp zıplayan dolar işaretleri izlediğim hissini vermeyen, son senelerde gördüğüm en iyi aile hedefli animasyon filmi (A Scanner Darkly'i araya sokuşturmamak için "aile hedefli" diyorum). Sonsuz yaratıcı, görsel anlamda nefes kesici, düşüncelerimizi ve hayal gücümüzü uyandıran bir modern aile klasiği var karşımızda.
Neşeli Ayaklar, basit olduğu kadar ilgi çekici bir hikayeye sahip. Şarkı söyleyemediği için sosyal ortamından dışarı itilmiş penguen Mumble'ın sonradan önemli bir göreve dönüşen yolculuğunu takip ediyoruz. Penguenler aleminde hayatın ilerleyebilmesi penguenlerin şarkı söyleme kabiliyetlerine bağlı.
Her penguen ses tellerinin bağdaşması yoluyla eşini bulur ve Mumble şarkı söyleyemediği için kendine bir eş bulamayacak ve aile kuramayacaktır. Mumble, harikulade bir tap dansçısı olsa da, ailesi ve arkadaşlarına göre dans etmenin penguen dünyasında hiçbir pratik kullanışı yoktur. Bu zor durum, Mumble'ı ailesini terk etmeye ve fazla dışa dönük birkaç Adelie penguen ile yaşamaya itiyor (Penguenlerden ikisi, Alaaddin'den beri en komik seslendirme performasyonuna imza atan Robin Williams). Hikayenin geri kalanı burada açıklamayacağım beklenmedik bazı konu dönüşümlerine sahip. Sadece son bir kaç sahnenin bana 2001 ve (Yapay Zeka'yı hatırlattığını söyleyebilirim. Bir penguen müzikalini düşününce akla gelebilecek en son iki isim.
Neşeli Ayaklar, herşeyin ötesinde akıllı bir aile filmi. Hikayenin her tarafına yerleştirilmiş, hayatımızı sarmalayan gerçekler ile fiziksel dünyamız dışındaki 'bilinmeyen'i algılama kabiliyetimiz üzerine ilgi çekici sembol sahip. Yolculuğu sırasında Mumble, balık kıtlığından sorumlu "uzaylı yaratıklar"ın varlığı hakkında dedikodulara kulak sahibi olur. Film, uzaylılar tarafından kaçırıldığını öne süren bir şahin ve kafasına taktığı altı paket bira kutusu plastiğini uzaylılarla bağlantısının kanıtı olarak kullanan Lovelace isimli bir "mürşit penguen" etrafında dönen güldürücü sahnelere sahip. Tabi ki seyirci olarak bu uzaylıların aslında biz, yani insanlar olduğunu biliyoruz, ama yönetmen George Miller (Mad Max, Bebe Şehirde) bu alt konuya bir X-Files bölümünün gizemi ile yaklaşarak dünyamız hakkında halen ne kadar az bilgiye sahip olduğumuzu düşündürüyor.
Bu sene vizyona girmiş, sosyal normun içinden çıkmamayı ve topluma ayak uydurmayı öne süren mega bütçeli animasyonların zıttına Neşeli Ayaklar, bireyselliğinin önemini şanla kutlayan bir film. Mumble'ın dansetmesi törelere bağlı yaşlı penguenleri rahatsız eder. Bu hastalığın diğer penguenlere yayılmasından korkan yaşlılar, dans etmeyi doğal olmayan, korkulması gereken bir tehdit olarak teşvik ederler. Fakat tabi ki Mumble'ın dans kabiliyetleri önemli bir noktada maksatını gösterecektir. Fazla detaya girmeden Neşeli Ayaklar'ın Amerika'nın cumhuriyetçi kesimi tarafından "Eşcinselliği teşvik ediyor"a kadar kaçan gülünesi eleştirilere maruz kalması çok şaşırtıcı değil.
Sadece karmaşık hayat dersleri görmek amacıyla sinemaya onca para veren aile sayısı fazla olmasa gerek. Çoğu aile bu tür bir animasyon filmine eğlenceli sahneler ve güzel görüntüler için gelir. Neşeli Ayaklar, bu bakımdan bekleneni fazlasıyla sunuyor. İlk olarak, içiçe geçen popüler şarkılar ve iç canlandırıcı dans sekansları taze ve rahat bir havaya sahip. Özellikle Mumble'ın dağ başında Stevie Wonder'a tap dansı yaptığı sahnenin neşesine kapılmamak için ölü olmak lazım.
Filmin geniş Antartik peyzajını ve su altı sekanslarını gözlemlemek hayret uyandırıyor, özellikle penguenlerin su altında balık avlarken eş bulmak için birbirleriyle rekabete girdikleri sahne sırasında. Filmi izleyecek olan kişileri şehirlerinde bulabilecekleri en büyük perdeye sahip sinema salonuna yollarının düşmesi tavsiye edilir. Neşeli Ayaklar hakkındakı tek pişmanlığım, filmi IMAX ekranlarında izlemeyi akıl edememem.