Persona eleştirileri

Kolay bir film değil. Takip etmesi, içine girmesi kimi zaman zorlaşıyor. Bergman kendine has yönetmenlerden biri kesinlikle. Filmlerini insanlara bir şeyler ispatlamak için ya da onların anlayabilmesi için falan değil, kendi iç dünyasını yansıtmak için, yani kendisi için çektiğini düşünüyorum. "Persona" adından da anlaşılacağı üzere temel olarak "kişilik" üzerine bir film. İki kadın üzerinden aktarılan hikaye iç içe geçiyor, kesişiyor, çatallanıyor. Bittikten sonra eğer hazmedememiş iseniz, sorun var demektir. Fİlmi çok beğenmeniz de pek mümkün olmuyor böyle olunca tabii ki. Bergman sinemasıyla tanışmak için tercih edilebilir. Bibi Andersson ve Liv Ullmann bu zor karakterlerde gayet kaliteli oynamışlar. Zaten önemli aktrisler, Bergman'ın kadrolu oyuncularından ikisi de.

kişilik bölünmesi ve aralarında olan çatışmayı yılına göre gayet güzel işlemiş mulholland drive gibi bir filmi listemde 1. sırada tuttuğum için film bana yabancı gelmedi ve aslında birebir aynı olmasa da bu kurgu ve neredeyse aynı olan senaryoyu david lynch den önce birilerinin daha işlemiş olduğunu görmek güzeldi izlenmesi gereken bir film(not:herhalde cevap gelmez ama anlayan var ise ne olur söylesin bayan vogler'a çocuk hakkında konuşmamaız gerek kısmı 2 kere tekrarlandı farklı kamera açılarından.Ben iki farklı kişiliğin gözünden görebilmemiz için yapıldığını düşündüm ama ...???)

Persona ilk izleyişte saçmalık diyeceğiniz bir film. Fakat bergmanın yüzleri: persona yazısını okuyup tüm yorumları okuduktan sonra filmi bikez daha izleyip haa eveett şimdi anladım diyeceksiniz. Ama yinede film abartıldığı kadar başyapıt gibi gelmedi bana. Tamam beynimi yordu filmi anlamak için çabaladım ama ulaştığım sonuç beni tatmin etmedi yine. Bundan daha güzel psikolojik filmler var. spoiler:
bana göre filmde iki kadın yoktu tek bi karakter vardı. Olmak istemeyipte olduğu kişi olan alma ve olmak isteyipte olamadığı kişi elisabeth. Hepsi almanın kafasındaydı bence. Çünkü filmin sonunda alma uyandığında elisabeth bavulunu toplayıp gitti. Yani alma onu kafasından atıp yoketti. Daha sonra yazlıktan tek başına ayrıldı. Tek başına ayrılması filmde aslında tek bi karakter olduğuna işareti bence. Kişilik bölünmesi ve kişiliklerin birbiriyle çatışması. Güzel filmdi izlenmeli...

Sorgulamadan bir şeylere inanmak yaşamı ne de güzel kolaylaştırıyormuş.

Persona antik zaman tiyatrosunda oyuncuların kullandığı maskelere verilen isimmiş.Bence filme çok uygun bir isim olmuş in kendine göre farklı bir sonuç çıkarabileceği filmlerden biri.
Filmdeki ışık kullanımı daha önce hiç bir filmde görmediğim tarzda bir şı ve ilham verici...Ayrıca filmin neredeyse her karesi ayrı bir fotoğraf lezzetindeydi.
Filmin repliklerini alt alta koyup okusanız bir roman ya da kaliteli bir deneme yazısı okuyormuş hissine kapılabilirsiniz.O derece edebi bir ağırlığı vardı konuşmaların ve buna rağmen asla yapmacık değillerdi.
İki kadın başrol birbirlerine uyumlu ama birbirlerinden güzellerdi.Çok konuşan bir kadın kadar hiç konuşmayan bir kadın da sinir bozucudur belki ama kadınlar isveç'li olunca durum değişiyor tabii.
Hiç bir cinsel görüntü olmamasına rağmen sadece sözler üzerinden giden bir sahne var ki bu sahnenin sinema tarihinin en erotik sahnesi olduğunu düşünenler gibi...
İngmar bergman, pek çok yönetmene ve filme ilham vermiş, sinema tarihinin gördüğü en önemli yönetmenlerden film de david fincher'dan david lynch'e kadar pek çok yönetmene ilham vermiş.Filmde ara ara gösterilen bazı görüntüler halka filmindeki samara'nın belalı video kasedini andırıyordu. Mulholland Dr. filminin bu filmden ciddi şekilde esinlenmiş olduğunu iki filmi de izleyenler sıkça dile arada filmde sübliminal görüntüler saklı.Bunlardan biri filmin başında görülen erkek cinsel organı tıpkı fight club filminde olduğu gibi.
Film size sıkıcı etmem gerekir ki zaman zaman bende sıkıldı de filmden pek bir şey anlamadış rollerden bibi andersson'un da filmden hiçbir şey anlamadığını itiraf ettiği bir röportajın varlığını öğrendiğimde ise biraz rahatladıın oynarken anlamamış biz nasıl anlayalım?
Yine de filmde de dedikleri gibi:

Önemli olan çabalamaktır,başarmak değil.

Eylemlerimiz bizi nasıl tanımlar? Gündelik hayatta yapılan sıradan konuşmaları ilgi çekici kılan şey nedir? Olmak mı, olmamak mı? Persona'yı izlerken yönetmen Ingmar Bergman'ın sorduğu ve aklıma takılan sorulardan başlıcaları bunlar. Ingmar Bergman, Persona'yı hastayken bir çeşit öfkelenme sonucunda aklına gelen sıra dışı bir fikirle yazdığını açıklıyor. Bergman'a göre Persona, sadece bir "film" değil. Bir sinemaya gittiğimizde ve film başladığında, ekranda gördüğümüz şeylerin bir dizi ayarlanmış sahneler olduğunu unuturuz ve 2 saatliğine gerçek dünyadan koparız. İşte Persona'yı bu kadar farklı yapan ana etmen de burada devreye giriyor. Sinema filmlerinin çoğu, seyirciye sadece bir film izlediklerini hatırlatarak ilüzyonu gerçekçi tutmaya çalışır. Fakat Bergman ise hikayesinin gerçek olmadığını, filmin kamera arkası ve yanan bir projeksiyon makinesi gibi görüntüleri tekrar tekrar göstererek bizi sürekli hikayenin akışından uzaklaştırıyor. Hatta filmin yarısında görüntünün yanıp ekranın bembeyaz olduğu bir bölüm bile var. Ama bunlara rağmen Persona, şu ana kadar hiçbir filmde görmediğim şekilde çarpıcı bir etkiye sahip. Filmi neredeyse 1 ay önce izlemiş olmama ve gördüğüm her şeye karşılık kesin bir cevabım olmamasına rağmen, Persona aklımın derinliklerine inmeyi başardı. Persona, izlediğim en özgün, akılda kalıcı ve etkileyici filmlerden birisi.

Persona'nın ilk 4 dakikası tamamen görsellerden oluşan, sessizliğine rağmen çok fazla şey anlatan bir şiir ile başlıyor. Eskilerden siyah beyaz bir animasyon, kanı akan bir hayvan, ele bir çivinin çakılması gibi görsellere tanık oluyoruz. Bu bölüm, sinemanın doğumunu ve aynı zamanda Persona'nın başlangıcını simgeliyor. Yapılan sıra dışı girişten sonra film başlıyor ve daha anlaşılabilir bir hikaye ile gidişatını sürdürüyor. Hikayenin merkezinde bir oyunun ortasında konuşmayı bırakan ve halen bir kelime söylememiş olan oyuncu Elisabet (Liv Ullmann) ile ona bakan hemşire Alma (Bibi Andersson) var. Alma'ya verilen görev ise, Elisabet ile bir tatile çıkıp onun güvenini ve konuşmasını sağlamak.

Bundan sonra yaşanan olayları takip etmek daha ilginç bir hal alıyor. Elisabet sustukça, Alma konuşmaya devam ediyor. Ve Persona'nın neredeyse tamamını ise bu uzun konuşmalar ile gündelik hayatta yapılan sıradan şeyler oluşturuyor. Sinemada "Show, don't tell" diye bir kural vardır ve hikayede yaşanan şeyleri başkasının anlatması ile öğrenmekten ziyade bu sahnelerin gerçekten gösterilmesini teşvik eder. Özellikle günümüzdeki çoğu film bu kural etrafında ilerler. Fakat Persona'yı bu kadar ilgi çekici yapan şeylerden biri ise, bunun tam tersini uyguluyor olması. Film boyunca sadece karakterlerin konuşmalarını dinliyoruz ve bu konuşmalarda geçen olayların hiçbirinin nasıl yaşandığını göremiyoruz. Başka bir filmde bu oldukça can sıkıcı bir durum olabilecekken, Persona ise bunu avantaja çevirmeyi başarıyor. Bu sayede karakterlerin kişiliklerini, yüz ifadelerini ve yaşadığı duyguları gözlemliyor ve hikayenin yarattığı ilüzyona kapılıyoruz. Bergman, filmdeki monologlar ve diyaloglar olduğu esnada düşüncelerin nasıl gerçekçi görüntüler yarattığını bize gösteriyor. Bu yüzden Persona'da yaşanan sıradan sahnelerin hiçbiri sıkıcı veya gereksiz hissettirmiyor.

Filmin ortalarına doğru Alma ile Elisabet, bir olmaya başlıyor. İki karakterin de benzer yanlar taşıyan geçmişleri ile zıt kişiliklerinin nasıl bir araya geldiğini görüyoruz. Bu gidişle, hasta olmasına rağmen kendisinden daha güçlü olan Elisabet'e yenik düşüyor Alma. Filmin bir sahnesinde Alma, yerden kırık bir cam parçasını alıp Elisabet'in yürüyebileceği bir yere bırakıyor. Elisabet cam parçasıyla ayağını kestiği zaman Alma'ya bakıyor. Burada Alma, görevine aykırı olan bir şeyi yaparak zayıf yanını belli ettiği için güçlenen kişi Elisabet oluyor. Ve birdenbire film şeridi yanmaya başlıyor. Ekran bembeyaz oluyor ve açılış sahnesi yeniden tekrar edilerek film ilerlemeye devam ediyor. Filmin finalinde ise projeksiyonu çalıştıran ışık tükeniyor ve film şeridi duruyor.

Çoğu insan dünyada yaşadığı deneyimler haricinde kendisini düşündüğünde yaşadığı anılar, düşünceler, başka insanlar ve duygular ön plandadır. Persona'da ise Elisabet, kendisi olmayı tercih ediyor. Fakat Alma ise Elisabet olmayı tercih edecek kadar cesur birisi değil. Filmde en çok duygu değişiminden geçen kişi Alma olsa da, aynı zamanda en çok endişe ve korkuya sahip olan kişi de o. Filmin adı da buradan geliyor: Persona. (Persona'nın Latince kelime anlamı ise; "Antik çağlardaki oyuncular tarafından giyilen yüz maskelerine verilen isim."

Eğer daha önceden Persona'yı izlemediyseniz, çok şey kaçırıyorsunuz. Persona, sinemanın sınırlarını zorlayan, baş döndüren, zorlayıcı bir film. Hikayenin anlaşılabilir gidişatına rağmen senaryonun birden fazla katmanda var oluşu ve Bergman'ın detaylı yönetmenliği, Persona'yı her haliyle eşsiz bir film kılıyor. Persona'ya benzeyen bir filmin daha çekildiğini sanmıyorum. Ingmar Bergman'ın yönetmenliği, Liv Ullmann ile Bibi Andersson'ın performansları ve hikayenin seyirci üzerinde yarattığı rüya hissiyatı o kadar etkili ki, daha önceden hiçbir filmde yakalayamadığım bir etkiyi Persona'da yaşadım. Üstelik filmde daha değinemediğim o kadar çok şey var ki (eller ve yüzlerin filmde taşıdığı önem, 3 farklı bakış açısından çekilen final sahnesi gibi), bunların hepsini anlatmam bir ömür sürer. Persona, izledikten sonra hazmedilmesi gereken ve hakkında keşfedilecek çok şeyin olduğu filmlerden birisi. Filmi izler izlemez ne gördüğünüz hakkında kesin bir fikriniz olmasa bile, Persona'nın yarattığı hissiyat paha biçilemez. Sinema sanatının asıl var olma sebebi işte bu.

PUANIM: 10/10

ne hasta filmsin sen ya!psikolojisini bozuyor insanın resmen..sosyal çevrede takındığımız maskelerimizmiş,kendi kendimizle yüzleşmek ve iç yüzümüzü aydınlığa çıkarmakmış da hey yawrum hey..şizo kadın başrol,korku filmi mi dram mı çekmiş yönetmen anlaşılmıyor :D neyse yeter saçmaladım,kaliteliydi film uzun lafın kısası..fazla derin ve karmaşıktı diye geyiğe vurdum..oysa çok şey anladım kendimce,deşifre etmiyorum,bu kısmı da izleyenin iç dünyasına ve algısına bırakıyorum :) tavsiyeledim,bulduğunuz an izleyin..

Gerçek dünyanın karmaşıklaıgından ve toplumsal sorunlardan uzak kendi içinde melankolik,kapalı filmler çeken yönetmen bu filminde; afişinden tutun,jenerigine kadar çok saglam bir konuyu gösterişten uzak tutan,sinematografik ile dramatik havayı çok iyi bir şekilde yakalayan kendi içindeki hırsını gösteren sıkı bir filme imza atmış Bergman.Bu filmdeki kendine has yakın çekimleri,karakterler arasındaki diyalogların kurgulama üslubu,yakın plan çekimleri,parçalama teknigi ile sahne geçişleri ve seyirciyi altan altan hissettirdigi projeksiyon varlıgı ile seyirciyi içine alan bir film.Liv Ullman'ın gözlerine aralıksız bir buçuk dakika yakın plan yaparken hiç bir şekilde kıpırdamadan durması onun nasıl bir oyuncu oldugunun kanıtı şeklinde.Kişilik ve sanat üzerine enfes sorgulamalar yapan karmaşık bir film Persona...

1966’da böyle bir film çekmişler..biz dünün çocuklarıyız bu tarz nefis filmleri izleyince anlıyorum..

Herkese hitap eden bir film değil. Sanat filmi zaten süresinin kisa olmasına rağmen sabrederek izlemeniz lazım. Kasvetli bir film

arkadaşlar altyazıları toplayıp kitap yapsanız nişe nin aforizmalarına taş çıkarır..boyle sağlam metinler ,sağlam oyunculuklar,sağlam çekim üstada bu yakışır zaten..izleyin izlettirin..!

Çok fena çok! Aklım almıyor nasıl böyle işler çıkarabiliyor bu adam.Defalarca seyredilemeyecek kadar etkileyici ve kuvvetli.Muhteşem bir kişisel deneyimdi kendi açımdan.

Filmin çekim tekniği, sahneleri ve iki kadın arasında gerçekleşen tek taraflı diyaloglar muazzamdı. Yıllar önce çekilen bu yapıt, sonlara doğru psikoloji biliminin nasıl bir bilim olduğunu ortaya çıkarken beyinlerimizle de oyun oynamayı ihmal etmiyor. Günümüzde böyle bir film çıkabileceğine asla inanmıyorum. Az önce sinema tarihinin en iyi filmlerinden birini izlediğimi düşünüyorum. Kesinlikle boş kafayla, sorgulayarak izlenmeli.

Tek kelimeyle harika.. senaryo, oyunculuk, sinema dili.. tıpkı "sessizlik" gibi, her anlamda çok etkili bir bergman filmi daha.. "persona" 10/10

kolay yorumlanamayacak bir film. bergman’ı bergman yapan şey yönetmenlik dehasının nelere kadir olabileceği belki de. persona’yı izlerken, ki bunun bir projeksiyon makinesi olduğunu da en başta hatırlatmasına rağmen bergman’ın yönetmenliğinde bunuel’i de lynch’i de tarkovsky’i de gördüm. sinemanın artistik ve evrensel dilini yakalayan ve oluşturan, bizleri filmlerine kopmamak üzere bağlayan bergman’a selam.

En çok dikkatimi çeken hemşirenin hep bişeyler anlatırken kurduğu o müthiş cümleler,betimlemeler...