Ruhların Kaçışı - Beyazperde.com eleştirisi : Ruhların Kaçışı: Chihiro Kabuslar Diyarında

Alice Harikalar Diyarında, maceraya fazlaca meraklı küçük bir kızın kendininkinden çok farklı bir dünyaya yaptığı yolculuğun başta eğlenceli, ancak sonraları bir o kadar gerilimli (Kupa Kraliçesi'ni ve Alice'in yaşadığı zorlukları unutmayalım) öyküsünü anlatır. Oz Büyücüsü'nde de başka bir küçük kızımız Dorothy Gale, yine bambaşka bir dünyaya giderek tuhaf arkadaşları ile birlikte büyükbüyücünün sırrını ortaya çıkarır. Bu iki öyküde de kızlarımız kahramanca hareket ederler ve pek fazla korktukları söylenemez. Oysa içine düştüğü durum itibari ile onlara benziyormuş gibi görünen Ruhların Kaçışı'nın Chihiro'su hiç de onlar kadar maceracı ruhlu değil.

Hatta bırakın maceracı ruhu, anne ve babasından daha olgun davranabilen bir çocuk. En azından tüm çocuklara verilen öğütleri unutmamış görünüyor: bilinmeyen, ıssız yerlere (tünellere) girmemek ve sahipsiz lokantalarda oturup izinsiz yemek yememek.

Neylersiniz ki sigara tiryakisi doktor misali, ona öğüt veren ebeveynleri kendi öğütlerine ilk uymayanlar olduğundan insanların kesinlikle girmemesi gereken, ruhların, cadıların, tanrıların dünyasına hapsoluyorlar; hem de domuza dönüşmüş şekilde. Durum karşısında çok korkan 10 yaşındaki Chihiro'ya da bu dünyada nasıl yaşayabileceğini ve anne-babasını nasıl yeniden insana dönüştürebileceğini bulmak düşüyor.

Bu yaşta bir çocuğa göre çok zor görünen bu görev için, hemen ona yardımcı olacak birkaç arkadaş ediniyor. O'nu insan olduğunu anlayabilenlerin elinden kurtaran Haku, Chihiro'ya büyü ile herkesi yönetimi altında tutan Cadı Yubaba'nın Japon banyo evinde bir iş bulmasını salık veriyor. Chihiro, cadıyı zor da olsa ikna ederek onunla bir iş anlaşması imzalıyor.Neyse ki Chihiro, gerçek adını esrarengiz Haku sayesinde unutmuyor da büyü ona tam olarak sirayet edemiyor.

Film ilerledikçe maceranın dozu aşama aşama artıyor ve birbirinden ilginç karakterler geçidi devam ediyor. Chihiro'ya yardım eden tipler arasında en üzerinde durulacak olanı, Yüzsüz. Bir garip ruh olan Yüzsüz, yalnızlıktan mustarip. Arkadaş edinebilmek için bulduğu herkese gerçek olmayan altınlar dağıtıyor. Herkes de para tuzağına kanarak onun çevresinde pervane oluyor. Ancak dostluklarının samimiyetsizliği ölçüsünde Yüzsüz de acımasız bir canavara dönüşüyor. Tabii Chihiro sayesinde kendine gelip, eski haline dönüyor (hem de bir dost kazanmış olarak).

Ruhların Kaçışı bir anime, ama kendisine basit ve çocuklar için yapılmış bir çizgi film muamelesi yapmak büyük haksızlık olur (zaten çizgi filmlerin çocuklar için yapıldığı da pek doğru değil bana kalırsa). Öncelikle film birçoklarında olmayan bir karakter derinliğine, akıcı bir olay örgüsüne ve kendi içinde bir gerilime sahip. Ayrıca filmimiz, son model arabaları ve markalı kıyafetleri ile kimsesiz bir yere gelip, açgözlü bir şekilde yemeklere saldıran anne-babanın tüketim çılgınlıklarının cezasını çekmelerinden, çocuk masumiyetinin aslında birçok işi başarmaya yetebileceğine ve bunun için de yitirilmemesi gerektiğine kadar birçok alt okumaya da açık.

Uzun lafın kısası, muhteşem yönetmen Miyazaki'nin öyküsü kusursuz. Çizimler ile ifadesi de en az öyküsü kadar kusursuz olunca tekrar tekrar izlenesi bir anime çıkmış ortaya. Keşke izlediğimiz birçok film böyle olsa.