Nyad eleştirileri

Senaryosunu, Diana Nyad'in "Find a Way" (2015) isimli anılarını yazdığı kitabından uyarlayarak Julia Cox'un kaleme aldığı ve yönetmen koltuğunda da Elizabeth Chai Vasarhelyi ile Jimmy Chin çiftinin oturmakta oldukları "Nyad"; biyografik bir spor draması olarak geliyor karşımıza...

***

Gelin isterseniz, 1 Eylül 2023 tarihindeki dünya prömiyeri; 50. Telluride Film Festivali'nde yapılan bu Netflix filmine biraz daha yakından bakalım...

***

Film...

Diana Nyad hakkındaki...



"Adı Nyad... Yunanca'da 'su perisi' anlamına geliyor...

Yirmi sekiz yaşındaki Diana Nyad, yine engin bir maviliği fethetmek için yüzüyor...

Dünya şampiyonu, maraton yüzücüsü, Phi Beta Cappa Ödüllü, dilbilimci ve yazar...


Bayan Nyad, Capri'den Napoli'ye yüzme dünya rekorunu elinde bulunduruyor... 51 kilometre yüzerek, Ontario Gölü'nü geçti...


6 Ekim 1975'te, 7 saat 57 dakikalık bir süre içerisinde, Manhattan Adası'nı yüzerek dolaştı... Manhattan'da yüzmekten kaçınanlar, elbette 'Neden' diye soruyor...

Myad bunun, duygularını içeren karmaşık bir mesele olduğunu söylüyor...


20 Ağustos 1979 tarihinde, Bahamalar'dan Florida'ya olan 43 kilometrelik mesafeyi, 27 saat 38 dakika içinde tamamladı... Bu, yeni bir açık denizde yüzme rekoruydu...


Fakat Diana Nyad'in en büyük hedefi, iki buçuk güne yayılacak 60 saatlik bir zaman dilimi içinde; Küba'dan Florida'ya yüzmek suretiyle dünya rekoru kırarak, ölümsüzlerin arasına katılmaktı...

Ancak 160 kilometrelik bu etabı tamamlama şansının, yüzde elli olduğunu da biliyordu...

Ve bu onun, son yüzüşü de olacaktı..."


Şeklindeki genel bir bilgilendirmeyle başlar...

***

- 22 Ağustos 2010, Los Angeles -

22 Ağustos 1949 doğumlu Diana Nyad (Annette Bening), en yakın arkadaşı ve antrenörü Bonnie Stoll (Jodie Foster) ile...

Onun köpeği Teddy için market alışverişindedir...

***

Ertesi gün...

Scrabble'ını da kapan Nyad, Bonnie'nin ziyaretine gittiğinde...

Bonnie, davet ettiği diğer dostları ile beraber Nyad'e; Elise (Carolyn McCormick) ile de tanıştıracağı, pastalı bir doğum günü partisi hazırlamıştır...

***

Neyse...

Gençliğinde yaptığı bir konuşmada...


"Maraton yüzücülüğü gibi zor bir uğraş içindeyken, tüm bu rahatsızlığı hissetmek veya hissetmemek arasında kaldım... Söz konusu sıkıntıyı hissetmek, kusmak istemek, soğuk ve geçen saatler...

Açıkçası arada kaldım, yapmazsam kendime olan saygımı kaybedebilirim... Sanırım aradığım kelime gurur... Özellikle zihinsel olarak başarısız olduğumu hissediyorum..."


Diyen Nyad, yüzme antrenmanlarını aksatmadan sürdürmektedir...

***

Zira...

Yirmi sekiz yaşında başarısız olduğu hayali, Küba'dan Florida'ya yüzme düşüncesinden vaz geçmediği gibi...

Şimdi o planını, gerçekleştirmenin peşindedir...

Hatta altmış bir yaşına basmış olmasına rağmen...

***

Bunun için de, antrenörlük yapması amacıyla; kendisi gibi lezbiyen olan Bonnie'yi ikna etmeye uğraşan Nyad, henüz işinin bitmediğini ona göstermek için...

Puerto Morelos, Meksika'da...

Suyun soğukluğuna sadece 4 saat 14 dakika dayanabileceği, bir deneme yüzüşü yapar...

***

Ama yine de pes etmeyen Nyad...

Bir sonraki gün, bir deneme daha yapacak ve moralleri yeniden zirveye taşıyacak olan 8 saat 3 dakika rakamına ulaşırken...

Tüm spor doktor ve yüzme otoritelerinin, kendisi hakkındaki olumsuz iddialarını da çürütecektir...

***

Böylelikle de...

Nyad'in Küba projesini gerçekleştireceğine ikna olan Bonnie...

Antrenörlük görevini kabul edecek ve açık havuz ile kapalı spor salonunda sürdürülecek çalışmalara, hız kesmeden başlanılacaktır...

Çünkü...

İki buçuk gün boyunca, köpek balıkları, denizanaları ve hipotermi ile...

Yer yer de...

Akıntıya karşı da yüzeceği için yorgunluğa da göğüs germesi gerekecektir...

***

Üstelik de...

Köpek balıklarından korunmak gayesiyle, tüm profesyonel yüzücülerin tercih ettikleri, çelik koruma kafesinin içinde yüzmeyi de reddedecekken Nyad...

Dakika 31...

***

"Asla ama asla pes etme... Hayallerinizin peşinden koşmak için asla yaşlı değilsiniz... Tek başına yapılan bir spor gibi görünür fakat bir takım gerektirir..." üç temel prensibini kendisine ilke edinen Nyad'in...

Aretha Franklin, Simon & Garfunkel, Crosby, Stills, Nash & Young, Janis Joplin, Roy Orbison ve Neil Young gibi 1970'li yılların efsanevi rock müzisyenlerinin seslendirdikleri eşsiz melodiler eşliğinde...

Kadim dostu Bonnie'nin de yardımlarıyla John Bartlett (Rhys Ifans), Dee Brady (Karly Rothenberg), Angel Yanagihara (Jeena Yi), Luke Tipple (Luke Cosgrove) ve Jon Rose'un (Garland Scott) oluşturdukları ekibin de desteğiyle...

Bıkıp usanmaksızın, yıllar boyunca sürdürülecek bir mücadelenin verileceği filmin geride kalanında siz değerli sinemasever dostlarımızı; ilgiyle izleyebileceklerini umduğumuz, 90 dakikalık bir bölüm daha bekliyor olacak...

***

Emek verilerek ve benzeri bir örneğine rastlamanızın da asla mümkün olamayacağı; alışılmış "nesir" tarzının dışındaki, yüzyıllar içinde güzel Türkçemize yavaş yavaş sızarak eklemlenmiş Arapça, Farsça ve Avrupa kökenli sözcükler bütününe entelektüel taklaların attırıldığı...

"Irkçılık", "faşizm", "homofobi" ve doğruluğunun bilimsel olarak kanıtlanması imkansız bir metafizikten ibaret olan "inanç övücülük" yahut da "yericilik" içermediği için...

Ezberleri bozan "lirik" bir anlatım dili de benimsenmek yoluyla...

25 - 30 kelimelik Türkçe bilgi haznesinin ötesine geçilerek yazılmış, bir başka "özgün" yorumda yeniden buluşmak dileğiyle...

Keyifli seyirler,