Çatlak eleştirileri

Senaryosunu da yazmanın yanı sıra, post prodüksiyondaki editörlük görevini de üstlenen Fikret Reyhan'ın yönetmen koltuğunda oturmakta olduğu "Çatlak"; Anadolu'daki köylerinden çıkıp gelerek, İstanbul'daki milyon dolarlık rezidanslar arasına sıkışıp kalmış olan mütevazı evlerine yerleşen kırsal kökenli, muhafazakar ve pederşahi bir ailenin yaşayacağı iç kırılmanın anlatıldığı bir drama olarak geliyor karşımıza...

Gelin isterseniz, İstanbul Uluslararası Film Festivali’nde En İyi Yönetmen, En İyi Senaryo ve FIPRESCI ödüllerini de alan Reyhan'ın; düşük bir bütçeyle çektiğini tahmin ettiğimiz, klostrofobik atmosferdeki bu kapalı tek mekan filmine biraz daha yakından bakalım...

***

Ayhan (Görkem Mertsöz) ve otomobili kullanmakta olan ağabeyi Cengiz (Süleyman Karaahmet) ile önceden belirledikleri bir nokta da buluşan Fatih'te (Hakan Emre Ünal), aynı aracın ön koltuğuna geçerek; direksiyondaki Cengiz'i, kendi evine doğru yönlendirecektir...

Vardıklarında kendilerini, ayak üstü mahalledeki komşularıyla sohbet etmekte olan; Fatih'in babası Muhittin (Hakan Salınmış) karşılar...

Ve...

Muhittin'in büyük oğlu Cafer'in (Giray Altınok) karısı Hacer'in (Elif Ürse) işletmekte olduğu bakkal dükkanının içinden, misafirlere birer gazoz da ikram edildikten sonra geçilerek; hep birlikte, en üst kattaki Muhittin'in evine çıkılır...

***

Zil çalındığında kapıyı; Muhittin'in, mütedeyyin olması nedeniyle erkek eli sıkmayan karısı Şükran (Süreyya Kilimci) açacak...

Kahveleriyse, kayınvalidesi Şükran'ın pişirdiği kekler ve Ayhan'ların ellerinde getirdikleri baklava ile yeni demlenen taze çayı da servis edecek olan Fatih'in karısı Şeyma (Tuğçe Yolcu) yapacaktır...

Yeri gelmişken...

Hemen belirtelim ki, halen İngiltere'de yaşamakta olan Ayhan ile Türkiye'ye kesin dönüş yapmış olan Fatih; Londra günlerinden tanışan, yakın arkadaşlardır...

***

Neyse...

Ayhan ile asıl mesleği öğretmenlik olan ağabeyi Cengiz'in ziyaretlerinin sebebine gelince...

Şöyle ki, Türkiye'ye gittiğinde okul servisi olarak çalıştırmak üzere minibüs satın almak istediğini söyleyen Fatih'e Ayhan; bankalara yüksek faizler ödememesi için, Londra borsasında kazandığı paralardan 20 bin Pound'luk kısmını borç vermiş, karşılığında da Fatih'in banka hesaplarını kullanmıştır...

Ancak...

Şimdi kendisinin de eli çok sıkışmış olan ve sırf o yüzden de, Londra'dan İstanbul'a gelerek Starbucks kafelerden birinde şef olarak çalışan Fatih'i bulan Ayhan; ödünç verdiği parayı geri istemektedir...

***

Derken...

Aynı binada, bir alt kattaki Fatih ile Şeyma'nın yaşamakta oldukları daireye geçilir...

Geçilmişken de...

Fatih ile Şeyma'nın düğünlerine katılamamış olan Ayhan, düğün hediyesi olan Cumhuriyet altınını; hamile olan Şeyma'nın, doğması beklenen bebeği için hazır edilmiş beşikteki yastığa iliştirir...

***

Ardından da...

Aşağıya inilerek, gerçekte bir inşaat ustası olan Muhittin'in yanına gidilir ve inşasına başladığı; evlenme hazırlığındaki en küçük oğlu Turan'ın (Emir Ünver) dairesi için hazırladığı su deposunun yerine yerleştirilmesinde, elbirliğiyle kendisine yardımcı olunur...

Biz de böylelikle...

Tüm ailenin; aynı binadaki değişik katlarda yaşamakta olduklarını da, öğrenmiş oluruz...

***

Çok geçmez...

Her ne kadar Fatih, merak etmemelerini söylese de...

Para hususunu bir kez daha hatırlatan Ayhan ile bu ödemenin yapılabilecek olmasından büyük bir endişe duymakta olan ağabeyi Cengiz, araçlarına atlayarak kendi yollarına giderler...

***

Uzatmayalım...

Ayhan'ın parasının ne şekilde geri ödeneceğine; Şükran'ın gelinlerine de vurguladığı biçimde, akşama yemeği için Muhittin'in evinde toplanacak olan aile meclisinde beraberce karar verilecektir...

Elbette katılımcılar, yukarıda isimlerini saydıklarımızla sınırlı değildir...

Bir başka semtte oturan Fatih'in ablası Fatma (Gülçin Kültür Şahin), onun kocası Harun (Mehmet Bilge Aslan) ve tıp fakültesi birinci sınıf öğrencisi oğulları Yusuf (Taha Bora Elkoca) ile evin küçük kızı Gülnaz (Canan Atalay) ile kocası Cem'de (Cihat Suvarioğlu) bulunmaktadır...

Yani kısaca toparlayacak olursak...

Muhittin ve Şükran ile üç oğul, iki kız, iki gelin ve iki damattan oluşan bir meclis, Fatih ile Şeyma'nın geleceklerine karar vereceklerdir...

Dakika 35...

Türk sinemasının, son yıllardaki en eli yüzü düzgünlerinden biri olduğunu düşündüğümüz filmine dair:

"Yazılan senaryoya göre önceliklerim değişiyor aslında, bunun belirli bir kıstası olduğunu düşünmüyorum... Örneğin 'Sarı Sıcak'ta önce karakter, ardından hikâye geldi... Çatlak’ta ise, önce hikâyenin özünü ve anlatmak istediğim arka planı oluşturdum... Buna hizmet edecek karakterler ise bu özün içinde kendilerini var ettiler... Kurgu ise senaryo yazımının her anında var zaten..."

Sözler eden Reyhan'ın filminin geride kalanında siz değerli sinemasever dostlarımızı; aile fertleri arasındaki çatlamanın ne kadar derinleşeceğini görmelerine ilaveten, sermaye için sömürülecek ucuz emek gücü oluşturan Suriyeli sığınmacıların yol açtığı işsizliğe de vurgu yapılan, 47 dakikalık bir bölüm daha bekliyor olacak...

Keyifli seyirler,

Son bir not:
Fikret Reyhan'ın filmine ilişkin olarak söylediklerini, Emrah Kolukısa'nın kendisiyle yaptığı ve 28 Aralık 2021 tarihinde Cumhuriyet Kültür Sanat'ta yayınladığı; "Ödüllü yönetmen Fikret Reyhan: En büyük çatlak içimizde" isimli söyleşiden alıntıladık...

Her ailedeki çatlak noktaları samimi, yalın bir dille beyaz perdeye aktarıyor.

Son zamanlarda izlediğim en iyi yerli yapımlardan birisiydi. Öyle bir etkinliği var ki; izlemiyor sanki oradaymışçasına hissediyorsunuz. Her aile de bu tip olaylar, sorunlar kaçınılmazdır.

İnsanlar neşeli görünür ancak içlerinde her daim bir hüznü, sorunu saklarlar.

Kesinlikle izlenilmesini tavsiye ediyorum, pişman olmayacaksınız.

4/5

Hayatımda ilk defa bu siteyi özellikle yorum yapmak için açtım. Bu şimdi film mi senaryo senaryo mu Allah aşkına ne bu yaa bu kadar da olmaz gerçekten birazcık bu işe emek verenlerre bari saygınız olsun.