“Gräns / Border”; senaryosunu, John Ajvide Lindqvist’in aynı isimli kısa hikâyesinden Isabella Eklöf ve John Ajvide Lindqvist’in kendisi ile birlikte uyarlayarak yazan İran asıllı sinemacı Ali Abbasi’nin yönetmen koltuğunda oturduğu bir drama…
Prömiyeri, 10 Mayıs 2018’de (anlamı “Bir Başka Bakış Açısından” olarak tercüme edilebilecek olan) “Un Certain Regard” ödülünü kazandığı Cannes Film Festivalinde yapılan ve aslında yola, İsveç adına 91. Academy ödülleri töreninde “Yabancı Dilde En İyi Film” kategorisinde yarışmak için çıkmasına rağmen ilk aşamayı geçemeyerek elenen film, an itibarıyla 91. Academy ödüllerinin “En İyi Makyaj ve Saç Şekillendirme” kategorisinde, “Mary Queen of Scots” (2018) ve “Vice” (2018) ile birlikte yarışacak üç filmden biri de olmuş durumda…
31 Ağustos 2018 tarihinde vizyona giren bu filmin, 7.0/10 (26.238 oy) ve 3.7/5 (1.000 üzeri oy) olan IMDB ve Rotten Tomatoes izleyici puanı ortalamalarıyla 7.9/10 (129 yorum) ve 75/100 (25 yorum) olan Rotten Tomatoes ve Metacritic yorum ortalamaları, her ne kadar katılımcı sayıları çok fazla olmasa da nitelikli bir filmle karşı karşıya olduğumuzu söylüyor gibi…
“Yine de isterseniz, her zamanki gibi önceliği oyuncu kadrosuna vermek suretiyle bu filmi birde biz inceleyerek yorumlayalım ve ardından da puanlamaya çalışalım” diyeceğiz…
Ve sözü:
“Ancak, artık neredeyse yorumlarımızda geleneksel bir özellik haline geldiği üzere ayrıntılı incelemeye geçmeden önce yine filme ilişkin ilk tespitimizi paylaşalım” şeklinde bağlayacağız…
Fakat gelin bu kez işe, bir ilk tespitle değil de 91. Academy ödüllerinin sahiplerini bulacağı 24 Şubat 2019 akşamına yönelik küçük bir tahminle başlayalım:
Ortadoğu’ya kan banyosu yaptıranlar grubunda başı çeken Amerikalılardan biri olan Dick Cheney’in (ki zaten o yüzden de Golden Globes ödül töreninde bu filmde oynadığı Dick Cheney rolüyle "En İyi Erkek Oyuncu" ödülünü kazanan Christian Bale:
"Bu rolü nasıl oynayacağım konusunda bana ilham verdiği için Şeytan'a teşekkür ederim" demişti) hikâyesinin anlatıldığı “Vice” (2018) filmine “milli bir görev” addettiği için en az bir ödül vermeyi kafasına koymuş olan Academy jürisi, eğer “En İyi Makyaj ve Saç Şekillendirme” kategorisini bu iş için kullanmazsa bu ödül, bize göre kesinlikle “Gräns / Border” filmine gider…
Zira Göran Lundström ve Pamela Goldammer ikilisi gerçekten de mükemmel bir işçiliğe imza atmışlar…
Bu tahminden sonra tekrar filme ilişkin ilk tespitimize dönecek olursak…
O da, bir sonraki saniyesi önceden kestirilemeyen 110 dakikalık bu sıra dışı filmin, başroldeki Eva Melander ve Eero Milonoff’un performansları ile doyumsuz bir sinema ziyafetine dönüştüğü biçiminde olabilir…
Elbette “Gräns / Border” ın, seyri herkes için kolay bir film olmadığı da çok açık…
Fakat bunu, Cannes’da alışılmış geleneksel kalıplar dışındaki hikâyelere sahip olan “özgün ve farklı” filmlere verilen “Un Certain Regard” ödülünü aldığını duyduğumuz/gördüğümüz anda anlamış olmamız gerekiyordu zaten…
Yani ortada öyle fazla şaşırılacak bir durum da yok aslında…
Belki burada şaşırılacak olan tek husus, doğduğu İran’da 21 yıl yaşadıktan sonra İskandinav ülkelerinde yoluna devam eden Ali Abbasi’nin (halen İran pasaportuna da sahip olmasına rağmen) yaşamakta olduğu coğrafyanın kültürünü hızlı bir biçimde içselleştirmesi ve bunu filmlerine de yansıtıyor olabilmesi…
Öyle ki, eğer bilmesek ve sorulduğunda da 40 yıl dahi düşünsek, bu filmin (ve diğer Ali Abbasi filmlerinin) yönetmen koltuğunda oturanın bir İranlı olabileceğini kesinlikle aklımızın ucundan bile geçirmeyiz…
Meraklıları çok iyi bilirler, aynı tarzı yani yaşadığı coğrafyanın kültürünü içselleştirme işini, Türk asıllı İtalyan yönetmen Ferzan Özpetek’in pek çok filminde de görmek mümkündür…
Sonuç olarak, büyük bir ilgi ve beğeniyle izlediğim bu çok özel film için puanımız 3,5, önerimiz ise “mutlaka izlenmeli” şeklinde olacak…
Keyifli seyirler,
Son bir not:
Bu yorum daha önce 16 Şubat 2019 tarihinde ve saat 00:53’de bir başka mecrada paylaşılmış olup bütün yayın hakları şahsımıza aittir...
O nedenle de, “En İyi Makyaj ve Saç Şekillendirme” kategorisindeki Academy Ödülündeki "nokta atışı" tahminimiz bölümü dahil yorumun tek kelimesine dahi dokunulmamıştır...
Yapılan tek düzenleme, güncellediğimiz IMDB, Rotten Tomatoes ve Metacritic rakamlarına ve şahıs zamirlerine ilişkindir...