Parazit eleştirileri

Oscay adaylıklarında kazanmasında kesinlikle haklı olduğunu düşündüğüm film. Genelde Oscar alan filmlerde hep bir sanat kaygısı ve sürekli mesaj verme isteği içerir ve bu yüzden Oscar alır. Ancak bu film, gerçek bir hikayeyi ve yaşamı bizlere sunuyor. Karakterlerin o güne kadar neler yaşadığını bilmiyoruz ancak karakterler öyle güzel işleniyor ki hepsinin çocukluğuna kafasında inebiliyorsunuz. Böylelikle seyirci hiçbir zorlama olmadan ve ekstra unsura gerek kalmadan akışa dahil olmuş oluyor.

Popüler yapımlarda gördüğümüz klişelerin neredeyse hiçbiri ortada yoktu. Olaylar işlenirken, herkese hitap eden hafif bir dil kullanılıyor. Durumun abartılığı da yoktu. Yer yer tahmin edilebilir sahneler olsa da filmin geneli öngörülemez bir yapıdaydı. Kore filmi olması ve sınıf ayrımından yakınılması da bu filmi Oscar'a taşımış olan etkenlerden birisi olarak düşünüyorum. Şiddet sahnelerindeki doğallık da gerçekten olağanüstüydü. Bildiğimiz filmlerdeki gibi her şey yapay durmuyordu açıkçası. Görüntü yönetmenliği ve kullanılan mekanların hikayeye, aynı zamanda da filmin amacına hitap edişi on numaraydı.

Uzun zaman sonra güzel bir film izlediğim ve böyle detaylı bir yorum yazdığım için çok mutluyum :)

Cannes ve Oscar ödüllerine damgasını vuran, yıllarca unutulmayacak, sinema tarihinde kültleşecek dev bir eser yaratılmıştır. Güney Kore sinemasına ne kadar mesafeli de olsam film beni muhteşem derecede etkiledi ve hayran olmamı sağladı.Zaten 96 yıllık Oscar tarihinde en iyi film ödülünü İngilizce dışında bir dille çekilen Parasite aldı. En iyi film dışında en iyi yönetmen, en iyi uluslararası film ödülünü de kazandılar.Altın Palmiye ödülünü de Cannes'te kazandı. Uluslararası otoriterler tarafından bu kadar beğenilmesi gerçekten boşuna değil. Film öncelikle bir oyunculuk filmi değildİ ; Senaryoyu işleme ve sosyolojik tabaka farklılıkların ortaya serilmesi filmiydi. Film hiçbir zaman bir sosyal tabakayı ne iyi ne de kötü göstermiş. Grileriyle, siyahıyla ve beyazıyla resmedip izleyiciye sunmuş, tarafgir bir yaklaşım yoktu açıkcası. Filmin isminin Parazit olmasından hareketle çözümleme yaparsak Park ailesi zengin olan aile yani, fakir ve alt sınıf Kim ailesinin yeteneklerinden daha önceden miras yoluyla kendilerine akseden paralarıyla kullanıyor. Nasıl derseniz Kim ailesinin babasının şoförlüğüyle, genç oğlanın İngilizce bilgisiyle, annenin yemek yapma yeteneğiyle falan. Hatta bir sahnede Park ailesinin Beyi diyor böyle giderse kıyafetlerim kokmaya başlayacak yeni bir hizmetçi tutmak gerekir. Diğer taraftan Kim ailesi de alevere ve dalevereyle Park ailesinden 4 maaş alarak krallar gibi geçinip, aileyi yönlendiriyorlar. Hatta masanın altında kalma sahnesi de parazit formlarına bir atıfta bulunmaydı. Kovulan temizlikçi kadın ve mahsende sakladığı eşi de bir alt sınıf sınıf parazit gibi yaşayan forma örnek. En dikkat çekici taraf bu iki alt tabakadan gelen aile parazit formu devam ettirebilmek için birbirlerine atmadıkları kazık, yapmadıkları kötülük kalmadı, hatta Kim ailesinin oğlu hediye kayayla mahsene girip adamı öldürmeyi bile düşündü.Alt tabakaların menfaat için birbirini ezebileceğine en bariz delili sunmuş.Metaforlarla yüklü senaryo. Özellikle koku metaforu; ne yapılırsa yapılsın alt tabaka olduğunun anlaşılacağı bir durum olacağını ortaya çıkarıyor. Bu özelliğin ne kadar saklansa da ortaya çıkacağı anlaşılıyor. Kim ailesinin babasının masada çocuklarının yanında farkında olmadan aşağılanması; en son bıçaklama sahnesinde kendini ortaya çıkarıyor. Belki de bu sınıfların refleksif olarak ilerde duygusal tepkiler verebileceğine ya da zaman zaman verdiğine bir işaretti diye yorumladım. En başta gelen o kaya ise aslında şöyle bir metafor gördüm. Alt sınıf tabakaların her zaman yukarı sınıfa çıkabilmek için içindeki umut metaforuydu. Hatta işlerinin bozulmaması için aynı tabakadaki rakiplerine karşı kullanılabilecek bir silah metaforuna dönüştü. Sel sahnesinde ise her şey mahvolsa bile o yüzeyde kalan inanç metaforuna dönüştü. Ona kaya mı desek taş mı fark etmese de hareketli, değişken ve farklı anlamlar yüklenebilen bir metafor oldu. Görüntü ve çekim açılarını çok beğendim. Zengin olan Park ailesini kamera hep aşağıdan yukarıya gösterdi, fakir olan aile Kimi ise kamerada yukarıdan bakan açıyla, hatta Kim ailesini Bodrumda göstererek mesaj verdi. Işıklandırma da bile Park ailesi aydınlığı temsilen rahat bir hayatı sembolize etti. Kim ailesi karanlıkta resmedilerek zorlu ve çetin bir hayatı ortaya koydu. O yüzden sanat ve görüntü yönetmeni de başarılıydı. Senaryo basit değildi; tahmin edilebilir kısımları vardı en büyük handikapı filmin. En son sahnede Kimlerin oğlunun babasını kurtarmak için en sonunda gösterilen sahne hayâldi zaten sonra gerçeğe döndüğünü fark ettik. Mors alfabesi Kimlerin babası için bir sinyal ve yardım çığlığına dönüştü.İlk baş fakir tabakadan birinin, zengin tabakadan Parkların hayatı kolaylaştırmak için kullandığı bir şeyken. Fakir sınıf her fırsatta kendi sınıfında olan kişilere kötülük yaptı, o sınıfın çirkin ama var olan yüzünü gösterdi, Park ailesinde sürekli kendini yüksekten görme, kibir, alt sınıfa karşı hep mesafe, onlardan bilinç altından duyulan tiksinçlik, kendini gerçek anlamda geliştirememe özelliklerini gördük; film hakkında sayfalarca yazılabilir, konuşulabilir ama burada noktalarsak harika film, harika senaryo, harika çekim, harika sosyolojik analiz, harika akıcılık ve harika uyum vardı filmde.

“Gisaengchung / Parasite”, senaryosunu da kendi hikâyesinden, Jin Won Han ile birlikte uyarlayarak yazan Bong Joon Ho’nun yönetmen koltuğunda oturduğu bir drama…

Prömiyeri, 21 Mayıs 2019’da büyük ödül “Altın Palmiye”yi kazanan ilk Güney Kore filmi olarak Cannes Film Festivalinde yapılan ve 30 Mayıs 2019 tarihinde Güney Kore’de vizyona giren filmin, 8.6 /10 (510.932 oy) ve 4.5/5 (7.274 oy) olan IMDB ve Rotten Tomatoes izleyici puanı ortalamalarıyla 9.4/10 (452 yorum) ve 96/100 (52 yorum) olan Rotten Tomatoes ve "Mutlaka İzlenmeli" etiketine de sahip olan Metacritic yorum ortalamaları, fazlasıyla iyi bir görüntü sergiliyor…

Ama biz yine de 4 Academy, 1 Golden Globe ve 2 BAFTA ödüllü bu filmi, her zamanki gibi önceliği oyuncu kadrosuna vermek suretiyle bizzat kendimiz mercek altına alarak incelemeye ardından da puanlamaya çalışacağız…

Bunun içinde, 11,4 milyon dolarlık bir bütçeyle çekilen ve 264,4 milyon dolarlık ciddi bir hasılat rakamına da ulaşmış olan filme ilişkin ilk tespitimizi, sonrasında da naçizane ilk önerimizi paylaşalım istiyoruz…

Bu bağlamda da işe; karşımızdakinin Nevzat Evrim Önal’ın, soLhaberportalı’ndaki 16 Şubat 2020 tarihli “Parazit’in sorunu ne?” başlıklı blog yazısında da belirttiği gibi tüm estetik becerisinin yanında “kötü” değil fakat “yanlış” bir film olduğunu söyleyerek başlayabiliriz…

Zira Önal’a göre, “Parazit yanlış bir film çünkü içinde yaşadığımız sistemin adaletsizliğini göstermek için yola çıkıyor ancak sonuçta onun gerçek kaynağını kamufle eden bir yere varıyor. Bu hedeften sapma, filmin iki ana tezi arasındaki çelişkiden kaynaklanıyor” …

Tam da bu noktada, artık biz devreye girelim ve Önal’ın oldukça isabetli bir biçimde işaret ettiği kadar Bong Joon Ho’nun da neredeyse gözümüze soktuğu bu “tezler” ile “çelişkileri” açıklamaya koyulalım istiyoruz…

1. “Yoksul, yoksulun kurdudur…”

“Gerçekten de öyle midir, değil midir?” tartışmasına girmeden bu çerçevede filme yerleştirilen karakterler ve bu karakterlerin aralarında yaşanan olayları, elbette spoiler vermeden yeniden bir hatırlayalım…

Anne, baba ve (Kevin ile Jessica takma isimli) iki kardeşten oluşan dört kişilik Kim ailesi, boğuştuğu yoksulluk ve sefalet sarmalından kurtulmak için yöntem olarak, kendileriyle aynı toplumsal sınıfta yer alan insanları devre dışı bırakmayı tercih etmektedirler… Ki, bunun için rüşvetten, yalan ve iftiraya kadar her aracı kullanmayı da mubah saymaktadırlar…

Nihayetinde amaç, ailecek rahatlayıp düze çıkmaktır…

2. “Zenginler, yaşamları konforlu olduğu için kurnazlığa pek ihtiyaç duymaz ve bu yüzden de daha naif olurlar...”

İlk tez de kullandığımız, “Gerçekten de öyle midir, değil midir?” sorusunun, bu teze dair olan yanıtını da aslında gerçek hayatlarımızdan hepimiz biliyoruz… Ama bunun farkında olmadığımızı düşünen Bong Joon Ho, zengin Park ailesinin ebeveynlerini, (insana hiç de inandırıcı gelmeyen) “süzme salaklarmış” gibi takdim etmiş…

Öyle ki, Kim ailesinin tüm fertleri, onları rahatlıkla parmaklarında oynatabilmektedir… Hem de ortalıkta dönmekte olan tüm pis numaraların kokusunu almaya başlayan evin küçük oğlu Park Da-song’a rağmen…

Çelişkilere gelince…

Her nedense, Park ailesinin yanı sıra Kuzey Kore olarak da bilinen bitişiklerindeki Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC) ve liderleri Kim Jong ile de kafa bulmayı ihmal etmeyen “zeki” ve “uyanık” Kim ailesinin birbirinden cevval fertleri, yaşadıkları sorunların temel kaynağının, kapitalist sömürü düzeninin bizzat kendisi olduğunu bir türlü fark edemiyorlar…

Hatta o kadar ki, bardaktan boşanırcasına yağan bir yağmurda kendi yaşadıkları semtlerdeki bütün evleri bellerine kadar yağmur suyu ve lağım bastığı için ahali geceyi topluca spor salonunda geçirirken, Park ailesinin oğlu aynı yağmurda, Amerika’dan getirtilen bir çadırın içinde evlerinin bahçesindeki çimlerin üzerinde rahatlıkla sabahlayabilmektedir…

İsterseniz yorumumuza son noktayı yine Nevzat Evrim Önal’dan yapacağımız küçük bir alıntı ile koyalım:

“İşçi sınıfı, tek tek bireyleri ne kadar alçalırsa alçalsın, asla ‘Parazit’ olamaz, çünkü bütün insanlığı onun emeği doyurur, giydirir, barındırır. Burjuvazinin parazitliği ise bilimsel olarak ispatlıdır.”

Keyifli seyirler,

Joon-ho Bong filmleri genel olarak böyle.Senaryo müthiş zekice kurgulanmış tabi ki harika!Fakat hangi Güney Kore filmini izlesem aynı şey oluyor bu kadar güzelken herşey sonu neden kanlı hem de offf yapma ya dedirten bir şekilde oluyor ya!Fakat yılın izlenmesi gereken filmleri arasında net! Gayet eğlenceli bir kurgusu vardı film beni acayip etkiledi aynı zamanda :) Çoğu zaman da güldürse de düşündürdü.
Hayat hiç adil değil adeleti kendiniz yaratmadığınız sürece de bu böyle!!!:D:D:D

Klasik bir film değil ,zeka işi seneryo yazılmış ,salon tıklım tıklımdı ,ve ben çok beğendim ,kaçırmayın derim.

Bu filmi beğenip,beğenmemek zevk meselesi değil,akıl meselesidir. Aldığı ödülleri sonuna kadar hak eden bir film.

Uzak Doğu filmleri bana göre değildir normalde. Senaryo, kurgu ve karakterlerin oyunculukları bana çok itici gelir. Ama Parazit bir istisna oldu izledikten sonra. Senaryo açısından çok başarılı bir yapım var elimizde. İzlerken insanı sıkmıyor ve sonunu merak ettiriyor. Finaliyle de fakir ve zengin arasındaki o ince çizgiyle ilgili güzel bir mesaj veriliyor. Etkileyici gerçekten. Hemde koskoca filmin nerdeyse tek mekanda geçmesine rağmen insanı bir gram sıkmaması yönetmenin büyük başarısını bize gösteriyor. Kısaca izlenmesi gereken içinde güzel mesajlar barındıran bir kore yapımı. Nokta

oskarlık bir film değil.oskara haksızlık edilmiş.temalar yerli yerine oturmuyor ve film çok ağır ilerliyor.sizi skarak izlenmeyi vaad ediyor.

çok iyi film diyemesem de sınıfsal çelişkileri ve bu minvalde para söz konusu olunca insanın içindeki canavarı nasıl ortaya çıktığını,nasıl acımasızlaşabildiğini ortaya döken bir film 8/10

Tempolu ve hiç bir anda sıkılmıyorsunuz. Hayata karşı bir eleştiri. Gòrsellik de muhteşem. Bu yıl yapılan doğru düzgün bir film.

Konusu guzel vermek istedigi mesajda gercekten güzel

Muhteşem. Baştan aşağı bir başyapıt. Hem muhteşem bir komedi, hem muhteşem bir gerilim ve hepsinden daha çok muhteşem bir drama. Filmin ikinci yarısında filmin havasının birden değişmesi... tek kelimeyle dahiyane.

Güzeldi beğendim izlenir... sonu her ne kadar istediğimiz gibi bitmemiş olsa bile olması gereken buydu

Bi türlü oturup izlemeye fırsat bulamadığım, izleyincede neden daha önce izlemedim diye pişman olduğum bir film. Aldığı ödülleri sonuna kadar hak eden bir yapıt. Meyvenizi çerezinizi hazırlayın ve iki saatliğine kore hayatı yaşayın...

sıkılmadan izleyebieceğiniz bir film çok sevdiğim söylenemez sonu kanlı bitebilir ama bu kadar boşluklar olmaaz sonun pek bağlayamamışlar ne oldu diyebilirsiniz bitince