Black '47 eleştirileri

“Black '47”, yönetmen koltuğunda oturan Lance Daly’nin çektiği tarihi bir dönem filmi…

1847 yılındaki Büyük Kıtlığın İrlanda'da neden olduğu yıkımın anlatıldığı filmin senaryosunu, yine hikâyesini P.J. Dillon ve Pierce Ryan’in yazarak yönettikleri “An Ranger” (2008) isimli İrlanda dilinde (Gaeilge / Gaedhilge) yazılmış kısa filminden uyarlamak suretiyle Lance Daly, P.J. Dillon, Eugene O'Brien ve Pierce Ryan birlikte yazmışlar…

Dünya prömiyeri, 2 Mart 2018’de Berlin Film Festivalinde yapılan ve 7 Eylül 2018 tarihinden itibaren başta İrlanda, İngiltere ve Amerika’da vizyona giren filmin, 7/10 (2.141 oy) ve 4.4/5 (385 oy) olan IMDB ve Rotten Tomatoes izleyici puanı ortalamalarıyla 6.8/10 (44 yorum) ve 65/100 (12 yorum) olan Rotten Tomatoes ve Metacritic yorum ortalamaları, her ne kadar katılımcı sayısı yeterince yüksek olmasa da orta karar bir filmle karşı karşıya olduğumuzu söylüyor gibi…

Gelin isterseniz, başta "Film Fund Luxembourg" ve "Avrupa Konseyi - Eurimages" olmak üzere aralarında İrlanda Film Kurulunun da bulunduğu pek çok özel ve kamu fonundan sağlanan finansal kaynak yardımıyla çekilen filmimize, her zamanki gibi önceliği yine oyuncu kadrosuna vermek suretiyle biraz daha yakından bakalım…

Kısıtlı bütçesine rağmen, filmin oldukça geniş bir oyuncu kadrosuna sahip olduğunu görüyoruz…

Ancak bize göre, bu kadrodaki en dikkat çekici isimler, “V for Vendetta” (2005) nın V’si ile “The Lord of the Rings” ve “Hobbit” serilerinin Elrond’u nu oynayan Hugo Weaving ile “Interview with the Vampire: The Vampire Chronicles” (1994), “Breakfast on Pluto” (2005) ve “V for Vendetta” (2005) gibi filmlerden sonra kendini TV dizilerine atan Stephen Rea… Tabii bir de, varlığı ile filme renk katan Barry Keoghan…

Şimdi bize, “Ne yaptın sen… Filmin baş rolündeki adamı, yani James Frecheville’i unuttun…” diyenleri duyar gibiyiz…

Hayır, kesinlikle unutmadık…

Ona bakarsanız kadroda, 1 Academy, 2 Golden Globes ve 2 BAFTA ödüllü Jim Broadbent’de var…

Biz sadece, Hugo Weaving, Stephen Rea ve Barry Keoghan’ın bizim açımdan filmdeki en dikkat çekici oyuncular olduklarını söyledik o kadar…

Bu film için tek tek isim vererek teknik ayrıntılara girmenin de çok gerekli olduğunu düşünmüyoruz…

Zira yağlı boya tablo kıvamındaki İrlanda manzaraları eşliğinde mekândan dekora, kostümden makyaja, kameradan ışığa kadar çok iyi bir iş çıkartıldığı apaçık ortada…

Filmi dikkatle izleyen tüm gözler de bunu hemen fark ediyor zaten…

Fakat bütün bunların yanı sıra İrlandalı besteci Brian Byrne’nın insanın ruhunun derinliklerine işleyen müziklerine mutlaka ayrı bir parantez açmak lazım…

Bir insanlık trajedisinin yaşandığı yılların anlatıldığı filmin hikâyesine hiç girmiyoruz…

Sonuç olarak önerimiz; bir fırsatını yaratıp, puan olarak 3 verdiğimiz bu filmi mutlaka izlemeniz yönünde olacak…

Keyifli seyirler…


Son üç not:
1. 1847 yılında yaşanan kıtlık sırasında İrlanda’ya yardım gönderen ülkeler arasında Osmanlı Devleti de vardır… İrlanda Cumhurbaşkanı Mary McAleese 2010 yılında Türkiye’ye yaptığı ziyaret sırasında Sultan Abdülmecid’in ülkesine yaptığı bu yardımı şöyle anlatmıştı: “19. yüzyılda ulusumuz kıtlığa bir milyon kurban verdi. Bugün bize yardım eden Türkleri hala unutmadık. Sultanınız bize beş gemi dolusu gıda maddesi yolladı. O yardımlar Drogheda Limanı’na boşaltıldı. Drogheda şehrine bu yardımlar boşaltıldığında halk o kadar minnettar kaldı ki, sizin bayrağınızdaki güzel ay ve yıldız sembolünü kendi sembolleri arasına kattı...”

2. Bu olaya ilişkin bir başka not da Yahya Kemal’in anılarından…

1923’te Lozan’da Türkiye ile alâkalı müzakereler yapılırken Yahya Kemal de oradadır. Avrupalı bütün delege ve temsilciler Türkiye aleyhine oy verirken sadece İrlandalı temsilci her oylamada bizim lehimize parmak kaldırır. Bu durum şairimizin dikkatini çeker ve bir fırsatını bulup kendisine;

“Herkes bizim aleyhimizdeyken, siz her seferinde lehimize oy kullanıyorsunuz; bunu niçin yapıyorsunuz?” diye sorar…

İrlandalı, Yahya Kemal’in yüzüne şöyle bir bakar ve “Böyle yapmaya mecburum. Benim gibi her İrlandalı da buna mecburdur. Biz açlık ve kıtlıktan kırılıp, ölümle boğuşurken (1845-1849) diğer Avrupalılardan hiçbir yardım ve destek görmedik. Ama sizin Osmanlı Atalarınız, yardım olarak bize hem para hem de gemiler dolusu erzak gönderdiler. Bu ivedi zamanda gerçekleşen Osmanlı yardımı, çok sayıda İrlandalının hayatta kalmasına vesile olmuştur. O zor günlerde bize insanca, dostça uzanan eli asla unutamayız. Siz her zaman desteklenmeye lâyık bir milletsiniz; bunu çok iyi hak ediyorsunuz!” diye cevap verir…

Kaynakça: Öğr Gör. Soner Dutucu, İstanbul Aydın Üniversitesi Yabancı Diller, 27 Haziran 2015

3. Tüm hakları bize ait olan bu yorumun orijinali; bir başka mecrada tarafımızca, 8 Ekim 2018 günü saat 01.01’de yazılarak paylaşılmıştır...