Seyirci ile ilk olarak !f İstanbul 2014’ün Oyun bölümü kapsamında buluşan Böcek izleyici tarafından tam puan alarak vizyon yolunu tuttu ve en nihayetinde salonlara teşrif etti. Bundan neredeyse 15 yıl önce, sene 1999’da Türk sineması için hem sürpriz, hem de gerçek bir başarı hikayesi niteliği taşıyan Fasulye filminin yönetmeni Bora Tekay’ın uzun yılların ardından kamera arkasına geçmesiyle hayat bulan Böcek açık konuşmak gerekirse özellikle de sinma aşıklarını hedef alıyor. Hayatının bir köşesine, bir şekilde sinema bulaşmışlar için çekildiği belli olan Böcek filmi deyim yerindeyse bir kurmaca belgesel!
Fasulye filmiyle absürd ve kara komedi türünün en başarılı örneklerinden birini bizlere sunan Bora Tekay, bu kez işi “kurtuluşunu sinemada bulan” bir ikilinin hayatına taşımış. DVD satan, hayatını bundan kazanan Barış ve Uğur’un hikayesi aslında sinema sanatına ilgi duyan herkesin aşina olduğu özneler içeriyor. Bu sektörü bir şekilde seven, belki de (sebep ne olursa olsun) küçük bir parçası olmak isteyen ancak ne yapacağı hakkında en ufak bir fikri olmayanların serüveni bu!
Su pompaları üretip satarak hayatını kazanan tatlı – sert Engin’in, kuzeni Barış’a verdiği parayla açılan dükkanda çalışan Uğur çoğu film kahramanından aşina olduğumuz bir derde sahiptir. Engin’in kızkardeşi Leyla’ya aşık olan Uğur, kendini adama kanıtlamalı ve aşkını “kazanmalıdır”. Çareyi ise Barış’ın (yine Engin’in parasıyla) satın aldığı kamerada bulurlar. Barış kurtarıcı olarak karşımıza sinemayı çıkartır, ikili bir müşterilerinden aldıkları akıl ile Fasulye filminin yönetmeni Bora Tekay’la tanışır. Bora ve üçkağıtçı senarist Haluk paranın tadını alır, sömürü düzeninin çarkları çalışmaya başlar.
Çok sayıda senaryoya imza atmış olan Haluk Özenç ve yönetmen Bora Tekay’ın bizzat kendilerini canlandırdıkları Böcek aslında 7 kişilik gerçek bir amatör ekibin işi. İlk kareden kapanış jeneriğine kadar tadını aldığınız bu amatörlük pek tabii ki bilinçli bir tercih. Karşımızda hayatlarını kurtaracak şeyi Sinema olarak gören amatörler, sektörün piri olmuş çakallar ve bir garip aşk hikayesi var.
Sektör üzerine gerek üstü kapalı, gerekse açık açık sert salvolar savuran Bora Tekay ve Haluk Özenç, bir yandan işlerin nasıl döndüğüne işaret ederken, bir yandan da seyircisini eleştiriyor. Seyirci aslında detaylara, işin özüne değil “surata bakar” diye dalgasını geçen senaryo, aslında bir yandan da hakikati sunduğu için harika bir absürd komedi portresi çıkartıyor. Hayatını idame ettirebilmek için amatör söğüşleyen, oyunculuk dersleri verirken seyirciye parmağını sallayan(!) Özenç işini ustalıkla yapıyor, filmin senaryosunda Tekay ile birlikte harikalar yaratıyor.
Böcek, amatör sinemaya direkt olarak değil de, uzaktan bir bakıp çıkan, sinema seyircisinden bu sistemin parçalarına kadar lafını esirgemeyen farklı bir çalışma. Yeter ki surata değil, ayrıntıya bakın.
Burçin Aygün
burcinaygun@gmail.com