Uyumsuz Serisi: Yandaş Bölüm 1 - Beyazperde.com eleştirisi : “Gençler olmasa biz ne yapacağız?”

Bir film manyağı olarak sinemaya ilk adım attığım günden bu yana ki 37 yıllık bir zaman diliminden bahsediyorum, filmler de seyirci de çok değişti. Daha doğrusu, adına “gişe sineması” dediğimiz bilet satmaya hedeflenmiş filmler “sinemaya gidenlerin” profiline göre büyük başkalaşımlar yaşadı. Görünen o ki, Hollywood’da ihtiyarlara yer yok!

Bu bir istila… Tür sineması sosundan nasibini almış gençlik filmlerinden bahsediyorum; Uyumsuz Serisi: Yandaş Bölüm 1 de onlardan biri… Formül çok basit görünüyor; fantastiği ve bilim kurguyu sömürerek “ergen aşkı” satmak... Gençler dünyayı kurtarıyor, havalı büyüler yapıyor, tiranları deviriyor ama eninde sonunda olay filmin güzel kızını ya da yakışıklı delikanlısını kapmaktan geçiyor.

70’lerin has bilim kurgularından da epey “esinlenmiş” çoksatan bir gençlik edebiyatı, stüdyoların iştahını kabartmış olacak ki, bu bir furyaya dönüştü. Oysa her şey ne güzel başlamıştı; evet, Harry Potter filmlerinden bahsediyorum.

Uyumsuz Serisi: Yandaş Bölüm 1, bu bahsettiğimiz sosla servis edilen gençlik filmleri adına büyük bir başarı sunmuyor; ve belki bazı durumlar için bir utanma sebebi bile olabilir. Filmin politik mesajını ciddiye almaya çalışıyorum ancak bu yapım o mesajı taşıyacak ağırlıkta mı, sorgulanır. CGI efektlerden de artık çok etkilenmiyoruz, onlardan kalan zamanda atılan tiratlar isimsiz bir oyuncu kadrosunun ağzına sığmıyor ve romanı ortadan yırtmak suretiyle uzatılmış bir hikâye filmin geneline zarar veriyor.

Fakat şimdi bakış açısını değiştirme zamanı… Bu yazıyı yazan eleştirmen 42 yaşında ve en sevdiği kitap uyarlaması bilim kurgu filmi Soylent Green (1973) ki o filmin kahramanı da yaşlı bir adamdı. Bu tür filmleri doğru okuyamıyor olabiliriz çünkü gençler hem kitapları hem de filmleri inanılmaz bir şekilde sahipleniyor. “Hollywood film fabrikası” talep edilmeyen bir şeyi üretmez. Yine zayıf bir film olan 5. Dalga’nın kritiğine bir sürü sitem dolu yorum geldiğini yazarı olan arkadaşımdan biliyorum. Yazıyı bu şekilde devam ettirirsem muhtemelen benim sonumda aynı olacak.

O yüzden bizim artık ciddiye almadığımız politik söylemin gençler için ikna edici olduğu ortada. CGI’ların ucuzluğuna da artık herkes alıştı, kaldı ki ortada Mısır’ın Tanrıları filmindekine benzer bir beceriksizlik yok, bütçe olabildiğine zorlanmış. Mekân tasarımları ve şehir yaratımları başarılı... Evet, filmin geneline yayılmış bir “evcilik oynuyoruz” hali var ama “kitabını okuyan” seyirci kafasındaki imgelerle seyir deneyimine katkıda bulunuyor ve bizim “bu ne biçim filmdi?” diyerek çıktığımız salondan mutlu mesut ayrılabiliyor. The Divergent Series: Allegiant, eleştirmen ve genç seyirci arasında böyle bir ikilemi rahatlıkla yaratacakmış gibi duruyor. Filmin edebi esere meydan okuduğu kısımlar da mevcut. Hikâyenin başkahramanı (protagonisti desek havalı olur mu?) Tris (Shailene Woodley) olmasına rağmen maceranın sağduyulu ve yön verici karakteri Four (Theo James) oluyor ve seyirciyi çalıyor. Filmde, “Kadınlar fazla duygusaldır ve bu yüzden hata yaparlar” fikrinin altı gereksiz yere çiziliyor Bir film manyağı olarak sinemaya ilk adım attığım günden bu yana ki 37 yıllık bir zaman diliminden bahsediyorum, filmler de seyirci de çok değişti. Daha doğrusu, adına “gişe sineması” dediğimiz bilet satmaya hedeflenmiş filmler “sinemaya gidenlerin” profiline göre büyük başkalaşımlar yaşadı. Görünen o ki, Hollywood’da ihtiyarlara yer yok!

Fakat yerden yere vurulacak bir film de değil, aslında bu bir başarı bile sayılabilir, özellikle de Red ve Ölümsüz Polisler gibi “sıkıcı ama gösterişli” filmlerin yönetmeni olan Robert Schwentke açısından bakıldığında… Burada kitap onun işini kolaylaştırmış, keşke ikiye bölüp de hikâyeyi sündürmeselermiş ama o zaman aynı filme iki kez bilet satamazlardı. Ah Hollywood, sen ne akıllısın!

Uyumsuz Serisi: Yandaş Bölüm 1, kitabı okuyan ve önceki filmi sevenler için merakla beklenen ve tatmin edici bir seyirlik ancak klasik bilim kurgu hayranları için ortalama bir film. Haftanın vizyonunda bir alternatif olarak sizi (gençleri) bekliyor.

murattolga@gmail.com – twitter.com/murattolga