Kayıp Nehir - Beyazperde.com eleştirisi : Kayıp Nehir: Gosling Ustalarının Peşinde

Ryan Gosling bir film yapacağını söylediğinde son yıllarda birlikte çalıştığı ve son derece iyi anlaştığı, kendine has yönetmen Nicolas Winding Refn’den etkilendiğini tahmin etmek zor değildi. Biçimi öne çıkaran, içeriği gölgede bırakan, yapıbozumcu, girift filmlerin yönetmeni Refn, ustalık döneminde birlikte çalıştığı Gosling’i muhtemelen birçok yönden etkilemişti. Gosling de asıl ilgi duyguğu alana, yönetmenliğe odaklanıp hem esinlenmelerini hem de yeteneklerini sergileyebileceği bir alan arıyordu kendine. Nihayetinde tahminler tuttu ve ortaya her şeyden evvel ‘ilginç’ bir film olarak etiketlenmesi elzem olan Kayıp Nehir çıktı.

Kayıp Nehir, yalnız bir annenin hayatını idame etme mücadelesi etrafında dolanan bir atmosfer filmi. Bir yandan emlak krizini yaşayan Amerika’nın bir kabusa sürüklediği insanların öyküsünü anlatıyor diğer yandan daha mikro ölçekte şiddete, suça yönelen, yönelmek zorunda kalan sıradan gençlerin çıkışsızlığını gösteriyor. Ancak Gosling’in asıl derdi daha önce benzerlerine defalarca izlediğimiz bu melodramik hikayeyi konvansiyonel kılıfının tamamen dışına alarak anlatmak. Bir melodramı, içeriğine çok az dokunarak bir tür anti-melodrama dönüştürmek ve bir tür kabus atmosferi yaratmak...

Sonda söyleyeceğimizi başta söyleyelim ki Kayıp Nehir iyi bir film değil. Filmin anlattığı hikaye mevzubahis iddialı ve gösterişli biçimi kaldırabilen türden değil. Metnin akılda kalıcı hiçbir tarafı yok. Gosling’in yönetmenlik alanındaki nefesi de filmin gösterişinin tutarlığını sağlamaya yetmiyor. Gosling, çok kısa anlamları çok uzun cümlelerle, büyük sahnelerle ifade etmeye kalktıkça film hasar görüyor. Kayıp Nehir’in görsel tonu da -en azından- ‘zannettiği kadar’ çarpıcı değil. Ezcümle, filmin kurgusundan ve temposundan başlayarak neredeyse her tarafına sinmiş olan büyük sıkıntıları var. Gelgelelim bunca kusuruna rağmen Kayıp Nehir’i hemen çöpe atmak içimize sinmiyor.. Peki neden?

Öncelikle Kayıp Nehir bir ilk film. Ancak bunun ötesinde bir ilk filme göre oldukça büyük bir yürek ve cesaret taşıyor. Elbette bunda Gosling’in halihazırda kredisi çok yüksek bir oyuncu olmasının da etkisi büyük. Ancak yine de filmleri kapalı gişe oynayan bir oyuncunun ilk yönetmenlik denemesinde sıra dışı bir görselliğe, Avrupai tarzda bir arthouse dokuya yönelmesi takdire şayan. Dahası, Gosling, Kayıp Nehir’de sadece Nicolas Winding Refn’e öykünmüyor. Filmin içerisinde Argento’dan Lynch’e, Bunuel’den Fellini’ye varan bir skalada izler bulmak mümkün. Filmin Gosling’in kimlerin izinden gittiğine ve bundan sonra nasıl işler ortaya çıkabileceğine dair ipuçları barındırması da ziyadesiyle ilgi çekici elbette. Yani, Kayıp Nehir’in tüm vasatlığına rağmen yönetmen Gosling’e dair umut veren bir tarafı var. Bir ilk film olduğu için bu tarafına da bir göz atmakta fayda görüyoruz açıkçası.

Kayıp Nehir, eksileri artılarına baskın gelen, iyi çekilmiş sahneleri bütününde kaybolan bir film. Ancak dediğimiz gibi, filmi izlerken o sahneleri bulup keşfetmek, atmosferine bir şans vermek ve hiç değilse pek iyi müzik çalışmasına ve ses tasarımına konsantre olmak keyif verici. Gosling’in yapmak istediği film tam anlamıyla bu değildi belli ki. İşin bu tarafı filmin ilk yarım saatini izlerken hemen belli oluyor. Ancak Kayıp Nehir, Gosling’in önünde bir yol açan ve tüm toyluklarına rağmen sonrası için kimi açılardan umut veren bir ilk film.