Muhteşem Güzellik eleştirileri

Filmden çok beklentim vardı. İtalyan bir film, Roma'da geçiyor ve çok güzel olduğuna dair izlenim veren bir ismi var.. Fakat bu 3 neden benim için yeterli olamadı. Keyifli geçeceğine işaret veren başlangıç, keyifli, hareketli sahneler biraz hüznü de barındırıyor. Bence kalabalıklar içindeki yalnız insanların iç dünyası, mutsuzlukları, hayal kırıklıkları bu filmin tanımı için daha uygun. Benim için çok yeterli olmasa da, başarılı bir film olarak tarihe damga vuruyor.

La Grande Bellezza yani ''Muhteşem Güzellik'' dram-komedi türünde karşımıza çıkan bir yapım. Filmi izlerken birçok farklı duygu patlaması ve sorular silsilesi içerisinde buldum kendimi; insanın hayatının bir dönemine duyduğu özlem, hayatın doyumsuz ve tatminkarlıktan uzak insanlar yaratması, metropol yaşamının insanı mekanikleştirip duygusuz varlıklar ortaya çıkarması ve sosyete-elit tabakanın doğallıktan uzak yaşamı. İşte La Grande Bellezza'da işlenen bu alt konular seyir boyunca izleyicinin önüne koyuluyor ve izleyici, bana da olduğu gibi, kendisine hayatla ilgili sorular sormaktan kendini alamıyor. Ayrıca filmin Roma'yla alakalı muhteşem bir görsel şölen sunduğunu da belirtmek isterim. Jep Gamberdella Roma sokaklarında gençliğini ve benliğini ararken, ben de geçmişimdeki bir haftalık Roma seyahatimde edindiğim ve Roma sokaklarında bıraktığım hatıralarımı zihnimde canlandırardım, tıpkı Jep'in geçmişine duyduğu özlem gibi ben de Roma'da geçirdiğim günlerimin özlemini damaklarımda hissettim; Jep Roma sokaklarında yürürken Latince'de ''caput mundi'' yani dünyanın başkenti anlamına gelen ve Roma'ya ithafen söylenmiş bu sözü bir kez daha hatırladım ve muhteşem Roma'yı görme fırsatı bulduğum için kendimi şanslı hissettim. Son olarak La Grande Bellezza, kendi adıma bana yaşattırdıkları bu özel hisleri muhtemelen diğer sinemaseverlere de yaşatmış olmalı ki 2014 yılında Altın Küre'de ve Oscar'da ''Yabancı Dilde En İyi Film'' ödüllerini kazanmış..

Farklı, kolay olmayan bir film Sorrentino'dan. Fellini hissediliyor hemen ilk 15 dakikada. Servillo'nun olabildiğine karizmatik göründüğü yazar Jep, filmi tek başına götürüyor, hikayeye girip çıkan yakın çevresinin de desteğiyle. Karmaşık bir kurgu var elimizde. Sıralı bir şekilde ilerlemiyor film. Ama yine de kendine özgü bir hava yakalamayı başarıyor. Aynı zamanda bir Roma güzellemesi adeta. Sinemasal unsurların hepsinde kaliteye ulaşmayı başarıyor. Kısa kısa geçen hikaye ve karakterlerin hemen hemen hepsi hakkında felsefik, derin sohbetlere girilebilir. Muhakkak ki filmi izledikten uzun süre geçtiğinde dahi aklınıza filmdeki iki üç sahne, iki üç fotoğraf gelecektir. Senenin en başarılı filmler listelerinde yer alması da boşuna değil tabii ki.

Muhteşem Güzellik, büyük beklentiler içinde izlemeye başlayıp ilk yarım saatinden sonra gidişatını anladığım için tüm beklentilerimi en düşük seviyeye indirip sadece bu kadar yüksek puanları neden topladığını merak ettiğim için sonunu getirdiğim bir Sorrentino filmi. Paolo Sorrentino, Roma'yı yeterince iyi kullanamadığı gibi filminin temposunu da hiç mi hiç ayarlayamamış. Olabilecek en basit, en yüzeysel, en vasat bir hikayeyi süsleyip, festivallere layık bir entellik düzeyine ulaştırarak ödül koparmak derdinde anlaşılan. Nitekim birçok festivali gezen Muhteşem Güzellik, çoğu eleştirmen tarafından övgü yağmuruna tutularak pazar payı arttırıldı ve nasıl olduysa Akademi'nin de birden gözdesi olmayı başardı. İlk dakikalarında eğlenceli gibi gözüküyor ama merak etmeyiniz ki fazla geçmeden uzun diyaloglar sarf edilmeye, beraberinde büyük sözler söylenmeye ve takip edemeyeceğiniz bir laf kalabalığı yaratılmaya başlanıyor. Biraz yüzeysel kalan hikaye karmakarışık bir hal alıyor, anlamsız bir derinlik kazanıyor. Sıkıntıdan patlayacağınız uzun soluklu, gideceği yeri olmayan bir dram öyküsünü gözleriniz yarı açık bir halde izlemeye devam ediyorsunuz. Fellini'nin izinden giden Sorrentino, bu avantajını hiç iyi kullanamıyor, ustaya özenmiş gibi görünmemek için işi batırıyor. İddialı olma yolunda ilerleyen ama başaramayıp sınıfta kalan Muhteşem Güzellik'i izleyin diyemiyorum çünkü biliyorum ki bu filmden fena halde sıkılacaksınız. Film, Louis-Ferdinand Céline'in Gecenin Sonuna Yolculuk adlı eserinden alınmış cümlelerle açılışını yaparak şiirsel bir edebi eser tablosu çiziyor. Holy Motors ile olan işleniş benzerliği ise çıtasını yükselten bir etken ama bana kalırsa Leos Carax'ın metni çok daha kuvvetliydi. Her şeye rağmen İtalyan sinemasına meraklı kişilerin Muhteşem Güzellik'i izleyebileceğini düşünüyorum; bazılarının dediğine göre izlerken büyüleniliyor muymuş neymiş?

Her ne kadar filmin ismi Muhteşem Güzellik olsa da, yönetmen koltuğunda oturmasının yanında senaryoyu da kaleme alan Sorrentino’nun Celine’in eserinden ne kadar etkilendiği fark ediliyor. Jep’in kendini ve geçmişini keşfetme yolculuğu, onların gerçekliğiyle yüzleşme denemeleri, çevresindekileri aydınlatma ve onlarla aralarında olan örtüleri kaldırması odaklarında ilerleyen Muhteşem Güzellik’te Sorrentino, karakterinin hesaplaşmaları ve arayışlarında seyirci ile arasına mesafe koyarak işini yapmayı tercih ediyor. Zıtlıklar içinde güzellik arayan yönetmen, hem karakter hem de seyirci için soru işaretleriyle dolu hikayesini kurgularken yolculuk temasından faydalanarak bir durum öyküsü oluşturuyor. Alışılmışın dışında seyreden film, söz konusu işlenişi ve anlatımı itibariyle yakın dönemin etkileyici yapımlarından Holy Motors’u andırıyor. Leos Carax imzası taşıyan Holy Motors, yönetmeninin kendi yolculuğunu ortada kalmış ve kukla olmuş bir karakterden faydalanarak seyircinin karşısına çıkmışken Muhteşem Güzellik, benzer bir şiirsellikle kavrulmuş işlenişinin yanında kalan yaşamını tamamlarken geçmişi ve şimdiyi araştıran karakteri vasıtasıyla yolculuğa devam ediyor. Holy Motors’ta Oscar’ın bir günlük yolculuğunda ona eşlik eden ve arayışını dolduran Celine’in görevini Muhteşem Güzellik’te Jep için Ramona üstleniyor. Oscar da Jep de gecenin sonuna doğru yaptıkları yolculukta aradıkları güzellik yaşamlarının bir bölümünde orada olduğu halde ona ulaşamamalarının düşünceleri ve merakıyla yoğruluyor.

Muhteşem bir yapıt. Mükemmel ve gerçek bir konu ve inanılmaz iyi işlenmiş sahneler...

Sinemayi bir sanat olarak gören ve seven bu filmi izlemeli. Harika oyunculuklar, çok iyi bir görüntü yönetmeni ve roma...