Zefir
Yazar: Ali ErcivanBu sene stanbul Film Festivali'nin Ulusal Yarma Blm'nde En yi Senaryo dl Belma Ba'n ilk uzun metraj olan Zefir'e verildi. Beni zellikle artan bir tercihti bu. nk Zefir sadece ok edici bir final fikrinin stne kuruluydu. Senaryonun seksen ksur dakika boyunca yapt tek ey, o finali hazrlamaya almakt. Ve bu o kadar barizdi ki, beklenen "ok edici" an geldiinde hala arabilen, hatta lk atabilen seyirciler olmasna hayret etmitim. nk hikayenin nereye varaca kilometreler ncesinden belliydi.
Sonda syleyeceimi bata m syledim? Srayla gidelim o zaman.
Belma Ba'n Poyraz adl ksa filminden yola karak ektii Zefir, yaz tatilini anneannesinin yayla evinde geiren ayn adl kz ocuunun yksn anlatyor. Zorunlu bir misafirlik bu nk Zefir'in annesi onu buraya brakp gitmi. Srekli annesinin yolunu gzleyen bana buyruk kzcaz da kentten uzaktaki bu yeni yaam kefediyor. Ve yaamla birlikte lm de...
Son dnemin minimalist slubu benimseyen yerli yapmlarndan Zefir. Baka vesilelerle bu minimalist sinema anlayn Trkiye sinemasna uygun bulmadm; bu topraklarn ritmini yanstmadna, daha ziyade yurtd festivallerde ilgi ekecei dnlen bir Trk sinemas izgisi yaratmak iin tretildiine inandm ifade etmitim. Ancak btn bu fikirlerime ramen, Zefir sinema dili asndan problemsiz, baarl grnt ynetimi ve kurgusuyla kendi biemi iinde gayet akc bir i. Hakkn teslim edelim. Filme ikinci yarsnda dahil olan Vahide Grdm haricinde tamam amatr isimlerden ve Belma Ba'n ailesinden oluan oyuncu kadrosu da son derece doal ve inandrc.
te bu sebeplerden dolay, ben Zefir'in stanbul Film Festivali'nden Ynetmen dlyle ya da oyuncu kadrosuna verilen bir zel dlle ayrlmasn beklemitim. Fakat Reha Erdem'in bakanlndaki Ulusal Yarma jrisi, Belma Ba'a Senaryo dln layk grd. Jrinin kararna sayg duymamak sz konusu deil tabii ama filmle ilgili problemlerin senaryo stnde younlatn da ifade etmek durumundaym.
Filmin "srprizini" bozmamak adna, finalde neler olduunu syleyemem. Ancak deneyimli bir seyircinin, o finalin gstere gstere geliini fark etmemesi zaten mmkn deil. Senaryonun hemen her adm, bizi o finale hazrlamay amalyor nk. Demek istediim net bir ekilde anlalyor mu, emin deilim. O yzden daha ak ifade etmeye alacam: Zefir, sadece o ok edici final iin ekilmi, yksn sadece o finalin etrafna kurmu bir yapm izlenimi uyandryor.
Bunun sebebi de ok bariz aslnda. Zefir, en fazla 15-20 dakikada anlatlabilecek bir ksa metraj malzemesinden karlm. Uzun metraj tayabilecek denli gl bir yks veya dramatik yaps yok. Minimalizm ve Karadeniz'in doal gzellikleri saolsun, 90 dakikay bir ekilde buluyor. Ancak o tek sahnedeki ok etkisinden daha fazla pek bir derinlii yok. O zaman samimiyetinden de phe duyuyorum, akas. Bu yzden de Reha Erdem ve jrisinin kararna hi katlmadm dile getirme ihtiyac duyuyorum.
Twitter: aliercivan