Öbür Dünyadan: Beyazperde.com eleştirisi

Anneler için en değerli varlıkları evlatlarıdır. Onları 'kaybederlerse', hayatları yalnızlığa ve sessizliğe mahkûm olur. Ve yazık ki, savaşlar ve savaşların travmaları evlatları alırlar... Büyük savaşlardan sonra, önlerinde yaşayacakları güzel yıllar olduğu halde yitip giden yüz binlerce genç adamın ruhlarını hissetmeye çalışan, onların yakınlarında bir yerlerde olduğuna inanan annelere rastlanır... Hikâyenin başlangıcında, ruh çağırma seanslarındaki hileleri saptayıp sahtekârları yakalatan bir uzman ve bilimsel bilgilerle doğaüstü olayların imkânsızlıklarını ispatlamaya kendini adamış yazar Florence Cathcart'e (Rebecca Hall), yine bir baskın sonrası oğlunu yitirmiş bir anne bağırır: "Senin çocuğun yok değil mi?"

Doğru, çoğu hayalet öyküleri ve ruh çağırma gösterileri yalandır; ancak 1. Dünya Savaşı sonrası cephede ve hastalıklar nedeniyle yaklaşık bir milyon evladını kaybetmiş bir ulusun annelerinin de, onları artık göremeseler de oğullarının yakınlarında olduğuna 'inanmaya' ihtiyaçları vardır!

Şimdi, 1921 Londra'sında, sevdiği adamı savaşta yitirdiği için suçluluk duyan Florence, kırsal bölgedeki yatılı okulda görülen çocuk hayaletini araştırmak için gelen teklifi kabul ettiğinde, aslında, kendi geçmişiyle ve inançlarıyla ilgili hayatını değiştirecek bir büyük sınavı kabul etmiştir... Öykünün bundan sonrası sürprizlerle açılmaya devam ettiği için, daha fazla bahsedemem. Ancak sizlerin neler beklediğinin ipuçlarını vermeye çalışacağım.

Avrupa'da, özellikle, şatoları hayaletleriyle ünlü Büyük Britanya'daki bazı üniversitelerde branşları olan, deneysel ve faaliyet alanları oldukça geniş, tartışmalı bilim dalı parapsikolojiyle ilgileniyorsanız, bir enerji biçimi olan ruhun bedeni terk ettikten sonra da serüvenine devam ettiğini zaten biliyorsunuz... Sinemanın kaliteli filmleri de, dünyanın her yerinde oldukça fazla sayıda 'fotoğraf karesine yakalanmış' ölü insanların görüntülerinden yola çıkarak, spiritüel yolculuklarına devam eden ya da sınırlı bir alanda/mekânda sıkışmış hayaletlerin öykülerinde sadece korkutmaya çalışmamış, bu 'kaybolmuşların' geçmişlerindeki dramları da anlatmıştır. Genel olarak da, mutsuz hayaletler hep bir adalet arayışı içinde ya da sevdiklerini de yanlarına çekmek isteği içindedirler.

"Öbür Dünyadan (The Awakening)", bir hayalet hikâyesi olarak, ucuz sıçratma numaralarına başvurmadan, 'gotik korku' klâsı içinde dram yapısını başarıyla kuruyor. Karakterler, savaşın, vücutlarında ve yüreklerinde açtığı yaralarla baş etmeye çalışırlarken, dayanılmaz biçimde vicdan azabı çeken yalnız insanlar. Büyük, eski okulun 'soğuk' atmosferi, geçmişinin günahlarını ve ölümün ağırlığını taşıyor. Korkular, karanlıkla besleniyor... Florence, geçmişte bıraktığını sandığı ölülerden, korkularından, bastırılmış cinselliğinden, yüreğinin acısından ne denli kaçmaya çalışırsa çalışsın, bu binanın karanlık köşelerine ve her şeyle yüzleşmeye o denli kuvvetlice çekiliyor.

Dram, savaş gazisi okul yöneticisi Robert'ın (Dominic West) , yaşlı kâhya kadın Maud'un (Imelda Staunton), ailesi uzaklarda olduğundan okuldan ayrılamayan öğrenci Tom'un (Isaac Hempstead-Wright) kederli yüzlerinden, sıvası dökülmüş duvarlara, korkunç tablolara, eski eşyalara, bakımsız odalara, uzun koridorlara yansıyor... Televizyondan geçmişi olan yönetmen Nick Murphy, bu ilk uzun metraj filminde, her korku hikâyesinin içinde saklı bulunan onulmaz sevgi arayışlarını bulup çıkarıyor, yitip gitmiş sevdiklerimizi yeniden duyumsamaya çalıştığımız bir hazin güzelliğe büründürüyor.

Üç İngiliz, Hall, West ve Staunton, İngiliz korku ekolü oyuncularının izinde performanslarıyla seyirciyi ele geçirirlerken, Toprak Altında (Buried) ile Tek Başına Bir Adam (A Single Man)'daki çalışmalarını hiç unutmadığımız İspanyol Eduard Grau'nun görüntüleri de -bir defa daha- hafızalara kazınıyor. Grau'nun, döneme uygun şekilde, 20.yüzyıl başlarındaki fotoğraf baskılarına benzer ışık ve renklerle, hayranlık uyandırıcı bir işe imza attığının da altını çizelim.

ali.ulvi.uyanik@gmail.com

twitter: ali ulvi uyanik