Paris'te Gece Yarısı: Beyazperde.com eleştirisi

Sinema TV yüksek lisansı yaparken, kulakları çınlasın değerli hocam Tül Akbal Süalp'ten "Görsel Kültür "dersi almıştık ve kendisi bize "Cafe Terrace at Night" adlı Van Gogh çalışmasını verip, neler gördüğümüzle ilgili bir ödev istemişti. Örneğin sanatçının geceyi çizdiğini ama hiç siyah kullanmadığını konuşmuştuk, daha pek çok şey konuştuk bu resim üzerine elbette ama aklımda kalanlar bunlar.

O zamanlar henüz Paris'i gözleriyle görmemiş biriydim, cafeler, dar sokaklar, Arnavut kaldırımları ve gece her zaman ilgimi çeken detaylar olduğundan, çok sevmiştim bu resmi ve hatta, benim en sevdiğim ressam Vincent Van Gogh diyip çıkmıştım işin içinden. Henüz Monet'i ve daha bir çok empresyonist ressamı tanımıyordum. Daha sonra hem gezi için hem de iş için defalarca Paris'i gezme şansına sahip oldum. Monet'nin doğduğu, Van Gogh'un resmettiği, cafeleriyle, ışıklarıyla, tarihi dokusu ve romantik yağmurlarıyla ünlü şehri tanıdım ve onlar kadar hayran kaldım. Geçmiş zamanlarda yaşamış ve Paris'te doğmuş olmayı hayal ettim, bir Parizyen gibi giyinip, Paris'te bir cafe'de oturup kitap okuyarak kendi kendime havalara girdim ve bunun gibi şeyler...

Film kritiği mi yazıyorum yoksa anılarımı mı? Böyle kişisel bir başlangıcın bir sebebi vardı: Beyazperde için basın olarak Cannes'da görevli olduğum ve Fransa'nın Paris dışındaki bir şehrini ilk kez hem de festivalin içinden keşfettiğim bu ilk günde, izlediğim ilk filmin, festivalin açılış filmi olan Paris'te Gece Yarısı (Midnight in Paris) olması, hoş bir tesadüftü. Zekası ve nükteli yaklaşımlarıyla ünlü yönetmen Woody Allen imzalı bu hoş, tatlı, keyifli film, turistik bir belgesel edasıyla Paris görüntüleriyle açılıyor. Gerçekten de klişe diyebileceğimiz Paris görüntüleri bunlar: Champs Elysees, Eyfel, Louvre, Notre Dame, Zafer Anıtı. Bu turistik bölgelerin, en ışıl ışıl, en çekici ve en klişe halleri. Üstelik uzun da sürüyor. Ve sonra Amerikalı bir çiftle karşılaşıyoruz, nişanlı çift Paris'teler, kız tarafının anne ve babasıyla beraber.

Zaten Paris'te olma sebepleri aslında Inez (Rachel McAdams)'in babasının işleri. Ama bir kitap yazmak üzerine çalışmakta olan Gil (Owen Wilson) orada olmaktan dolayı çok mutlu, bunu defalarca belirtiyor nişanlısına...Bir kitap yazmak üzerine çalışmakta olan Gil, Paris'e yerleşmeyi bile isteyecek kadar hayran aslında bu şehre, ama Inez de ailesi de hiç oralı olmuyorlar. Zaten sağ görüşlü oldukları her konuşmalarından belli olan bu lüks düşkünü, "şaşalı" ailenin Paris'te yapmak istedikleri ile kahramanımız Gil'in yapmak istedikleri birbirine hiç uymuyor. Hele ki ukalalıkta kimsenin yarışamayacağı Paul (Michael Sheen) ve karısı da çiftin Paris gezilerine dahil olunca, Gil kendini tamamen yapayalnız hissediyor ve herkesten uzaklaşarak Paris'te tek başına dolaşmaya başlıyor. Nişanlısıyla hayata farklı gözlerden bakmaktalar. Gil, geçmişi seven, hatta neredeyse geçmişle yaşayan, geçmişte yaşamış yazarlar, ressamlar ve türlü sanatçılara hayran olan bir yazar adayı. Nişanlısı, ailesi, hatta arkadaşları Paul ise "nostalji, zamanın reddidir" diye düşünüyorlar. Gil tam bu farkları düşünür ve kendi kendine Paris sokaklarında gezerken eski mi eski bir araba önünde duruyor ve içindeki kişiler(?) onu arabaya davet ediyorlar.

Gil bu arabaya bindikten sonra başka bir döneme gidiyor ve hayranı olduğu tüm o sanatçılarla birarada olma fırsatını yakalıyor. Daha fazla anlatmak istemiyorum çünkü filmin en keyifli yerleri bu noktadan sonra başlıyor. Hele ki sanatla ve 1920'li yılların Paris'teki sanat hareketleriyle ilgiliyseniz, Gill'in yaptığı zaman yolculuğu sizi çok mutlu edecek, hatta Gill'in yerinde olmak isteyeceksiniz.

Woody Allen'ın alter egosu olduğunu tahmin edebileceğimiz Gil, Paris'in sokaklarını, sanatsever herkesin hayal edebileceği şekilde deneyimliyor. Film ülkemizde vizyona biraz geç girse de nostaljik kokusuyla, Woody Allen'ın Monet mavisine boyadığı Paris sokaklarında gezerek bizzat kendiniz deneyimlemek için geç kalmış sayılmasınız.

Paris'te Gece Yarısı için Woody Allen'ın şehirleri anlattığı filmlerinden biri daha diyebilirsiniz, Maç Sayısı (Match Point) ile Londra, Barselona, Barselona (Vicky Cristina Barcelona) ile Barselona, What's New Pussycat (senaryo) ile yine Paris. Fakat şu çok açık ki yönetmenin başarısı klişeyi bu denli yerinde ve başarılı bir şekilde hikayelendirebilmesi ve sıkmadan keyifle izletebilmesinde yatıyor.