Yazarsam Çok Kelle Uçar Ona Göre
Yazar: Burak HatipoğluSir Horace Horatio Walpole ( The Castle Of Otranto ) ve Geoffrey Chaucer ( Canterbury Tales ) gibi isimlere yabancı olmayanların Washington İrwing ( 1783-1859)'i de tanıdığına eminim. Kendisi ilk Amerikalı korku öyküleri yazarlarındandır. Şu sıralar gösterimde olan Tim Burton imzalı "Sleepy Hollow - Hayalet Süvari" 'de onun 1819'da yayınlanan "The Sketch Book - Karalama Defteri" 'nde yer alan hikayelerinden biri.
Giovanni Scognamillo 'nun kelimeleriyle kendisini tanımlarsak : ".korku öykülerine ve daha geniş bir anlamda, fantastik temalara bir mizah, ürpertiler yaratmaktan ve okurunu meraklandırmaktan hiç vazgeçmeksizin bir espri katmayı da başarıyor." (*)
İşte bu yazıya konu olan filmde şu yukarıda yer alan tanıma bire bir uyuyor. Belkide İrwing'in bu öyküsü, üzerinde bazı önemli değişiklikler yapmış olmasına rağmen, Tim Burton'a verilebilecek en güzel malzemeydi.
Tim Burton filmlerini takip edenler onun değişik tarzını bilirler. Mekan, dekor, renk ve müzik onun için en az anlattığı hikaye kadar önemlidir. Çılgın renkleri ve mekanları sever ( "Pee-Wee's Big Adventure" (1985), "Edward Scissorhands - Makas Eller" (1990) ) , karanlığı ve boğuculuğuda ( "Batman" (1989), "Batman Returns" ( 1992 ).
Herkesin pek kolay takip edemeyeceği ve sevemeyeceği karakterler yaratır. Beetlejuice olarak Michael Keaton, Pee-Wee Herman olarak Paul Reubens, Edward Scissorhands - Ed Wood ve İchabod Crane olarak Johnny Depp hep "freak" yani garip karakterlerdir. En ticari filmi olan "Batman" 'in kahramanı bile ciddi sorunlar yaşamaktadır. Annesi babası o çocukken gözlerinin önünde katledilmiştir, kocaman şatosunda tek başına yaşar.Birde Alfred ve Robin meselesi var tabii.Burton'un bu karakteri kendi tarzına çok uygun olduğunu düşünerek seçtiğine eminim.
Danny Elfman vazgeçemediği müzisyeni, Chris Lebenzon ise has kurgucusudur. Johnny Depp en sevdiği erkek oyuncudur. Christina Ricci ve Winona Ryder gibi çocuksu kadın oyunculara kendini yakın hisseder. Ama Kim Basinger veya Geena Davis gibi gerçek kadınları filmlerinde ihmal etmez. Hayat arkadaşı Lisa Marie son bir kaç filminde önemli yan rollerde başarıyla yer alır.
Çizgi film çizerliğinden geldiğini mizah anlayışı ( bilhassa "Batman Returns " ( 1992 ) ) ve set tasarımlarıyla fazlasıyla belli eder.
"Sleepy Hollow" , Burton'un "Batman" 'dan beri başaramadığı şeyi başardı. Onun tarzıyla ticari başarıyı yeniden birleştirdi.
İchabod Crane bir korkak mı bir kahraman mı sorusu tartışmaya açık. Bir yandan örümcekten korkarken veya mağaraya girerken bir çocuğun arkasına saklanabiliyorken, diğer yandan bir saniye bile düşünmeden hayalet süvarinin peşinden gidebiliyor.
Aslına bakarsanız filmin hikayesini sevmedim. 1700'lerin sonunda geçen bir polisiye hikaye. Miras kavgası vs. vs. vs..Öyle olağanüstü bir oyunculukta yok ortada. Ama filmden bir dakika bile sıkılmadım, gayet zevkle izledim. İşte Tim Burton farkı dedikleri bu olsa gerek sanırım.
Kamera, dekor ve tarz mükemmel. Son dönemlerde sayısız filmi tarzı dolayısıyla sevdik zaten.
Kesinlikle Tim Burton'un en iyi filmlerinden değil ama gişede başarı sağladığı için ona Hollywood'da eski saygınlığını geri kazandırdığı kesin. Umarız bu sayede koruyabildiği bağımsızlığını yine bence en iyi filmi olan "Edward Scissorhands - Makas Eller" gibi yapıtlar vermek için kullanır. Sıradaki projesi bizi maalesef pek fazla umutlandırmadı. "Planet Of The Apes - Maymunlar Cehennemi" ( 1968 )en sevdiğim bilim kurgulardan biridir ama bir yeniden çevrimine ne derece sıcak bakabileceğimi bilmiyorum. Sinemalara geldiği zaman Burton hatırına nasıl olsa izleyeceğiz.
Festivale inat bu haftada görülmesi gerekenler filmler vizyona giriyor. Bakalım hepsine yetişebilecek miyiz.
Saygılar
(*) : Scognamillo, Giovanni - "Dehşetin Kapıları" Mitos Yayınları - Mart 1994