Büyük Usta eleştirileri

Etkili oyunculukları ile dikkat çeken ve üç Oscar adaylığı olan The Master & Usta Paul Thomas Anderson‘ın yönettiği ve büyüleyici sinemasal anlatımı ile hatırlanacak bir film olmuş.
Umduğum tarihten geç izleyebildiğim 137 dakikalık filmin, kısmen Scientology tarikatının kurucusu Hubbard ile ilgili olduğu biliniyor. Hatta bu tarikatın bildik üyelerinden Tom Cruise’dan vizyona girmeden önce filmin izletilip fikrinin alındığı söylenmişti.

(...) Karşınızda Wong Kar Wai teknikleriyle çekilmiş bir dövüş filmi var, ya da daha doğrusu felsefi bir biyografik dram. Fragmanında gösterilen dövüş sahnelerine aldanıp da Ip Man gibi bir film beklemeyin sakın. Eğer iyi bir tarih bilginiz yoksa fena halde sıkılacağınız, bayıcı ve iç karartıcı bir film perdedeki. Kötü demek ne kadar zorsa başyapıt demek de bir o kadar imkansız Büyük Usta için. Daldan dala atlayan karışık senaryosu, bir noktadan sonra sinir bozucu hale gelen aşırı yavaşlatılmış çekimleri ve büyük bir kısmı yakın plan çalışılmış karanlık kareleri oldukça itici kılıyor filmi. Uzakdoğu'nun usta yönetmenlerinden Wong Kar Wai filminde Bruce Lee'nin hocası olan Ip Man'in hayatını esas alarak yakın Çin tarihi hakkında da bir şeyler anlatmak istiyor fakat bir sürü önemli meseleyi bulamaç edince izleyenlerin Çin tarihi hakkında derin bir bilgisi yoksa anlaması çok güçleşiyor. (...) Sinemanın gücünden olabildiğince yararlanan Büyük Usta, hayranlık uyandırıcı bir atmosfere sahip. Olağanüstü bir koreografiyle hazırlanan dövüş sahneleri, dönemin ruhunu harikulade bir şekilde yansıtan görselliği, başarılı oyunculuklarıyla yılın görülmeyi hak eden yapımlarından biri. (...)

Öncelikle bu bir felsefe filmi, bu bir tevazu filmi, zengin ama çok iyi döğüşen bir adamın hikayesi. Yönetmenimiz Tarantinonun hayranı olduğu , uzakdoğunun medarı iftiharı, istanbul film festivallerinde izleyip tanıdığımız bir efsane yönetmen Wong Kar-Wai. Şangay doğumlu Hong-Kong da büyümüş bir asyalı (Çinli), Zamanında istanbula festivale gelmiş hayranlarıyla buluşmuş bol bol ödüllü çok yönlü bir sinemacı.Filmde kadro süper, senaryo çinin efsanesi Bruce Lee'nin eğitmeni Yip-Man 'ın destansı öyküsü diyebiliriz kısaca. Çok film var bu arada patlama oldu Yip/İP/Man. Ama bu yönetmeniyle senaryosuyla, oyunculularıyla aradan sıyrılıyor. Yalnız film ile ilgili, takipçileri bilir ki film 2014 yılında vizyonda ama film çekileli çok olmuş. Hatta piyasaya süğrülen film bayağı bir kırpılmuış hali olduğundan bazı eksiklikler oturmayan taşlar var denilebilinir. Extended versiyonu çıkarsa tekrar izlenir.

Hala hayatta olan Uzakdoğulu yönetmenler çetelesini tuttuğumuzda zirveye oynayacak isimlerden Wong Kar Wai'nin 2007'de Hollywood'a transfer olarak kariyerindeki en büyük (tek) düşüşü yaşadığı Benim Aşk Pastam'ın ardından çektiği epik Kung Fu eseri Büyük Usta, geçtiğimiz sene Berlin Film Festivali'nin açılış filmi olarak görücüye çıkmıştı. Ülkemizde bir türlü vizyon şansı elde edemeyen film, sonunda !f İstanbul 2014 programı dahilinde bizimle buluştu. Kar Wai'nin en büyük eseri Aşk Zamanı'na (2000) rakip olup olmayacağı merak konusu olan Büyük Usta, yönetmenin daha önceki eserlerinden ayrılan yapısı ve konusu ile dikkat çekse de tek başına değerlendirildiğinde güçlü sayılabilecek şiirsel bir deneme.

2012-2013 yapımı olmasına rağmen ülkemizde henüz vizyona girmiş olan filmin konusunun (ufak tefek çağrışımlar olsa da) Bruce Lee'yi eğiten Yip Man hakkında olduğunu net olarak filmi izledikten sonra öğrenmiş bulunmaktayım. Filmin orjinal ismi "Yi Dai Zong Shi" olup modern çağa geçiş döneminde uzak doğu sanatlarının karşılaştığı sorunları edinmiştir. Başından sonuna kadar işlenmiş Çin geleneklerinin sunumu (hatta bunun bir genelevin içerisinde bile sürdürülebilmesi) filme ağır bi hava katarken kişiye bağlı olsa da arasıra izleyenin filmden koptuğu söıca filmin ikinci kısmında Chen Chang'ın rolünü oynadığı Razor tiplemesini şahsi olarak söylemek gerekirse filmin hikayesinden bağımsız olarak gördüğümü söyleyebilirim. Yine de hikayenin geçtiği zamanın filme ileri düzeyde yansıtıldığını (özellikle tren sahnelerinin olduğu kısımlar) ve çoğu uzakdoğu sanatı filminden daha gerçekçi olarak ele alındığını rahatlıkla söylemek mümkün. Şunu da söylemeiyim ki film de Gong Er(Ziyi Zhang)'in İp Man(Tony Chiu Wai Leung) ile dövüşünden sonra İp Man'ın kendi karısına ihanet etmesini (çoğu filmde olduğu gibi) bekliyordum. İhanet etmemesininse benim açımdan beklenmedik bi durum olduğunu söyleyebilirim. Repliklerde bütün uzakdoğu dövüşlerinin klasik nezaket felsefelerinin başka boyutta ele alındığı sanırım izleyen tarafından hissedilecektir(kurabiyeyi elden kapma sahnesi özellikle). Yapım ve efekt olarak kendini aşmış akışa sahip olmakla beraber kostümler de tiplemelerle tamamen uyum sağlamış durumda. Filmde tevazu, aşk, intikam kendini belirgin ve olabildiğine seviyeli sunularak geleneklere, aile değerlerine, ulusal değerlere bağlılığın, onurun ideal şekilde gösterimi mümkün kılınmıştır. Bunun yanında modernizmin bi anda getirdiği değişim etkileyici bir şekilde ifade ediliyor. Filmde iki yönlü aşk acısı (karısının-sevgilisinin) samimi olarak vurgulanırken dövüş sanatlarınında mertebesi yükseltiliyor. Ayrıca son zamanlardaki en iyi dövüş sanatları filmlerinden olduğu su götürmez bi gerçek. Filmin sonunda ise o zirveye ulaşamama olgusu belirgin olarak kendini gösteriyor. Yani kısaca 64 El tekniğini öğrenemiyorsunuz. Zaten isteseniz de öğrenemezsiniz çünkü Gong ailesinde o kadar mertebeye sahip olamazsınız.Yönetmen Kar Wai Wong imzasına sahip film aksiyon, biyografi, drama kategorileri içerisinde yer alıyor ve Asya-Pasifik Film Festival'inde en iyi film ve en iyi yönetmen adaylığı özelliğini kendinde bulunduruyor .Uzakdoğu hayranları için izlenesi bir film şimdiden iyi seyirler dilerim...

ziyi zhang için bu film yazıkki kalitesiz filmler vizyonda iken bu filmi bu kadar uzun beklememiz ilginç.

Güzel Film Bence Öğretici İzlenmeye Değer Herkes Sevmeyebilir Ama