OLMAZ OLAMAZ
Yazar: Burak HatipoğluBasit planlar işe yaramaz. Bunu anlayın artık.
Basit planların ise yaramadığını yakın döneme ait sayısız fimde zaten gördük.
Quentin Tarantino imzalı "Reservoir Dogs - Rezervuar Köpekleri" kara filmi yeniden canlandıran adrenalin iğnesi oluyordu. Kuyumcuyu bas, elmasları al, buluşma yerine gel, payını al, git. Bu kadar basit (değil işte).Geriye kalan tek şey gökkuşağının renkleri kadar ceset.
Ya Gary Fleder'in ilk filmi "Things To Do In Denver When You Are Dead - Karışık İlişkiler"'i ? Mafya babasının istenmeyen damat adayını korkut, kızın peşini bıraksın. Sonuç : ölü bir damat adayı, ölü bir mafya babası kızı, işi batıranların mafya tarafından hazırlanana hazin sonları.
Coen kardeşlerden tam üç film geliyor aklıma...
"Blood Simple" ...1984 yapımı ve Coen'lerin ilk filmi.Küçük Amerikan kasabasındaki bar sahibi karısını ve onun aşığını öldürmesi için bir özel dedektifle anlaşır. Dedektif adama kazık atmaya çalışır ve olayların devamında çok az kişi hayatta kalmayı başarır.
"Fargo"...Bir projesini gerçekleştirmeye çalışan araba satıcısı gerekli parayı bulabilmek için karısını kaçırttırır ve zengin kayınbabasından fidye almaya çalışır. Olayı Oscar'lık performansıyla hamile bir polisi canlandıran Frances McDormand aydınlatır. Ölen suçlular, ağaç kesme makinasında pelte haline getirilen insanlar vs,
"Big Lebowski - Büyük Lebowski"...Yine bir sahte kaçırma olayı. Fazla kan yok ama ne kaçıranların, ne de kurtarmaya çalışanların basit planları işe yarıyor.
Zenci yönetmen - oyuncu - senaryo yazarı Carl Franklin'in 1992 yapımı filmi "One False Move". Senaryo yazarı ve oyunculardan biri "A Simple Plan - Basit Bir Plan"'da mükemmel bir performans sergileyen Billy Bob Thornton. Filmde "A Simple Plan - Basit Bir Plan"'da da en az Thornton kadar başarılı bir oyunculuk gösteren Bill Paxton'da var. Konu ise alışıldık : Üç suçlu uyuşturucu çalarlar ve onu basit bir şekilde satacaklardır. Olaylar haliyle beklendiği gibi gelişmez. Bayağı kan.
Nicolas Cage'in önüne gelen her pisliği çevirmeye başlamadığı dönemlerden bir yapıt..."Red Rock West". Cage küçük bir Amerikan kasabasında ( bak sen ) yanlışlıka ( bak sen ) bir kiralık katil sanılır ( yapma ya ) ve birilerini öldürmek üzere ( breh breh breh ) kiralanır. Gerçek katil Dennis Hopper ortaya çıkınca ortalık daha da ţenleniyor. Zaman zaman Kanal 6 veya diğer küçük kanallarda gösteriliyor. İzleme şansınız var.
Oliver Stone'un izlediğimiz son filmi "U-Turn - U-Dönüţü" ise yine küçük bir Amerikan kasabasına gelen ve kiralık katil olarak işe alınan bir adam üzerine kurulu.
"The Postman Always Rings Twice - Postacı Kapıyı İki Kere Çalar" bile her versiyounyla bu kapsama giren bir film. Hatta "Wild Things" bile...
Sanırım kara-film türüne ait sayısız film "başarısız basit plan" olgusu üzerine kurulu. Genelde sonunda kazanan yok. Ya herkes ölüyor, ya fidye parası kimsenin bilmediği bir yerde saklı kalıyor, ya da karakterlerden biri herkese kazık atıp parayı, elmasları çalınan her neyse onu cebe atıyor.
Komedi olmasına rağmen Peter Yates'in en ilginç fimlerinden biri olan "The Hot Spot - Belalı Elmas"'da ise başarısız plan sayısının doruğa çıktığı bir filmdir. Robert Redford yönetimindeki soyguncular bir Afrika krallığına ait elması çalmayı başarırılar, kaybederler ve sayısız başarısız planın sonunda onu tekrar ele geçirmeyi başarırlar.
Yukarıda saydığım filmlerin ortak özelliği hiç birinde öyle ahım şahım özel efektler, ara takip sahneleri veya silahlı çatışmalar bulunmaması. Insanlar ölüyor, ama gerektiği için ölüyorlar. Senaryolar sürprizlerle dolu... Hikayeleri karakterler, onları canlandıranlar taşıyor. Bu filmlerin tümünde oyunculuklar en üst düzeyde.
Son yıllarda izlediğim filmlerde kötü adamların başarıya ulaşan sadece iki planını gördüm : birincisi "Se7en - Yedi"'de Kevin Spacey'in kendisine öldürtmek üzere kurduğu süper zahmetli planı ve yine Kevin Spacey'in polislerin elinden kurtulmak için 105 dakika boyunca yalan söylediği "Usual Suspects - Olağan Süpheliler".
Özetle...Gösterimden kalkmadan Sam Raimi ustanın "A Simple Plan - Basit Bir Plan"'ını mutlaka izleyin. Planın başarılı olmayacağını baştan bilseniz bile...