Jack Reacher - Beyazperde.com eleştirisi : Tom Cruise merkezli, tadında aksiyon...

1996'da Olağan Şüpheliler (The Usual Suspects) filminin senaryosuyla En İyi Senaryo Oscar'ını aldıktan sonra, sinema ve televizyon camiasında esas olarak senarist yönüyle tanıdığımız Christopher McQuarrie'nin kamera ardına yönetmen olarak geçtiği, ikinci uzun metrajlı işi olan Jack Reacher, yılın belki de son "büyük gişe hiti" sıfatıyla ve dünyayla eş zamanlı olarak bu Cuma ülkemizde de vizyona giriyor. Filmin henüz proje aşamasından medyada çokça yer aldığını ve roman karakteri "Jack Reacher" hayranları arasında beklenti yarattığını düşünürsek Hobbit: Beklenmedik Yolculuk (The Hobbit: An Unexpected Journey) 'in ardından, hafta sonu gişede çıkış yapması işten bile değil.

Film, Lee Child ismini mahlas (takma ad) olarak kullanan İngiliz yazar Jim Grant'ın "Jack Reacher" temalı suç ve gerilim romanları serisinin, 2005 tarihli "One Shot" adlı romanından uyarlama. Bu kadar uzun bir açıklamaya gerek duydum, zira Lee Child imzalı 17 adet Jack Reacher romanı var, hatta 18.‘si de yolda. Ayrıca serinin "best-seller" (çok satan) etiketiyle yurtdışında çılgın bir hayran kitlesine sahip olduğunu ve yazarına pek çok ödül kazandırdığını da ekleyelim. Bu popülerlik, şüphesiz ki başrol Tom Cruise,'a getirilen "Jack Reacher karakterine fiziksel açıdan hiç de benzemiyor!" eleştirilerini de meşrulaştırıyor. Sonuçta sıkı bir edebiyat kitlesine sahip bir karakteri ele yüze bulaştırmadan görsele dökebilmek hem cesaret, hem yetenek işi.

Jack Reacher okuyucuları kitaplarda fiziksel özellikleri oldukça ayrıntılı verilen karakterle sinema perdesinde ne kadar özdeşleşebilir bilemiyorum ama benim gibi roman serisinden haberdar olmayan suç ve aksiyon sineması takipçilerini tatmin edecek bir film var karşımızda. Tom Cruise ile hayat bulan Jack Reacher, gerçekten yalnız bir hayalet. Aranıp bulunmak istemediği sürece bulunamayan, olaylara başkalarının sürüklediği yönde değil kendi istediği kadar dâhil olan ve adaleti kanuna göre değil kendi doğrusuna göre teslim eden bir anti-kahraman.  Muhtemelen de çevremizde var olandan farklısını sunduğu için bu kadar sevilen, kara mizah bir karakter. Cruise'un oyunculuğu kararında ve bence en önemlisi 4 film boyunca canlandırdığı Ethan Hunt'tan Jack'e fazla miras taşımamış olması. Zira bir posterde 'elinde silahlı Cruise'u görünce seyirci zihninde belli bir film şablonu hemen oluşuyor; zor olan bu algıyı kırabildiği ölçüde keyifli bir seyir sunmak.

'Birilerinin' emriyle savaşa giden ve resmi olarak ustaca öldürmeyi öğrenen ordu askerlerinin psikolojisine yüzeysel olarak değinen film, kapitalist şirketlerin dengelerini korumak ve ellerini daha çok güçlendirmek için düzenledikleri tezgâhları da kendisine fon olarak alıyor. ABD'nin emniyet güçleri, adalet sistemi gibi resmi kurumları da bu tezgâhlarda topun ağzında. Açıkçası öykü ilerleyişinde çok büyük sürprizler yok, zira, "büyük resme bak!" diye bağıran politik suç filmlerine ve benzer ABD menşei tv dizileriyle bu örgüye iyice alıştık. Açılışla karşımıza gelen ‘rastgele 5 masum kişinin vurulması' vakası, filmin ikinci bölümünde çorap söküğü gibi aydınlanıyor.

Hal böyle olunca filmin tüm esprisi kaliteli aksiyon sahneleriyle, nev-i şahsına münhasır bir anti-kahramanı harmanlayabilmesinde yatıyor. Hollywood aksiyonlarının olmazsa olmazları arasında yer alan sıkı araba kovalama sahnesinin yanı sıra, Jack Reacher'ın peşindeki adamları müthiş bir özgüvenle haşat ettiği sahneler seyir keyfini kamçılıyor. Yalnız donuk sarışın avukat Rosamund Pike'ın artık oyunculuğundan mıdır, canlandırdığı karakterin fazla "tip" çizilmesinden midir bilemiyorum ama Helen Rodin'in perdede göründüğü her andan sıkıldığımı da itiraf etmeliyim. Yan karakterlerde David Oyelowo fena değilken, Richard Jenkins'den de fazla bir sürpriz çıkmıyor.

Daha önce yine Cruise'un başrolde olduğu  Operasyon Valkyrie filminin senaristliğini üstlenen ve 2000 yılında yönetmenlik koltuğuna oturduğu The Way of the Gun filminden sonra reji adına arayı çok açan Christopher McQuarrie'nin "yönetmen gözü" açısından biraz daha pişmesi ve kadrajlarda imzasını belli etmesi gerektiğine inanıyorum. 2012'nin son günlerinde kaliteli aksiyon seyretmek isteyenlere hitaben, kadınların halen sevgilisi Tom Cruise'lu Jack Reacher, sinemalarda...

twitter.com/duygukocabay